Câu hỏi:

31/03/2025 371

I. Đọc hiểu (4,0 điểm)

Đọc văn bản sau và thực hiện các yêu cầu:

TẢO GIẢI

(Giải đi sớm, trích Nhật kí trong tù)

Phiên âm

Nhất thứ kê đề dạ vị lan,

Quần tinh ủng nguyệt thướng thu san.

Chinh nhân dĩ tại chinh đồ thượng,

Nghênh diện thu phong trận trận hàn.

 

Đông phương bạch sắc dĩ thành hồng,

U ám tàn dư tảo nhất không.

Noãn khí bao la toàn vũ trụ,

Hành nhân thi hứng hốt gia nồng.

Dịch nghĩa

Gà gáy một lần, đêm chưa tàn,

Chòm sao nâng vầng trăng lên đỉnh núi mùa thu;

Người đi xa đã cất bước trên đường xa,

Gió thu táp mặt từng cơn từng cơn lạnh lẽo.

 

Phương đông màu trắng chuyển thành hồng,

Bóng đêm còn rơi rớt sớm đã hết sạch;

Hơi ấm bao la khắp vũ trụ,

Người đi thi hứng bỗng thêm nồng.

 

Dịch thơ – Bản dịch của Nam Trân

Gà gáy một lần đêm chửa tan,

Chòm sao nâng nguyệt vượt lên ngàn;

Người đi cất bước trên đường thẳm,

Rát mặt, đêm thu, trận gió hàn.

 

Phương đông màu trắng chuyển sang hồng,

Bóng tối đến tàn, quét sạch không;

Hơi ấm bao la trùm vũ trụ,

Người đi, thi hứng bỗng thêm nồng.

Nguồn: Hồ Chí Minh toàn tập (tập 3), NXB Chính trị quốc gia, Hà Nội, 2000

Ghi chú: Bài thơ này được sử dụng trong chương trình SGK Văn học 12 giai đoạn 1990-2006.

(0,5 điểm) Xác định thể thơ, phong cách ngôn ngữ, phương thức biểu đạt của văn bản.

Quảng cáo

Trả lời:

verified
Giải bởi Vietjack

- Thể thơ: thất ngôn.

- Phong cách ngôn ngữ: nghệ thuật.

- Phương thức biểu đạt của văn bản: biểu cảm.

Câu hỏi cùng đoạn

Câu 2:

(0,5 điểm) Khung cảnh chuyển lao được Bác miêu tả vào thời điểm nào? Thời điểm đó nói lên điều gì về hoàn cảnh của Hồ Chí Minh?

Xem lời giải

verified Lời giải của GV VietJack

Khung cảnh chuyển lao được Bác miêu tả vào thời điểm còn rất sớm, khi gà mới “gáy một lần”, “đêm chưa tan”. Thời điểm đó nói lên những vất vả, gian lao của Bác trong hoàn cảnh tù đày.

Câu 3:

(1,0 điểm) Em hiểu hai chữ nghênh diện” như thế nào? Nhận xét về hình ảnh người tù được miêu tả trong hai câu thơ sau:

Chinh nhân dĩ tại chinh đồ thượng,

Nghênh diện thu phong trận trận hàn.

Xem lời giải

verified Lời giải của GV VietJack

- Hai chữ nghênh diện: ngẩng mặt lên, đối diện biểu đạt

- Hai câu thơ:

Chinh nhân dĩ tại chinh đồ thượng,

Nghênh diện thu phong trận trận hàn.

Miêu tả hình ảnh người tù chiến sĩ Hồ Chí Minh tựa như một “chinh nhân” đang cất bước trên con đường “chinh chiến” trong tư thế chủ động, kiêu hãnh: Đầu ngẩng cao, đối mặt với từng trận, từng trận gió thu ào ào thổi tới. Đó không còn là hình ảnh người tù bị gông cùm, mất tự do mà biến thành người “chinh nhân” bất khuất, kiêu hùng

Câu 4:

(1,0 điểm) Thời gian có sự chuyển dịch như thế nào từ khổ 1 sang khổ 2? Câu thơ U ám tàn dư tảo nhất không biểu đạt điều gì?

Xem lời giải

verified Lời giải của GV VietJack

- Thời gian trong khổ 1 được miêu tả là khi gà mới gáy một lần, đêm chưa tan, trên trời trăng sao vẫn chưa lặn; thời gian được miêu tả trong khổ 2 là khi mặt trời đã lên, phương Đông chuyển sang màu hồng... Như vậy thời gian có sự chuyển dịch từ đêm về sáng.

- Câu thơ U ám tàn dư tảo nhất không biểu đạt sự biến chuyển của không gian: Tất cả bóng tối u ám của đêm đã bị ánh sáng của mặt trời buổi sớm quét sạch, không còn chút gì. Sự vận động từ bóng tối đến ánh sáng còn nói lên tâm hồn lạc quan, luôn hướng đến ánh sáng, niềm vui… của người tù cách mạng Hồ Chí Minh.

Câu 5:

Theo em, chất thép trong bài thơ thể hiện như thế nào?

Xem lời giải

verified Lời giải của GV VietJack

Chất thép trong bài thơ thể hiện qua:

- Về nội dung: Bài thơ khẳng định tinh thần bất khuất vượt lên trên nghịch cảnh khắc nghiệt của người tù cách mang: Dù trong hoàn cảnh tù đày, Người không đánh mất ý chí, niềm lạc quan, tin tưởng vào tương lai, vẫn vui say với thiên nhiên.

- Về nghệ thuật: Giọng thơ rắn rỏi, sự vận động của tứ thơ từ tối đến sáng, từ lạnh lẽo đến ấm áp, từ nỗi buồn đến niềm vui

Bình luận


Bình luận

CÂU HỎI HOT CÙNG CHỦ ĐỀ

Lời giải

a. Xác định được yêu cầu về hình thức, dung lượng của đoạn văn.

Xác định đúng yêu cầu về hình thức và dung lượng (khoảng 200 chữ) của đoạn văn. Học sinh có thể trình bày đoạn văn theo cách diễn dịch, quy nạp, tổng – phân – hợp, móc xích hoặc song hành.

0,25 điểm

b. Xác định đúng vấn đề cần nghị luận: Vẻ đẹp tâm hồn người tù chiến sĩ trong bài thơ “Tảo giải”.

0,25 điểm

c. Yêu cầu về kiến thức:

Lựa chọn được các thao tác lập luận phù hợp, kết hợp chặt chẽ lí lẽ và dẫn chứng trên cơ sở đảm bảo những nội dung sau:

- Vẻ đẹp của tinh thần bất khuất, tinh thần thép: Dù trong hoàn cảnh cực khổ, nhưng Bác vẫn không hề nao núng, ngược lại, Bác chủ động đón nhận hoàn cảnh ấy bằng tư thế chủ động, kiêu hãnh.

- Vẻ đẹp của tinh thần lạc quan, luôn nhìn về ánh sáng, tương lai, nhìn thấy những điều tốt đẹp trong nghịch cảnh.

- Vẻ đẹp của tình yêu thiên nhiên, tâm hồn luôn hướng đến sự giao cảm với thiên nhiên, vạn vật.

- Vẻ đẹp của tâm hồn thi sĩ đầy lãng mạn, biến nghịch cảnh thành “thi hứng” để làm thơ.

1,0 điểm

d. Diễn đạt: Đảm bảo chuẩn chính tả, dùng từ, ngữ pháp tiếng Việt, liên kết câu trong đoạn văn.

0,25 điểm

e. Sáng tạo: Thể hiện suy nghĩ sâu sắc về vấn đề nghị luận; có cách diễn đạt mới mẻ.

0,25 điểm

Lời giải

a. Bảo đảm bố cục và dung lượng của bài văn nghị luận

Bảo đảm yêu cầu về bố cục và dung lượng (khoảng 600 chữ) của bài văn.

0,25 điểm

b. Xác định đúng vấn đề cần nghị luận

Vấn đề học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh.

0,25 điểm

c. Triển khai vấn đề nghị luận

- Lựa chọn được các thao tác lập luận phù hợp, kết hợp nhuần nhuyễn giữa lí lẽ và dẫn chứng; trình bày được hệ thống ý phù hợp theo bố cục ba phần của bài văn nghị luận. Có thể triển khai theo hướng:

I. Mở bài

- Giới thiệu vấn đề: Chủ tịch Hồ Chí Minh – vị lãnh tụ vĩ đại, tấm gương sáng ngời về đạo đức cách mạng.

- Khẳng định ý nghĩa: Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh là nhiệm vụ quan trọng đối với mỗi cá nhân, đặc biệt là thế hệ trẻ.

II. Thân bài

1. Giải thích về tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh

- Lối sống giản dị, tiết kiệm, gần gũi với nhân dân.

- Tinh thần yêu nước, ý chí kiên cường và trách nhiệm cao cả với dân tộc.

- Phong cách làm việc khoa học, trách nhiệm, đặt lợi ích tập thể lên trên lợi ích cá nhân.

2. Ý nghĩa của việc học tập và làm theo tấm gương Hồ Chí Minh

- Đối với cá nhân:

+ Rèn luyện nhân cách, lối sống lành mạnh, trách nhiệm trong công việc và cuộc sống.

+ Phát triển tư duy, ý chí vượt khó và tinh thần sáng tạo.

- Đối với xã hội:

+ Góp phần xây dựng một xã hội văn minh, công bằng và đoàn kết.

+ Thúc đẩy sự phát triển bền vững của đất nước.

3. Làm thế nào để học tập và làm theo tấm gương Hồ Chí Minh?

- Học tập:

+ Nghiên cứu, tìm hiểu về tư tưởng, phong cách và đạo đức của Bác qua sách, tài liệu, các buổi sinh hoạt chính trị.

+ Học hỏi tinh thần trách nhiệm, yêu lao động, sống giản dị.

- Làm theo:

+ Áp dụng vào thực tế cuộc sống: tiết kiệm, không lãng phí, trung thực, kiên trì.

+ Phát huy vai trò trong các phong trào xã hội: bảo vệ môi trường, giúp đỡ người khó khăn.

+ Thực hiện tốt nhiệm vụ học tập, công tác, đóng góp vào sự nghiệp phát triển đất nước.

4. Thực trạng và giải pháp

- Thực trạng:

+ Một số người chỉ học tập theo hình thức mà không thực hiện trong thực tiễn.

+ Lối sống thực dụng, thiếu ý thức trách nhiệm còn tồn tại trong một bộ phận giới trẻ.

- Giải pháp:

+ Giáo dục tư tưởng Hồ Chí Minh trong gia đình, nhà trường, xã hội.

+ Tăng cường tổ chức các phong trào thi đua, hoạt động thực tiễn giúp thế hệ trẻ rèn luyện bản thân.

III. Kết bài

- Khẳng định giá trị to lớn của việc học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh.

- Kêu gọi mỗi cá nhân tự giác rèn luyện, phát huy tinh thần học tập và làm theo Bác để xây dựng quê hương ngày càng giàu mạnh.

3,0 điểm

d. Chính tả, ngữ pháp

Đảm bảo chuẩn chính tả, ngữ pháp Tiếng Việt; liên kết câu, đoạn văn và liên kết văn bản.

0,25 điểm

e. Sáng tạo

- Bài viết có luận điểm rõ ràng, lập luận thuyết phục, diễn đạt trong sáng, bài viết thể hiện được sự sáng tạo, độc đáo riêng.                                                                                                          

- Chữ viết sạch đẹp, rõ ràng, văn phong lưu loát; không mắc lỗi chính tả, lỗi dùng từ, đặt câu.

0,25 điểm

Lời giải

Bạn cần đăng ký gói VIP ( giá chỉ từ 199K ) để làm bài, xem đáp án và lời giải chi tiết không giới hạn.

Nâng cấp VIP

Lời giải

Bạn cần đăng ký gói VIP ( giá chỉ từ 199K ) để làm bài, xem đáp án và lời giải chi tiết không giới hạn.

Nâng cấp VIP

Lời giải

Bạn cần đăng ký gói VIP ( giá chỉ từ 199K ) để làm bài, xem đáp án và lời giải chi tiết không giới hạn.

Nâng cấp VIP

Vietjack official store
Đăng ký gói thi VIP

VIP +1 - Luyện thi tất cả các đề có trên Website trong 1 tháng

  • Hơn 100K đề thi thử, đề minh hoạ, chính thức các năm
  • Với 2tr+ câu hỏi theo các mức độ Nhận biết, Thông hiểu, Vận dụng
  • Tải xuống đề thi [DOCX] với đầy đủ đáp án
  • Xem bài giảng đính kèm củng cố thêm kiến thức
  • Bao gồm tất cả các bậc từ Tiểu học đến Đại học
  • Chặn hiển thị quảng cáo tăng khả năng tập trung ôn luyện

Mua ngay

VIP +3 - Luyện thi tất cả các đề có trên Website trong 3 tháng

  • Hơn 100K đề thi thử, đề minh hoạ, chính thức các năm
  • Với 2tr+ câu hỏi theo các mức độ Nhận biết, Thông hiểu, Vận dụng
  • Tải xuống đề thi [DOCX] với đầy đủ đáp án
  • Xem bài giảng đính kèm củng cố thêm kiến thức
  • Bao gồm tất cả các bậc từ Tiểu học đến Đại học
  • Chặn hiển thị quảng cáo tăng khả năng tập trung ôn luyện

Mua ngay

VIP +6 - Luyện thi tất cả các đề có trên Website trong 6 tháng

  • Hơn 100K đề thi thử, đề minh hoạ, chính thức các năm
  • Với 2tr+ câu hỏi theo các mức độ Nhận biết, Thông hiểu, Vận dụng
  • Tải xuống đề thi [DOCX] với đầy đủ đáp án
  • Xem bài giảng đính kèm củng cố thêm kiến thức
  • Bao gồm tất cả các bậc từ Tiểu học đến Đại học
  • Chặn hiển thị quảng cáo tăng khả năng tập trung ôn luyện

Mua ngay

VIP +12 - Luyện thi tất cả các đề có trên Website trong 12 tháng

  • Hơn 100K đề thi thử, đề minh hoạ, chính thức các năm
  • Với 2tr+ câu hỏi theo các mức độ Nhận biết, Thông hiểu, Vận dụng
  • Tải xuống đề thi [DOCX] với đầy đủ đáp án
  • Xem bài giảng đính kèm củng cố thêm kiến thức
  • Bao gồm tất cả các bậc từ Tiểu học đến Đại học
  • Chặn hiển thị quảng cáo tăng khả năng tập trung ôn luyện

Mua ngay