Câu hỏi:

17/01/2025 18,922

I. Đọc hiểu (4,0 điểm)

Đọc đoạn thơ sau và thực hiện các yêu cầu nêu ở dưới:

EM BÉ TRONG MÙA CỦI KHÔ

(Bình Nguyên Trang)

Này em bé thả chân trần trên cỏ

Rong ruổi suốt ngày nhặt giấc mơ rơi

Ngôi nhà em đầy mùi hương và khói

Em kiếm củi gần sưởi ấm chiều mồ côi

 

Dải đồi ấy chỉ nhiều hoa và gió

Làm sao có củi khô cho em nhặt bây giờ

Chiều lạnh lắm thu đã vàng rồi đó

Em về đi, mẹ sắp trở cơn ho

 

Này em bé, căn nhà xơ xác thế

Làm sao cõng nắng mưa để qua mùa

Heo hút quá cho ta vào nữa nhé

Ta nhóm lửa giùm em đánh thức niềm vui

 

Những bó củi mỗi ngày mang về chợ

Em ủ ước mơ nhặt khắp nẻo trên đồi

Đường đầy gió, heo may gài băng giá

Chân chạy qua mùa đối diện ngày đông

 

Rồi ta thấy má em hồng mỗi buổi

Khi nhóm củi khô cho mẹ sưởi ấm lòng

Cái bóng nhỏ ngã trên đồi lộng gió

Biết có còn củi khô cho em không…..

(Lối về, Bình Nguyên Trang, NXB Hội Nhà văn, 1995)

* Bình Nguyên Trang tên thật là Vũ Thị Quỳnh Trang (sinh 1977) tốt nghiệp Học viện Báo chí và Tuyên truyền Hà Nội, hiện chị công tác tại chuyên đề Văn nghệ công an của báo Công an nhân dân. Chị đã từng là một thành viên trong hội bút Hương đầu mùa của báo Hoa học trò

Xác định thể thơ của tác phẩm và luật bằng trắc của khổ thơ đầu.

Quảng cáo

Trả lời:

verified
Giải bởi Vietjack

- Thể thơ: 8 chữ.

- Luật bằng trắc: cả khổ đều sáng tạo trong luật bằng trắc (tức không tuân thủ luật bằng trắc của thơ 8 chữ).

Câu hỏi cùng đoạn

Câu 2:

Xác định nhân vật trữ tình và cảm xúc chủ đạo của bài thơ.

Xem lời giải

verified Lời giải của GV VietJack

- Nhân vật trữ tình: Em bé kiếm củi.

- Cảm xúc chủ đạo: Cảm thương, lo lắng, băn khoăn cho những thân phận em bé bất hạnh, tội nghiệp.

Câu 3:

Em bé đi kiếm củi khô được khắc họa thông qua những hình ảnh nào? Cảm xúc của nhân vật trữ tình được thể hiện như thế nào trước tình cảnh đó?

Xem lời giải

verified Lời giải của GV VietJack

- Em bé được khắc họa cụ thể qua hình ảnh:

+ Thả chân trần, rong ruổi suốt ngày, đồi lộng gió: tình cảnh đáng thương.

+ Kiếm củi mỗi ngày, ủ ước mơ, chạy qua mùa, sưởi ấm lòng mẹ: giàu ước mơ, có trách nhiệm, không có tuổi thơ đúng nghĩa.

- Tình cảm, thái độ của nhân vật trữ tình:

+ Lo lắng, băn khoăn cho tình cảnh đáng thương, tội nghiệp của em (căn nhà xơ xác quá, bóng nhỏ ngã trên đồi lộng gió).

+ Thúc giục em về mau để tránh khỏi giá rét (Chiều lạnh lắm thu đã vàng rồi đó. Em về đi, mẹ sắp trở cơn ho; Chân chạy qua mùa đối diện ngày đông).

+ Thương cảm, yêu mến và mong muốn được sẻ chia khó khăn với em, mang đến cho em niềm vui và sự hy vọng vào ngày mai tươi sáng.

Câu 4:

Phân tích nghệ thuật đặc sắc trong bài thơ và cho biết chúng đã diễn tả tình cảnh em bé kiếm củi và thái độ của tác giả như thế nào.

Xem lời giải

verified Lời giải của GV VietJack

- Thể thơ 8 chữ: Số tiếng, cách gieo vần, ngắt nhịp linh hoạt à phù hợp với sắc thái biểu cảm và cung bậc cảm xúc của tác giả.

- Phép ẩn dụ:

+ Này em bé thả chân trần trên cỏ - Rong ruổi suốt ngày nhặt giấc mơ rơi à ẩn dụ “nhặt giấc mơ rơi” khắc họa thấm thía tình cảnh tội nghiệp, đáng thương của em bé, không có được ước mong của riêng mình.

+ Làm sao cõng nắng mưa để qua mùa - ẩn dụ “nắng mưa” chỉ những khó khăn, tủi cực mà em đang phải gánh vác, quá sức so với lứa tuổi em.

+ “Ta nhóm lửa giùm em đánh thức niềm vuià ẩn dụ “nhóm lửa”, “đánh thức niềm vui” gợi những sẻ chia khó khăn, mang đến cho em niềm vui và hy vọng vào cuộc sống phía trước.

Phép tương phản “bóng nhỏ ngã trên đồi lộng gió” - thể hiện sự lo lắng, thương cảm cho số phận em.

- Câu hỏi tu từ kết thúc (có còn củi khô cho em không): kết thúc độc đáo, tạo dư ba sâu lắng về niềm thương cảm, trở trăn của tác giả.

Giọng điệu thơ tâm tình, thủ thỉ, sử dụng nhiều thán từ hồ gọi (này ...ơi/ nhé), xưng hô “ta - em” tạo không gian trò chuyện, kết nối, đối thoại thân tình, thương mến.

Câu 5:

Xác định chủ đề và bức thông điệp của “Em bé trong mùa củi khổ”. Từ đó, cho biết bài thơ đã khơi gợi trong người đọc thức nhận, cảm xúc gì về thân phận những em bé bất hạnh?

Xem lời giải

verified Lời giải của GV VietJack

- Chủ đề: Yêu thương, đồng cảm và sẻ chia với thân phận/những em bé bất hạnh.

- Bức thông điệp:

+ Trân trọng, cảm phục những em bé bất hạnh, tội nghiệp nhưng giàu nghị lực, sớm biết lo toan và giàu tình yêu thương với gia đình.

+ Kêu gọi sự sẻ chia, đồng cảm và chung tay của cộng đồng với những em bé có hoàn cảnh bất hạnh.

- Bài thơ khơi gợi trong người đọc: HS tự trả lời.

Bình luận


Bình luận

CÂU HỎI HOT CÙNG CHỦ ĐỀ

Lời giải

* Yêu cầu về hình thức, kĩ năng: Đảm bảo đoạn văn nghị luận có bố cục mạch lạc, sử dụng linh hoạt các kiểu câu và có sự liên kết chặt chẽ giữa các câu, các ý trong đoạn văn. Có cách diễn đạt trong sáng độc đáo, thể hiện những suy nghĩ, kiến giải mới mẻ về vấn đề nghị luận.

0,25 điểm

Yêu cầu về kiến thức:

Học sinh có thể triển khai theo nhiều cách, nhưng cần giới thiệu được vấn đề cần bàn luận, nêu rõ lí do và quan điểm của bản thân, hệ thống luận điểm chặt chẽ, lập luận thuyết phục, sử dụng dẫn chứng thuyết phục.

- Hình ảnh em bé kiếm củi hiếu thảo trong hành động “nhóm củi” chăm sóc mẹ mỗi ngày, chăm chỉ, cần mẫn hàng ngày “trên đồi lộng gió”.

- Tình cảm, cảm xúc của tác giả: lo lắng, trăn trở trước tình cảnh/thân phận của em; thấu hiểu nỗi niềm và tấm lòng của em với mẹ.

- Nghệ thuật đặc sắc thể hiện (phép tương phản: bóng nhỏ - đồi lộng gió, câu hỏi tu từ “biết có còn củi khô cho em không”, dấu chấm lửng kết thúc bài thơ: câu kết bài thơ độc đáo với 3 thanh bằng cuối câu (cho em không), dấu ba chấm kèm câu hỏi tu từ): dư vị lắng sâu, lo lắng, buồn thương, cảm xúc nghẹn ngào, mong muốn được chung tay, sẻ gánh khó khăn, bất hạnh với em.

1,5 điểm

sự sáng tạo trong cách viết.

0,25 điểm

Lời giải

a. Đảm bảo cấu trúc bài văn nghị luận

- Học sinh biết tạo lập một bài văn nghị luận đảm bảo đủ cấu trúc 3 phần: Mở bài, Thân bài, Kết bài.

0,25 điểm

b. Xác định đúng vấn đề cần nghị luận

Viết bài luận (400 - 500 chữ) trình bày suy nghĩ về sự sẻ chia của cộng đồng và học sinh THCS để hạn chế tình cảnh bất hạnh của trẻ em trong xã hội hiện nay.

0,25 điểm

c. Triển khai vấn đề nghị luận

- Chia vấn đề nghị luận thành các luận điểm, luận cứ phù hợp, có sức thuyết phục; sử dụng tốt các thao tác lập luận; biết kết hợp giữa nêu lí lẽ và đưa dẫn chứng.

- HS có thể triển khai theo những cách khác nhau, nhưng cần đảm bảo các ý cơ bản sau:

1. Mở bài

- Nêu vấn đề nghị luận: Sự sẻ chia của cộng đồng, học sinh trước tình cảnh bất hạnh của những em bé.

- Ý kiến cá nhân đối với vấn đề bàn luận.

2. Thân bài

* Nêu thực trạng tình cảnh bất hạnh của trẻ em.

+ Gia đình gặp tai nạn bất thường (biến cố sức khỏe, tai nạn giao thông, dịch bệnh...) khiến bố mẹ qua đời;

+ Gia đình có hoàn cảnh nghèo khó;

+ Bị cha mẹ bỏ rơi; bị bạo hành bởi người thân thiếu hiểu biết.

* Phân tích nguyên nhân, lí do, hệ quả/hậu quả của vấn đề.

* Đề xuất giải pháp sẻ chia của cộng đồng, cá nhân học sinh:

- Với xã hội: Kiểm soát chặt việc thực thi luật trẻ em, kêu gọi các tổ chức/ cá nhân làm thiện nguyện, giúp đỡ...

- Với học sinh THCS:

+ Giảm bớt mua quần áo đẹp, du lịch, để sẻ chia, ủng hộ.

+ Trực tiếp tham gia các hoạt động giúp đỡ bạn bất hạnh trong khả năng hồ... vốn) sức lao động của mình.

3. Kết bài

- Khẳng định vai trò của việc sẻ chia sẻ trong xã hội.

- Sự đóng góp, thay đổi về nhận thức, hành động của bản thân.

3,0 điểm

d. Chính tả, ngữ pháp

Đảm bảo chuẩn chính tả, ngữ pháp Tiếng Việt.

0,25 điểm

e. Sáng tạo

- Bài viết có luận điểm rõ ràng, lập luận thuyết phục, diễn đạt trong sáng, bài viết thể hiện được sự sáng tạo, độc đáo riêng.                                                                                                          

- Chữ viết sạch đẹp, rõ ràng, văn phong lưu loát; không mắc lỗi chính tả, lỗi dùng từ, đặt câu.

0,25 điểm

Lời giải

Bạn cần đăng ký gói VIP ( giá chỉ từ 199K ) để làm bài, xem đáp án và lời giải chi tiết không giới hạn.

Nâng cấp VIP

Lời giải

Bạn cần đăng ký gói VIP ( giá chỉ từ 199K ) để làm bài, xem đáp án và lời giải chi tiết không giới hạn.

Nâng cấp VIP

Lời giải

Bạn cần đăng ký gói VIP ( giá chỉ từ 199K ) để làm bài, xem đáp án và lời giải chi tiết không giới hạn.

Nâng cấp VIP

Vietjack official store
Đăng ký gói thi VIP

VIP +1 - Luyện thi tất cả các đề có trên Website trong 1 tháng

  • Hơn 100K đề thi thử, đề minh hoạ, chính thức các năm
  • Với 2tr+ câu hỏi theo các mức độ Nhận biết, Thông hiểu, Vận dụng
  • Tải xuống đề thi [DOCX] với đầy đủ đáp án
  • Xem bài giảng đính kèm củng cố thêm kiến thức
  • Bao gồm tất cả các bậc từ Tiểu học đến Đại học
  • Chặn hiển thị quảng cáo tăng khả năng tập trung ôn luyện

Mua ngay

VIP +3 - Luyện thi tất cả các đề có trên Website trong 3 tháng

  • Hơn 100K đề thi thử, đề minh hoạ, chính thức các năm
  • Với 2tr+ câu hỏi theo các mức độ Nhận biết, Thông hiểu, Vận dụng
  • Tải xuống đề thi [DOCX] với đầy đủ đáp án
  • Xem bài giảng đính kèm củng cố thêm kiến thức
  • Bao gồm tất cả các bậc từ Tiểu học đến Đại học
  • Chặn hiển thị quảng cáo tăng khả năng tập trung ôn luyện

Mua ngay

VIP +6 - Luyện thi tất cả các đề có trên Website trong 6 tháng

  • Hơn 100K đề thi thử, đề minh hoạ, chính thức các năm
  • Với 2tr+ câu hỏi theo các mức độ Nhận biết, Thông hiểu, Vận dụng
  • Tải xuống đề thi [DOCX] với đầy đủ đáp án
  • Xem bài giảng đính kèm củng cố thêm kiến thức
  • Bao gồm tất cả các bậc từ Tiểu học đến Đại học
  • Chặn hiển thị quảng cáo tăng khả năng tập trung ôn luyện

Mua ngay

VIP +12 - Luyện thi tất cả các đề có trên Website trong 12 tháng

  • Hơn 100K đề thi thử, đề minh hoạ, chính thức các năm
  • Với 2tr+ câu hỏi theo các mức độ Nhận biết, Thông hiểu, Vận dụng
  • Tải xuống đề thi [DOCX] với đầy đủ đáp án
  • Xem bài giảng đính kèm củng cố thêm kiến thức
  • Bao gồm tất cả các bậc từ Tiểu học đến Đại học
  • Chặn hiển thị quảng cáo tăng khả năng tập trung ôn luyện

Mua ngay