Tìm các hệ số x, y, z để cân bằng mỗi phương trình sau:

a) xKClO₃ $\stackrel{t°}{\to }$ yKCl + zO₂;

b) xFeCl₂ + yCl₂ $\stackrel{t°}{\to }$ zFeCl₃;

c) xFe + yO₂ $\stackrel{t°}{\to }$ zFe₂O₃;

d) xNa₂SO₃ + 2KMnO₄ + yNaHSO₄ $\stackrel{t°}{\to }$ zNa₂SO₄ + 2MnSO₄ + K₂SO₄ + 3H₂O.

a) Theo định luật bảo toàn nguyên tố với K, Cl và O, ta có:

x = y hay x – y = 0 và 3x = 2z hay 3x – 2z = 0.

Ta có hệ phương trình: $\left\{\begin{array}{l}x-y=0\\ 3x-2z=0\end{array}\right.\left(1\right).$

Chọn z = 3. Khi đó hệ (1) trở thành $\left\{\begin{array}{l}x-y=0\\ 3x-6=0\end{array}\right.\iff \left\{\begin{array}{l}x=2\\ y=2\end{array}\right..$

Vậy ta có phương trình sau cân bằng: 2KClO₃ $\stackrel{t°}{\to }$ 2KCl + 3O₂.

a) Theo định luật bảo toàn nguyên tố với K, Cl và O, ta có:

x = y hay x – y = 0 và 3x = 2z hay 3x – 2z = 0.

Ta có hệ phương trình: $\left\{\begin{array}{l}x-y=0\\ 3x-2z=0\end{array}\right.\left(1\right).$

Chọn z = 3. Khi đó hệ (1) trở thành $\left\{\begin{array}{l}x-y=0\\ 3x-6=0\end{array}\right.\iff \left\{\begin{array}{l}x=2\\ y=2\end{array}\right..$

b) Theo định luật bảo toàn nguyên tố với Fe và Cl, ta có:

x = z hay x – z = 0 và 2x + 2y = 3z hay 2x + 2y – 3z = 0.

Ta có hệ phương trình: $\left\{\begin{array}{l}x-z=0\\ 2x+2y-3z=0\end{array}\right.\left(1\right).$

Chọn z = 2. Khi đó hệ (1) trở thành $\left\{\begin{array}{l}x-2=0\\ 2x+2y-6=0\end{array}\right.\iff \left\{\begin{array}{l}x=2\\ y=1\end{array}\right..$

Vậy ta có phương trình sau cân bằng: 2FeCl₂ + Cl₂ $\stackrel{t°}{\to }$ 2FeCl₃.

c) Theo định luật bảo toàn nguyên tố với Fe và O, ta có:

x = 2z hay x – 2z = 0 và 2y = 3z hay 2y – 3z = 0.

Ta có hệ phương trình: $\left\{\begin{array}{l}x-2z=0\\ 2y-3z=0\end{array}\right.\left(1\right).$

Chọn z = 2. Khi đó hệ (1) trở thành $\left\{\begin{array}{l}x-4=0\\ 2y-6=0\end{array}\right.\iff \left\{\begin{array}{l}x=4\\ y=3\end{array}\right..$

Vậy ta có phương trình sau cân bằng: 4Fe + 3O₂ $\stackrel{t°}{\to }$ 2Fe₂O₃.

c) Theo định luật bảo toàn nguyên tố với Na, H và O, ta có:

2x + y = 2z hay 2x + y – 2z = 0;

y = 6;

3x + 8 + 4y = 4z + 15 hay 3x + 4y – 4z = 7.

Ta có hệ phương trình: $\left\{\begin{array}{l}2x+y-2z=0\\ y=6\\ 3x+4y-4z=7\end{array}\right..$

Giải hệ phương trình này ta được x = 5, y = 6, z = 8.

Vậy ta có phương trình sau cân bằng:

5Na₂SO₃ + 2KMnO₄ + 6NaHSO₄ $\stackrel{t°}{\to }$ 8Na₂SO₄ + 2MnSO₄ + K₂SO₄ + 3H₂O.