Viết bài văn nghị luận xã hội về một vấn đề cần giải quyết: "Là học sinh, theo em làm thế nào để vượt qua áp lực thi cử và điểm số?”

Bài làm tham khảo

Trong xã hội hiện đại, áp lực thi cử và điểm số đã trở thành một vấn đề nhức nhối, ảnh hưởng sâu sắc đến tâm lý và sức khỏe của học sinh. Để vững vàng vượt qua giai đoạn đầy thử thách này, mỗi chúng ta cần trang bị cho mình những kỹ năng và nhận thức đúng đắn.

Áp lực thi cử và điểm số không còn là khái niệm xa lạ với bất kỳ học sinh nào. Đó là cảm giác căng thẳng, lo lắng, thậm chí sợ hãi thường trực trước và trong các kỳ thi, kiểm tra. Nguồn gốc của áp lực này đến từ nhiều phía: kỳ vọng quá cao của gia đình, thầy cô, bạn bè, sự cạnh tranh khốc liệt trong môi trường học đường, và cả những đòi hỏi từ chính bản thân mỗi người.

Thực trạng đáng báo động hiện nay cho thấy, hơn 70% học sinh THPT cảm thấy áp lực trong học tập, và áp lực thi cử, điểm số chiếm tỷ lệ cao nhất. Nhiều bạn rơi vào trạng thái mệt mỏi triền miên, mất ngủ, chán ăn, thậm chí trầm cảm do không thể chịu đựng nổi những áp lực này.

Có nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng này. Đầu tiên phải kể đến kỳ vọng quá cao từ phía gia đình và xã hội. Nhiều bậc phụ huynh đặt nặng thành tích học tập của con cái, coi điểm số là thước đo duy nhất cho sự thành công, vô tình tạo ra áp lực vô hình đè nặng lên đôi vai non nớt của các bạn. Bên cạnh đó, chương trình học nặng nề, lịch học dày đặc cũng là một tác nhân quan trọng. Lượng kiến thức quá tải, thời gian nghỉ ngơi, thư giãn hạn hẹp khiến học sinh rơi vào tình trạng quá tải cả về thể chất lẫn tinh thần.

Hơn nữa, phương pháp dạy và học hiện nay còn nhiều bất cập. Việc tập trung quá nhiều vào lý thuyết, ít chú trọng thực hành khiến học sinh cảm thấy nhàm chán, khó tiếp thu kiến thức. Sự cạnh tranh gay gắt trong môi trường học đường cũng là một nguyên nhân không thể bỏ qua. Học sinh luôn phải chạy đua với điểm số để không bị tụt hậu so với bạn bè, từ đó dẫn đến tâm lý căng thẳng, lo lắng thường trực.

Nếu không được giải quyết kịp thời, áp lực thi cử và điểm số sẽ để lại những hậu quả nặng nề. Trước hết là sự suy giảm nghiêm trọng về sức khỏe thể chất và tinh thần. Học sinh có thể mắc các bệnh như đau đầu, mất ngủ, rối loạn tiêu hóa, trầm cảm, thậm chí có những hành động tiêu cực. Tiếp đó, chất lượng học tập cũng bị ảnh hưởng nghiêm trọng. Áp lực quá lớn khiến học sinh không thể tập trung, tiếp thu kiến thức hiệu quả, dẫn đến kết quả học tập sa sút. Cuối cùng, áp lực điểm số còn khiến học sinh mất định hướng nghề nghiệp, không có thời gian khám phá bản thân, tìm hiểu sở thích, năng khiếu, dẫn đến khó khăn trong việc lựa chọn nghề nghiệp phù hợp.

Tuy nhiên, cũng có ý kiến cho rằng áp lực thi cử và điểm số là cần thiết để thúc đẩy học sinh nỗ lực hơn trong học tập. Điều này không sai, nhưng áp lực quá mức sẽ phản tác dụng. Nó không chỉ không mang lại hiệu quả tích cực mà còn gây ra những tác động tiêu cực đến sự phát triển toàn diện của học sinh.

Vậy, làm thế nào để vượt qua áp lực này? Trước hết, chính học sinh - chủ thể của quá trình học tập - cần thay đổi tư duy về việc học. Điểm số không nên là thước đo duy nhất của thành công. Thay vào đó, hãy tập trung vào việc trau dồi kiến thức, kỹ năng và phát triển đam mê cá nhân. Học sinh có thể tham gia các câu lạc bộ, hoạt động ngoại khóa để khám phá sở thích và năng khiếu của bản thân. Đồng thời, tìm hiểu và áp dụng các phương pháp học tập hiệu quả, phù hợp với bản thân. Khi học sinh có mục tiêu học tập rõ ràng và niềm đam mê với môn học, việc học sẽ trở nên thú vị và hiệu quả hơn. Điều này giúp giảm áp lực thi cử và tạo động lực để học sinh tự giác học tập, không còn bị ám ảnh bởi điểm số. Điển hình như bạn Nguyễn Phương Anh, học sinh lớp 12 trường THPT Chuyên Hà Nội - Amsterdam, đã đạt thành tích cao trong các kì thi học sinh giỏi quốc gia và quốc tế môn Hóa học. Tuy nhiên, bạn không chỉ tập trung vào việc học kiến thức sách vở mà còn tích cực tham gia các hoạt động nghiên cứu khoa học, thực hiện các dự án cộng đồng. Nhờ đó, bạn đã có những trải nghiệm quý báu, giúp bạn phát triển toàn diện và có định hướng rõ ràng cho tương lai. Hay Malala Yousafzai, nhà hoạt động vì quyền giáo dục người Pakistan, đã từng bị Taliban tấn công vì đấu tranh cho quyền được đến trường của trẻ bạn gái. Tuy nhiên, điều đó không làm Malala nản lòng. Malala tiếp tục theo đuổi việc học và trở thành người trẻ tuổi nhất nhận giải Nobel Hòa bình. Câu chuyện của Malala là minh chứng cho sức mạnh của niềm đam mê và khát khao học tập, vượt qua mọi khó khăn và áp lực.

Bên cạnh đó, gia đình đóng vai trò là hậu phương vững chắc cho học sinh. Cha mẹ cần đồng hành cùng con, tạo không khí gia đình thoải mái, không tạo áp lực về điểm số. Thay vào đó, hãy khuyến khích con khám phá sở thích, phát huy năng khiếu và tự tin vào bản thân. Cha mẹ có thể cùng con tham gia các hoạt động gia đình, trò chuyện, chia sẻ những khó khăn trong học tập và cuộc sống. Đồng thời, tạo điều kiện cho con tham gia các hoạt động ngoại khóa, tìm hiểu thông tin về các ngành nghề, trường đại học để con có cái nhìn đa chiều về tương lai. Sự ủng hộ và động viên từ gia đình là nguồn động lực lớn lao giúp học sinh vượt qua áp lực thi cử. Khi cảm thấy được yêu thương và tin tưởng, học sinh sẽ tự tin hơn vào bản thân, không còn sợ hãi thất bại và có thể phát huy hết khả năng của mình. Điển hình như gia đình của bạn Nguyễn Ngọc Minh, học sinh lớp 11 trường THPT Chuyên Khoa học Tự nhiên, Đại học Quốc gia Hà Nội, luôn tạo điều kiện tốt nhất cho bạn phát triển đam mê Toán học. Cha mẹ bạn không đặt nặng vấn đề điểm số mà luôn khuyến khích bạn tham gia các cuộc thi Toán học trong và ngoài nước. Nhờ đó, bạn đã đạt được nhiều thành tích cao và có cơ hội học tập tại các trường đại học danh tiếng trên thế giới. Hay Bill Gates, nhà sáng lập Microsoft, đã từng bỏ học đại học Harvard để theo đuổi đam mê công nghệ. Tuy nhiên, cha mẹ ông luôn ủng hộ quyết định của ông và tạo điều kiện tốt nhất để ông phát triển sự nghiệp. Nhờ đó, Bill Gates đã trở thành một trong những người giàu có và thành công nhất thế giới.

Cuối cùng, nhà trường - môi trường giáo dục - cần đổi mới phương pháp dạy và học, tạo môi trường học tập thân thiện, tích cực, khuyến khích học sinh sáng tạo và tư duy phản biện. Đồng thời, tổ chức các hoạt động ngoại khóa đa dạng, giúp học sinh phát triển toàn diện. Nhà trường có thể áp dụng các phương pháp dạy học hiện đại như học tập dự án, học tập trải nghiệm, học tập thông qua trò chơi. Đồng thời, tổ chức các buổi tư vấn tâm lý, hướng nghiệp để giúp học sinh giải tỏa áp lực và định hướng tương lai. Môi trường học tập tích cực và phương pháp dạy học sáng tạo sẽ khơi gợi niềm đam mê học tập của học sinh, giúp các bạn thấy được ý nghĩa và giá trị của việc học. Khi học sinh không còn bị gò bó trong khuôn khổ, các bạn sẽ tự do sáng tạo, phát huy hết tiềm năng của mình. Trường THPT FPT đã áp dụng mô hình giáo dục khai phóng, chú trọng phát triển năng lực cá nhân của học sinh. Nhà trường không chỉ dạy kiến thức mà còn trang bị cho học sinh các kỹ năng mềm như làm việc nhóm, thuyết trình, giải quyết vấn đề. Nhờ đó, học sinh của trường có khả năng thích ứng cao với môi trường làm việc và đạt được nhiều thành công trong sự nghiệp. Hay trường High Tech High ở San Diego, California, Mỹ, nổi tiếng với phương pháp dạy học dựa trên dự án. Học sinh được tự do lựa chọn đề tài nghiên cứu, làm việc nhóm và trình bày kết quả trước lớp. Phương pháp này giúp học sinh phát triển kỹ năng tư duy phản biện, sáng tạo và giải quyết vấn đề.

Bản thân tôi cũng đã từng trải qua những giai đoạn đầy áp lực trong học tập. Nhưng nhờ sự động viên của gia đình, thầy cô và bạn bè, cùng với việc tự điều chỉnh tâm lý, tôi đã vượt qua được những khó khăn đó. Chính trải nghiệm này đã giúp tôi nhận ra rằng, giữ một tinh thần lạc quan, tự tin và biết cân bằng giữa học tập và nghỉ ngơi là vô cùng quan trọng.

Áp lực thi cử và điểm số là một vấn đề không thể xbạn nhẹ. Để giải quyết vấn đề này, cần có sự chung tay của toàn xã hội, từ gia đình, nhà trường đến các cơ quan quản lý giáo dục. Chỉ khi áp lực được giảm bớt, học sinh mới có thể phát triển toàn diện cả về trí tuệ, thể chất lẫn tinh thần, trở thành những công dân có ích cho xã hội. Hãy nhớ rằng, điểm số không phải là tất cả. Cuộc sống còn nhiều điều ý nghĩa hơn thế. Đừng để áp lực thi cử và điểm số cướp đi tuổi trẻ, niềm vui và những ước mơ của bạn.