Câu hỏi:

19/08/2025 31

Đọc thông tin sau: Tại Kỳ họp thứ 8, Quốc hội khóa XV, báo cáo của Chính phủ về kết quả thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2024; dự kiến kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2025 nêu: Năm 2024, kinh tế phục hồi tích cực, tăng trưởng GDP 9 tháng đạt 6,82%; ước tính cả năm đạt 6,8 - 7%, cao hơn mục tiêu Quốc hội giao (6 - 6,5%), thuộc nhóm nước có tốc độ tăng trưởng cao trong khu vực và thế giới... Cơ cấu nền kinh tế chuyển dịch tích cực theo hướng phát triển kinh tế số, kinh tế xanh; Các lĩnh vực văn hóa, xã hội đạt kết quả rõ nét hơn về cả nhận thức, hành động và kết quả. Nhiều giá trị văn hóa truyền thống và di sản văn hóa được kế thừa, bảo tồn và phát huy; tổ chức tốt các ngày lễ lớn. An sinh xã hội được bảo đảm; tỷ lệ hộ nghèo giảm 1%, còn 1,93%; chỉ số hạnh phúc tăng 11 bậc... (Nguồn: Báo điện tử Đảng Cộng Sản Việt Nam số ra ngày Thứ hai, 21/10/2024)

a) Em hãy chỉ rõ đoạn thông tin trên đây đề cập đến những chỉ tiêu nào trong phát triển kinh tế ở Việt Nam? Trình bày hiểu biết của mình về những chỉ tiêu đó.

b) Em hãy cho biết tăng trưởng kinh tế và phát triển kinh tế có mối quan hệ với nhau như thế nào?

Xem lời giải

Câu hỏi trong đề: 21 bài tập ôn thi HSG KTPL 12 Bài 1: Tăng trưởng và phát triển kinh tế có lời giải !!

Bắt đầu thi

Quảng cáo

Trả lời:

Giải bởi Vietjack

a) Chỉ rõ các chỉ tiêu phát triển kinh tế trong thông tin trên:

1. Chỉ tiêu tăng trưởng kinh tế: Tăng trưởng GDP là một trong những chỉ tiêu quan trọng trong phát triển kinh tế, thể hiện sự gia tăng tổng sản phẩm quốc nội trong một khoảng thời gian nhất định.

2. Liên hệ với thông tin: Tăng trưởng GDP của Việt Nam trong 9 tháng năm 2024 đạt 6,82%, dự kiến cả năm đạt 6,8 - 7%. Đây là mức tăng trưởng khá cao và ổn định trong khu vực và thế giới, vượt qua mục tiêu Quốc hội giao (6 - 6,5%).

3. Chỉ tiêu chuyển dịch cơ cấu nền kinh tế: Sự chuyển dịch cơ cấu ngành kinh tế thể hiện trong việc tăng tỷ trọng các ngành công nghiệp, xây dựng và dịch vụ trong GDP, đồng thời giảm tỷ trọng nông nghiệp.

4. Liên hệ với thông tin: Cơ cấu nền kinh tế đang chuyển dịch theo hướng phát triển kinh tế số và kinh tế xanh, thể hiện sự chuyển mình tích cực và hiện đại hóa nền kinh tế.

5. Chỉ tiêu về tiến bộ xã hội: Đây là chỉ tiêu thể hiện sự cải thiện đời sống xã hội thông qua các chỉ số như tỷ lệ hộ nghèo, chỉ số hạnh phúc, chỉ số phát triển con người (HDI).

6. Liên hệ với thông tin: An sinh xã hội được bảo đảm với tỷ lệ hộ nghèo giảm 1%, còn 1,93%, và chỉ số hạnh phúc tăng 11 bậc, cho thấy sự tiến bộ xã hội rõ rệt.

b) Mối quan hệ giữa tăng trưởng kinh tế và phát triển kinh tế:

7. Khái niệm tăng trưởng kinh tế: Tăng trưởng kinh tế là sự gia tăng sản lượng và giá trị của nền kinh tế, được đo bằng chỉ số GDP, GNI, hoặc thu nhập bình quân đầu người trong một thời kỳ.

8. Khái niệm phát triển kinh tế: Phát triển kinh tế không chỉ bao gồm tăng trưởng kinh tế mà còn bao gồm sự chuyển dịch cơ cấu ngành kinh tế, cải thiện chất lượng cuộc sống, và tiến bộ xã hội.

9. Mối quan hệ giữa tăng trưởng kinh tế và phát triển kinh tế: Tăng trưởng kinh tế là yếu tố cần thiết cho sự phát triển kinh tế, nhưng không đủ để đảm bảo phát triển bền vững.

10. Tăng trưởng kinh tế là điều kiện tiền đề: Tăng trưởng kinh tế tạo ra nguồn lực cho các lĩnh vực khác, như chuyển dịch cơ cấu kinh tế và cải thiện chất lượng đời sống xã hội.

11. Phát triển kinh tế bao hàm cả tăng trưởng và chuyển dịch cơ cấu: Phát triển kinh tế không chỉ dừng lại ở việc gia tăng sản lượng, mà còn bao gồm sự thay đổi tích cực trong cơ cấu kinh tế và sự cải thiện trong các lĩnh vực xã hội.

12. Tăng trưởng kinh tế mang tính ngắn hạn, phát triển kinh tế mang tính dài hạn: Tăng trưởng có thể đem lại những kết quả tức thời, nhưng phát triển kinh tế đòi hỏi sự thay đổi toàn diện trong cả cấu trúc nền kinh tế và tiến bộ xã hội.

13. Chuyển dịch cơ cấu nền kinh tế là yếu tố phát triển bền vững: Trong bối cảnh Việt Nam, việc chuyển dịch cơ cấu nền kinh tế sang các ngành công nghiệp, dịch vụ, kinh tế số và xanh không chỉ giúp tăng trưởng mà còn tạo nền tảng cho phát triển bền vững.

14. Tiến bộ xã hội gắn với phát triển kinh tế: Tiến bộ xã hội là một phần không thể thiếu trong phát triển kinh tế. Việc giảm tỷ lệ nghèo đói và tăng chỉ số hạnh phúc cho người dân cho thấy sự kết hợp giữa tăng trưởng và cải thiện điều kiện sống.

15. Phát triển kinh tế hướng tới lợi ích toàn diện cho xã hội: Mục tiêu phát triển không chỉ dừng lại ở con số tăng trưởng GDP mà còn là sự tiến bộ trong chất lượng cuộc sống, giáo dục, y tế, và môi trường.

16. Tăng trưởng kinh tế và phát triển kinh tế cần đi đôi với nhau: Tăng trưởng kinh tế mạnh mẽ cần phải được kết hợp với tiến bộ xã hội để đảm bảo rằng các thành quả từ tăng trưởng được chia sẻ công bằng và đem lại lợi ích cho toàn bộ xã hội.

Như vậy, mối quan hệ giữa tăng trưởng kinh tế và phát triển kinh tế là rất chặt chẽ. Tăng trưởng kinh tế là yếu tố quan trọng giúp nền kinh tế gia tăng quy mô, nhưng phát triển kinh tế đích thực là sự kết hợp giữa tăng trưởng, chuyển dịch cơ cấu kinh tế và tiến bộ xã hội.

Hot: Danh sách các trường đã công bố điểm chuẩn Đại học 2025 (mới nhất) (2025). Xem ngay

Sách thầy cô Vietjack biên soạn:

Xem thêm »

CÂU HỎI HOT CÙNG CHỦ ĐỀ

Câu 1

Có quan điểm cho rằng: Tăng trưởng kinh tế và tiến bộ, công bằng xã hội có mối quan hệ biện chứng với nhau, vừa là tiền đề, vừa là điều kiện của nhau.

Bằng kiến thức về tăng trưởng và phát triển kinh tế và kiến thức trong thực tiễn, anh/chị hãy phân tích, làm rõ quan điểm trên.

Xem đáp án

Lời giải

Tăng trưởng kinh tế là: sự gia tăng về quy mô sản lượng của một nền kinh tế trong một thời kì nhất định so với thời kì gốc.

Khẳng định: Đồng ý với quan điểm: Tăng trưởng kinh tế và tiến bộ, công bằng xã hội có mối quan hệ biện chứng với nhau, vừa là tiền đề, vừa là điều kiện của nhau.

Công bằng xã hội thể hiện ở việc con người có cơ hội được tiếp cận đầy đủ các dịch vụ cơ bản như y tế, giáo dục

Tiến bộ xã hội: là sự phát triển con người một cách toàn diện, phát triển các quan hệ xã hội công bằng và dân chủ. Bao gồm: Chỉ số phát triển con người; bình đẳng xã hội; vấn đề đói nghèo

Tăng trưởng kinh tế là điều kiện để thực hiện tiến bộ, công bằng xã hội. Bởi tăng trưởng kinh tế cao và bền vững là thước đo của tiến bộ và công bằng xã hội. Tăng trưởng kinh tế là điều kiện vật chất bảo đảm tiến bộ và công bằng xã hội. Mỗi bước tiến của tăng trưởng kinh tế gắn với việc từng bước thực hiện mục tiêu tiến bộ, công bằng xã hội ở từng giai đoạn phát triển của đất nước.

Lấy ví dụ dẫn chứng

Tăng trưởng kinh tế làm cho mức thu nhập của dân cư tăng, phúc lợi xã hội và chất lượng cuộc sống của cộng đồng được cải thiện như: tăng tuổi thọ, giảm tỷ lệ suy dinh dưỡng và tử vong ở trẻ em, tăng khả năng trẻ em được giáo dục tại trường học cũng như giảm tỷ lệ mắc các căn bệnh hiểm nghèo, ung thư,…

Tăng trưởng kinh tế tạo điều kiện giải quyết công ăn việc làm, tăng tỷ lệ có việc làm đồng thời qua đó giảm tỷ lệ thất nghiệp ở người lao động hiện nay đặc biệt là những người trẻ tuổi. Khi một nền kinh tế có tỷ lệ tăng trưởng cao thì một trong những nguyên nhân quan trọng là đã sử dụng tốt hơn lực lượng lao động. Vì vậy, tăng trưởng kinh tế nhanh thì thất nghiệp có xu hướng giảm

Tiến bộ, công bằng xã hội là nhân tố động lực để có tăng trưởng kinh tế cao, ổn định và bền vững;

Lấy ví dụ dẫn chứng

- Tiến bộ, công bằng xã hội là biểu hiện của tăng trưởng kinh tế. Như vậy, tăng trưởng kinh tế và tiến bộ, công bằng xã hội không phải là những yếu tố đối lập mà có quan hệ nhân quả với nhau.

Lấy ví dụ dẫn chứng

- Nếu sự tăng trưởng kinh tế không bảo đảm thực hiện hiệu quả tiến bộ và công bằng xã hội thì sự tăng trưởng này cũng không có ý nghĩa. Những chính sách chỉ nhằm tăng trưởng kinh tế có thể làm gia tăng tình trạng bất bình đẳng. Mặt khác, những chính sách dựa trên ưu tiên mục tiêu tiến bộ và công bằng xã hội có thể dẫn đến triệt tiêu các động lực tăng trưởng kinh tế, kết cục cả mục tiêu xã hội và mục tiêu kinh tế đều không thực hiện được.

Lấy ví dụ dẫn chứng

Câu 2

Đọc đoạn thông tin sau:

Cơ cấu ngành kinh tế của Việt Nam giai đoạn 1986 - 2022 đã chuyển dịch theo đúng quy luật của chuyển dịch cơ cấu ngành kinh tế trong quá trình công nghiệp hoá, hiện đại hoá. Cụ thể: Tỉ trọng nhóm ngành nông, lâm nghiệp và thuỷ sản trong GDP có xu hướng giảm xuống, từ mức 38,06% năm 1986 giảm xuống còn 24,53 % năm 2000 và còn 11,88 % vào năm 2022 (bình quân giảm 0,73 %/năm); Tỉ trọng nhóm ngành công nghiệp và xây dựng có xu hướng tăng mạnh nhất, từ mức 28,88 % năm 1986 lên mức 36,73 % năm 2000 và đạt mức 38,26 % vào năm 2022 (bình quân tăng 0,26 %/năm); Tỉ trọng nhóm ngành dịch vụ cũng có xu hướng tăng lên, từ mức 33,06 % năm 1986 lên mức 38,74 % năm 2000 và đạt mức 41,33 % vào năm 2022 (bình quân tăng 0,23 %/năm). Đẩy mạnh chuyển dịch cơ cấu kinh tế là con đường duy nhất để Việt Nam hiện thực hoá mục tiêu trở thành nước công nghiệp hiện đại trong thời gian tới.

Câu hỏi: anh/chị hãy nhận xét và phân tích các chỉ tiêu của phát triển kinh tế trong đoạn thông tin trên?

Xem đáp án

Lời giải

1. Khái niệm phát triển kinh tế:Phát triển kinh tế là một quá trình dài hạn và ổn định, không chỉ bao gồm tăng trưởng kinh tế mà còn liên quan đến chuyển dịch cơ cấu kinh tế và đảm bảo tiến bộ xã hội. Nó không chỉ dừng lại ở việc gia tăng sản lượng và thu nhập mà còn hướng đến nâng cao chất lượng đời sống, cải thiện cơ sở hạ tầng, và đảm bảo sự công bằng xã hội.

Các chỉ tiêu phát triển kinh tế:

2. Chỉ tiêu tăng trưởng kinh tế: Đo lường sự gia tăng sản lượng hoặc thu nhập bình quân đầu người trong một thời kỳ, thường được thể hiện qua GDP hoặc GNI. Phản ánh sự mở rộng sản xuất và thu nhập nhưng chỉ đo lường về số lượng, không đánh giá chất lượng phát triển.

3. Chỉ tiêu chuyển dịch cơ cấu kinh tế: Sự thay đổi trong tỷ trọng giữa các ngành kinh tế như từ nông nghiệp sang công nghiệp và dịch vụ, phản ánh mức độ hiện đại hóa. Một nền kinh tế phát triển cần sự dịch chuyển hợp lý giữa các ngành, tăng năng suất lao động và hiệu quả sử dụng tài nguyên.

4. Chỉ tiêu tiến bộ xã hội: Đo lường sự cải thiện chất lượng sống và công bằng xã hội thông qua các chỉ số như HDI, tuổi thọ, giáo dục, và y tế. Phản ánh sự phát triển toàn diện về kinh tế và xã hội, giảm bất bình đẳng và cải thiện điều kiện sống.

Phân tích các chỉ tiêu phát triển kinh tế trong dữ liệu:

5. Tăng trưởng kinh tế: Dữ liệu cho thấy sự tăng trưởng ổn định thông qua việc GDP của Việt Nam có sự dịch chuyển tích cực trong giai đoạn 1986-2022.

6. Điều này phản ánh sự gia tăng sản lượng và thu nhập, tạo nền tảng cho phát triển kinh tế.

7. Chuyển dịch cơ cấu kinh tế:Tỷ trọng ngành nông, lâm, ngư nghiệp giảm từ 38,06% năm 1986 xuống còn 11,88% vào năm 2022, trong khi công nghiệp và xây dựng tăng từ 28,88% lên 38,26%, và dịch vụ tăng từ 33,06% lên 41,33%.

8. Đây là minh chứng rõ ràng cho sự chuyển dịch cơ cấu kinh tế từ nông nghiệp sang công nghiệp và dịch vụ, phù hợp với mục tiêu công nghiệp hóa, hiện đại hóa.

9. Vai trò của chuyển dịch cơ cấu: Sự thay đổi này không chỉ tăng năng suất lao động mà còn phản ánh sự hiện đại hóa nền kinh tế, giảm sự phụ thuộc vào nông nghiệp, đồng thời thúc đẩy các ngành có giá trị gia tăng cao hơn.

10. Tỷ trọng ngành nông nghiệp giảm: Sự giảm này cho thấy quá trình dịch chuyển nguồn lực lao động và vốn sang các ngành khác hiệu quả hơn, giúp nâng cao năng suất và cải thiện cơ sở hạ tầng kinh tế.

11. Tỷ trọng ngành công nghiệp và xây dựng tăng: Điều này thể hiện sự mở rộng các lĩnh vực sản xuất hiện đại, đáp ứng nhu cầu công nghiệp hóa, tạo động lực chính cho tăng trưởng kinh tế.

12. Tỷ trọng ngành dịch vụ tăng: Ngành dịch vụ tăng trưởng ổn định cho thấy sự phát triển của các lĩnh vực như tài chính, du lịch, và thương mại, góp phần nâng cao chất lượng sống và tạo việc làm.

13. Tiến bộ xã hội: Dữ liệu không trực tiếp đề cập, nhưng sự chuyển dịch cơ cấu kinh tế và tăng trưởng GDP gián tiếp góp phần cải thiện điều kiện sống, giáo dục, y tế và cơ hội việc làm cho người dân.

14. Kết nối giữa các chỉ tiêu: Tăng trưởng kinh tế tạo điều kiện cho chuyển dịch cơ cấu kinh tế và tiến bộ xã hội, trong khi sự phát triển toàn diện lại là mục tiêu cuối cùng của mọi nền kinh tế.

15. Đánh giá quá trình phát triển: Việt Nam đã đạt được nhiều thành tựu trong phát triển kinh tế, đặc biệt trong chuyển dịch cơ cấu, tuy nhiên cần tiếp tục chú trọng đến tiến bộ xã hội để phát triển bền vững. Các chính sách cần được thiết kế đồng bộ để vừa thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, vừa đảm bảo tiến bộ xã hội và sự bền vững trong chuyển dịch cơ cấu kinh tế.

16. Kết luận:Quá trình phát triển kinh tế của Việt Nam, thông qua tăng trưởng kinh tế, chuyển dịch cơ cấu và tiến bộ xã hội, đã chứng minh tính đúng đắn của định hướng công nghiệp hóa, hiện đại hóa. Tuy nhiên, cần tiếp tục cải thiện các yếu tố bền vững để đạt được mục tiêu phát triển toàn diện.

Câu 3