Đọc hiểu văn bản thông tin và viết bài văn nghị luận xã hội (5,0 điểm)

 (Theo Thông tấn xã Việt Nam, https://infographics.vn/ngay-quoc-te-da-dang-sinh-hoc-22-5,

truy xuất ngày 12/10/2025)

(1,0 điểm): Hãy phân tích tác dụng của hình ảnh đối với việc thể hiện thông tin trong văn bản trên

Lựa chọn được các thao tác lập luận phù hợp; triển khai vấn đề nghị luận thành các luận điểm theo trình tự hợp lí; trình bày được lí lẽ thuyết phục để làm sáng tỏ luận điểm; bằng chứng đa dạng, phù hợp, tiêu biểu, thuyết phục; kết hợp chặt chẽ giữa lí lẽ và bằng chứng. Cần sử dụng kiến thức đời sống và trải nghiệm cá nhân để bàn bạc vấn đề. Khuyến khích những bài viết có hơi thở của cuộc sống, mang tính thời sự. Sau đây là một hướng làm bài:

1. Mở bài:

- Giới thiệu vấn đề: Trong cuộc sống hiện đại, nhiều người trẻ thường xem “cái tôi” là trung tâm, dẫn đến thái độ coi mình là quan trọng nhất trong mọi mối quan hệ.

- Nêu ý khái quát: Đây là một thái độ sai lầm, gây ảnh hưởng tiêu cực đến bản thân và cộng đồng, cần được thay đổi để con người sống hài hòa, nhân ái hơn.

2. Thân bài:

a) Giải thích:

- “Coi mình là quan trọng nhất” là luôn đặt bản thân lên trên người khác, cho rằng mọi việc, mọi người phải phục tùng ý kiến và lợi ích của mình.

- Thái độ này thể hiện chủ nghĩa vị kỉ, thiếu tôn trọng, thiếu thấu cảm.

b) Biểu hiện:

- Luôn muốn được chú ý, không lắng nghe người khác.

- Không chấp nhận phê bình, coi thường ý kiến tập thể.

- Trong học tập hay công việc, chỉ nghĩ đến lợi ích cá nhân.

- Trong đời sống, dễ dẫn đến xung đột, mâu thuẫn với người xung quanh.

c) Hậu quả:

- Làm tổn thương các mối quan hệ; khiến con người trở nên cô lập.

- Làm giảm tinh thần đoàn kết, cản trở sự phát triển của tập thể.

- Về lâu dài, người có thái độ này khó hoàn thiện nhân cách, mất đi sự yêu mến và tôn trọng của người khác.

d) Giải pháp:

- Nhận thức rằng mỗi cá nhân chỉ là một phần của cộng đồng – mọi người đều bình đẳng và đáng được tôn trọng.

- Học cách lắng nghe, chia sẻ, thấu hiểu.

- Tham gia các hoạt động tập thể để rèn tinh thần hợp tác.

- Rèn luyện khiêm tốn, đồng cảm và biết đặt mình vào vị trí người khác.

3. Kết bài:

- Khẳng định lại: Thái độ coi mình là trung tâm là sai lầm, cần thay bằng lối sống khiêm nhường, tôn trọng và hòa đồng.

- Liên hệ bản thân: Mỗi người trẻ hãy học cách sống vì người khác để góp phần xây dựng xã hội nhân ái, văn minh.

Lựa chọn được các thao tác lập luận phù hợp; triển khai vấn đề nghị luận thành các luận điểm theo trình tự hợp lí; trình bày được lí lẽ thuyết phục để làm sáng tỏ luận điểm; bằng chứng đa dạng, phù hợp, tiêu biểu, thuyết phục; kết hợp chặt chẽ giữa lí lẽ và bằng chứng. Cần sử dụng kiến thức đời sống và trải nghiệm cá nhân để bàn bạc vấn đề. Khuyến khích những bài viết có hơi thở của cuộc sống, mang tính thời sự. Sau đây là một hướng làm bài:

1. Mở bài:

- Dẫn vấn đề: Trong quá trình phát triển, con người luôn muốn chinh phục và khai thác thiên nhiên.

- Nêu luận điểm: Thái độ coi con người là trung tâm của vũ trụ, đặt lợi ích của mình lên trên tự nhiên, đã dẫn đến nhiều hệ lụy nghiêm trọng về môi trường và sự sống.

2. Thân bài:

a) Giải thích:

- “Coi con người là quan trọng nhất” là thái độ lấy con người làm thước đo, xem tự nhiên chỉ là công cụ phục vụ con người.

- Đây là biểu hiện của chủ nghĩa nhân tâm cực đoan, xem nhẹ giá trị và quyền tồn tại của các loài khác.

b) Biểu hiện:

- Khai thác tài nguyên rừng, biển, khoáng sản quá mức.

- Gây ô nhiễm đất, nước, không khí.

- Săn bắt, tiêu diệt các loài động vật quý hiếm.

- Xây dựng, đô thị hóa ồ ạt làm mất cân bằng sinh thái.

c) Hậu quả:

- Hàng nghìn loài sinh vật tuyệt chủng mỗi năm.

- Biến đổi khí hậu, thiên tai, ô nhiễm môi trường tăng cao.

- Đe dọa trực tiếp đến sự sống và sức khỏe con người.

d) Giải pháp:

- Nhận thức rằng con người chỉ là một phần của tự nhiên, không thể tồn tại nếu tự nhiên bị tàn phá.

- Sống xanh, tiêu dùng bền vững, giảm rác thải nhựa.

- Trồng cây, bảo vệ rừng, bảo tồn động – thực vật.

- Giáo dục ý thức sinh thái cho học sinh, thanh niên.

- Lan tỏa tinh thần “sống hài hòa với thiên nhiên”.

3. Kết bài:

- Khẳng định: Tôn trọng và bảo vệ tự nhiên chính là bảo vệ chính mình.

- Liên hệ: Mỗi người trẻ hãy bắt đầu từ hành động nhỏ – tiết kiệm điện, không xả rác, yêu quý cây xanh – để cùng góp phần vào sự phát triển bền vững của Trái Đất.