Bài tập Phân bố dân cư và đô thị hóa có đáp án

- Các nhân tố tự nhiên có tác động quan trọng đến sự phân bố dân cư. Các nhân tố kinh tế - xã hội có tác động quyết định đến phân bố dân cư,

- Đô thị hóa góp phần thúc đẩy tăng trưởng, chuyển dịch cơ cấu kinh tế; tạo việc làm, nâng cao thu nhập, thay đổi cơ cấu lao động, phổ biến văn hóa và lối sống đô thị,…

- Các nhân tố tự nhiên có tác động quan trọng đến sự phân bố dân cư.

+ Những nơi khí hậu ôn hoà, nguồn nước dồi dào, địa hình thấp và bằng phẳng, đất đai màu mỡ,... dân cư thường đông đúc.

+ Những nơi khí hậu khắc nghiệt, nguồn nước khan hiếm, địa hình cao và dốc, đất đai cằn cỗi,... dân cư thường thưa thớt.

+ Ví dụ: Đông Á, Nam Á có khí hậu ôn hòa, đất đai màu mỡ -> Dân cư tập trung đông đúc. Hoang mạc Xahara có khí hậu khắc nghiệt -> Không có dân cư sinh sống.

- Các nhân tố kinh tế - xã hội có tác động quyết định đến phân bố dân cư, đặc biệt là trình độ phát triển của lực lượng sản xuất và tính chất của nền kinh tế. Những khu vực có kinh tế phát triển, cơ sở hạ tầng tốt, lịch sử khai thác lãnh thổ lâu đời,... là những nơi đông dân và ngược lại. Ví dụ: Châu Âu, Hoa Kì có nền kinh tế phát triển ở trình độ cao -> Có sức hút đối với người lao động, dân cư tập trung đông đúc.

- Khu vực đông dân: Nam Á, Đông Á, Đông Nam Á -> Điều kiện tự nhiên thuận lợi, nhiều đồng bằng rộng lớn, cái nôi của các nền văn minh lúa nước, có nhiều nhà máy xí nghiệp. Khu vực thưa dân: Ca-na-đa, Liên bang Nga, Bắc Phi,… -> Điều kiện khí hậu khắc nghiệt, băng tuyết hoặc hoang mạc rộng lớn khó phát triển kinh tế và định cư.

*Biểu hiện của đô thị hóa

- Mở rộng và phát triển mạng lưới đô thị.

- Tập trung dân cư ngày càng đông vào các đô thị.

- Phổ biến ngày càng rộng rãi lối sống đô thị.

* Các nhân tố tác động đến đô thị hóa

- Vị trí địa lí: Tạo động lực phát triển đô thị; Quy định chức năng đô thị.

- Tự nhiên (Địa hình, đất, khí hậu, nguồn nước, khoáng sản,...): Bố trí cơ sở hạ tầng, kiến trúc, cảnh quan đô thị; Khả năng mở rộng không gian đô thị; Chức năng, bản sắc đô thị.

- Kinh tế - xã hội (Dân cư, trình độ phát triển kinh tế, cơ sở vật chất - kĩ thuật, chính sách phát triển kinh tế - xã hội,...): Mức độ và tốc độ đô thị hóa; Cơ cấu kinh tế, cơ cấu lao động, lối sống,...; Quy mô và chức năng đô thị; Hình thành hệ thống đô thị toàn cầu.

* Tích cực

- Đô thị hóa góp phần thúc đẩy tăng trưởng, chuyển dịch cơ cấu kinh tế.

- Tạo việc làm, nâng cao thu nhập, thay đổi cơ cấu lao động.

- Phổ biến văn hóa và lối sống đô thị; mở rộng không gian đô thị.

- Hình thành môi trường đô thị với chất lượng ngày càng cải thiện (trong lành, an toàn, tiện nghi);...

* Tiêu cực

- Đô thị hóa nếu vượt quá tầm kiểm soát, không gắn liền với công nghiệp hóa sẽ gây ra nhiều hậu quả.

- Làm cho cơ sở hạ tầng đô thị quá tải, gây sức ép đối với vấn đề việc làm, nhà ở và gia tăng tệ nạn xã hội.

- Chất lượng môi trường không đảm bảo (ô nhiễm nước, không khí, đất).