I. Đọc hiểu (4,0 điểm)

Đọc văn bản sau và thực hiện các yêu cầu:

NGHE TIẾNG GIÃ GẠO

(Trích Nhật kí trong tù)

Gạo đem vào giã bao đau đớn,

Gạo giã xong rồi, trắng tựa bông

Sống ở trên đời người cũng vậy,

Gian nan rèn luyện mới thành công.

(Hồ Chí Minh)

(0,5 điểm) Bài thơ trên được viết theo thể thơ nào? Nghệ thuật đối được sử dụng trong những câu thơ nào của bài thơ?

- Ví dụ:

+ Câu tục ngữ: “Có chí thì nên”

+ Câu tục ngữ “Lửa thử vàng, gian nan thử sức”.

+ “Không có việc gì khó

Chỉ sợ lòng không bền

Đào núi và lấp biển

Quyết chí ắt làm nên”

(Trích “Một số lời dạy và mẩu chuyện về tấm gương đạo đức của Chủ tịch Hồ Chí Minh” – NXB Chính trị Quốc gia)

+  “Lòng quyết tâm vô hình có thể tựu thành hầu như mọi thứ, và trong nó chính là sự khác biệt giữa vĩ nhân và kẻ tầm thường.” (Benjamin Franklin)

+ “Tôi tin rằng cuộc sống là một chuyến hành trình, thường khó khăn và đôi khi tàn nhẫn không ngờ, nhưng chúng ta đều được chuẩn bị tốt cho nó nếu ta biểt nắm lấy tài năng của bản thân và cho phép chúng nảy nở.” (Les Brown)

- Lựa chọn một câu để giải thích nội dung, ý nghĩa.

+ Câu tục ngữ “Lửa thử vàng, gian nan thử sức”. Chỉ có lửa nóng mới thử được vàng quý. Chỉ có khó khăn thử thách mới biết sức mạnh của một người kéo dài được bao lâu. Khi con người vượt qua khó khăn, thử thách thì lòng tự trọng của họ được nâng cao một cách bền vững. Những khó khăn, trở ngại của cuộc đời giúp con người rèn luyện, hoàn thiện và củng cố những phẩm chất quý báu của mình.

- Bài học về lòng kiên trì, sự quyết tâm vượt qua những khó khăn, trở ngại trong học tập cũng như trong rèn luyện, trong cuộc sống để vươn đến thành công.

- Bài học về ý chí, nghị lực vượt khó để vươn đến thành công, khẳng định giá trị của bản thân.

- Bài học về không nản lòng, sờn chí trước những khó khăn trong học tập, trong rèn luyện mà cần phải kiên trì, nhẫn nại, có lòng quyết tâm tìm mọi cách để vượt qua khó khăn, đạt được mục tiêu mà mình đã đề ra.