Bài 34. Các hệ thống sông lớn ở nước ta

Sắp xếp các hệ thống sông lớn ở nước ta

Sự khác nhau

-       Sông ngòi Bắc Bộ:

+       Có chế độ nước theo mùa, thất thường, lũ tập trung nhanh và kéo dài do có mưa theo mùa, các sông có dạng nan quạt.

+       Mùa lũ kéo dài năm tháng (từ tháng 6 đến tháng 10).

-       Sông ngòi Trung Bộ: Thường ngắn và dốc, lũ muộn, do mưa vào thu đông (từ tháng 9 đến tháng 12); lũ lên rất nhanh và đột ngột, nhất là khi gặp mưa và bão, do địa hình hẹp ngang và dốc.

-       Sông ngòi Nam Bộ:

+       Lượng nước chảy lớn, chế độ nước theo mùa và khá điều hòa, do địa hình tương đối bằng phẳng, khí hậu điều hòa hơn vùng Bắc Bộ, Bắc Trung Bộ,...

+   Mùa lũ từ tháng 7 đến tháng 11.

Đặc điểm sông ngòi Bắc Bộ, Trung Bộ và Nam Bộ

-       Sông ngòi Bắc Bộ:

+       Có chế độ nước theo mùa, thất thường.

+       Mùa lũ kéo dài năm tháng (từ tháng 6 đến tháng 10), cao nhất vào tháng 8. Lũ tập trung nhanh và kéo dài do có mưa theo mùa, các sông có dạng nan quạt.

+       Một số sông nhánh chảy giữa các cánh cung núi, quy tụ về đỉnh tam giác châu sông Hồng.

+       Tiêu biểu cho khu vực sông ngòi Bắc Bộ là hệ thống sông Hồng và sông Thái Bình.

-       Sông ngòi Trung Bộ:

+       Thường ngắn và dốc, phân thành nhiều lưu vực nhỏ độc lập.

+       Lũ lên rất nhanh và đột ngột, nhất là khi gặp mưa và bão lớn.

+       Mùa lũ tập trung vào các tháng cuối năm từ tháng 9 đến tháng 12.

+       Tiêu biểu là hệ thống sông Mã, sông Cả, sông Thu Bồn, sông Đà Rằng.

-       Sông ngòi Nam Bộ:

+       Lượng nước chảy lớn, chế độ nước theo mùa và khá điều hòa do địa hình tương đối bằng phẳng, khí hậu điều hòa hơn vùng Bắc Bộ, Bắc Trung Bộ,...

+       Lòng sông rộng và sâu, ảnh hưởng của thủy triều lớn.

+       Có 2 hệ thống sông lớn: hệ thống sông Mê Công, hệ thống sông Đồng Nai.

+    Mê Công là hệ thống sông lớn nhất vùng Đông Nam Á (dài 4300 km, chảy qua sáu quốc gia). Sông Mê Công đã mang đến cho đất nước ta những nguồn lợi to lớn, song cũng gây nên những khó khăn không nhỏ vào mùa lũ.

Chế độ nước của ba vùng sông ngòi lại có sự khác nhau là do:

-Đặc điểm nền địa chất, địa hình lưu vực và hình dạng lãnh thổ ở ba vùng sông ngòi có sự khác nhau.

-Do đặc điểm khí hậu, đặc biệt là chế độ mưa ở ba vùng khác nhau.

     -Ngoài ra, còn do tác động của các nhân tố khác như: đặc điểm lưu vực (diện tích, phụ lưu,...), thực vật, hồ, đầm và nhân tố con người

-       Thuận lợi:

+       Thau chua, rửa mặn đất đồng bằng.

+       Bồi đắp phù sa tự nhiên, mở rộng diện tích đồng bằng.

+       Du lịch sinh thái trên kênh rạch và rừng ngập mặn.

+       Giao thông trên kênh rạch.

-       Khó khăn:

+       Gây ngập lụt diện rộng và kéo dài.

+       Phá hoại nhà cửa, vườn tược, mùa màng.

+       Gây ra dịch bệnh do ô nhiễm môi trường.

+   Làm chết người, gia súc