Bài 11: Quyền cơ bản của trẻ em

Cùng nghe bài hát “Quyền trẻ em” ( sáng tác: Trịnh Vĩnh Thành).

Em hãy ghi lại các quyền trẻ em được nhắc tới trong bài hát?

Tìm hiểu các nhóm quyền cơ bản của trẻ em

Ngày 20-11-1989 Đại hội đồng Liên hợp quốc đã thông qua Công ước quốc tế về quyền trẻ em. Viêt Nam là quốc gia đầu tiên ở Châu Á và là quốc gia thứ hai trên thế giới phê chuẩn Công ước quốc tế của Liên hợp quốc về quyền trẻ em vào ngày 20-2-1990.

Căn cứ theo Hiến Pháp nước cộng hòa xã hội Việt Nam và tiếp thu những nội dung của Công ước quốc tế về quyền trẻ em, Quốc hội đã xây dựng và ban hành Luật Trẻ em năm 2016. Theo đó, tre em có bốn nhóm quyền cơ bản như sau: Nhóm quyền được sống còn; Nhóm quyền được bảo vệ; Nhóm quyền được phát triển; Nhóm quyền được tham gia.

* Nhóm quyền được sống còn

Em hãy đọc thông tin kết hợp với quan sát các hình ảnh dưới đây để xác định các quyền trong nhóm quyền được sống còn của trẻ em.

Trẻ em có quyền được sống và được đáp ứng nhu cầu cơ bản để tồn tại như: có nơi ở, được khai sinh, nuôi dưỡng, chăm sóc sức khỏe,…Trẻ em còn non nớt về thể chất và tinh thần nên gặp nhiều nguy cơ nhất cho sự sống còn. Vì vậy, trẻ em rất cần được quan tâm, chăm sóc về dinh dưỡng, y tế và tình cảm để duy trì sự sống.

* Nhóm quyền được bảo vệ

Em hãy đọc thông tin kết hợp với quan sát các hình ảnh dưới đây để xác định các quyền trong nhóm quyền được bảo vệ của trẻ em

Trẻ em còn non nớt về thể chất, trí tuệ, nhân cách và trải nghiệm cuộc sống nên phải được bảo vệ để chống lại tất cả các hình thức bóc lột lao động, xâm hại tình dục, lạm dụng ma túy sao nhãng và bị bỏ rơi, bị bắt cóc,… Trẻ em cần được bảo vệ khỏi sự can thiệp vô cớ vào thư tín và sự riêng tư.

* Nhóm quyền được phát triển

Em hãy đọc thông tin kết hợp với quan sát các hình ảnh dưới đây để xác định các quyền trong nhóm quyền được phát triển của trẻ em.

Trẻ em có quyền được phát triển để phát triển toàn diện, bao gồm việc học tập vui chơi, tham gia các hoạt động văn hóa, tiếp nhận thông tin, tự do tư tưởng, tự do tín ngưỡng và tôn giáo. Trẻ em cần có sự yêu thương và cảm thông của cha mẹ để phát triển hài hòa.

* Nhóm quyền được tham gia

Em hãy đọc thông tin kết hợp với quan sát các hình ảnh dưới đây để xác định các quyền trong nhóm quyền được tham gia của trẻ em.

Trẻ em có quyền được tham gia vào những công việc có ảnh hưởng đến cuộc sống của các em như: được bày tỏ ý kiến, được lắng nghe, tôn trọng, được kết giao, được bàn bạc và được quyết định,…

Em hãy đọc thông tin sau và trả lời câu hỏi

1. Công ước Liên hợp quốc về quyền trẻ em đã thể hiện sự quan tâm của cộng đồng quốc tế đối với trẻ em. Công ước đảm bảo cho trẻ em được sống, được phát triển  trong bầu không khí hạnh phúc, yêu thương, an toàn, lành mạnh, bình đẳng; được tham gia vào các hoạt động xã hội; được phát triển đầy đủ, toàn diện về thể chất và tinh thần.

2. Thời phong kiến, pháp luật chủ yếu bảo hộ quyền và lợi ích của giai cấp thống trị, quyền trẻ em không đảm bảo. Nhiều gia đình vì quá nghèo, không có đủ điều kiện nuôi dưỡng nên đã phải bán con cho gia đình giàu có. Các em phải làm việc vất vả, không được ăn no, không được học hành, hay bị đánh, mắng,…

a) Em hãy cho quyền trẻ em có ý nghĩa như thế nào?

b) Theo em, điều gì sẽ xảy ra nếu quyền trẻ em không được thực hiện?

Em hãy sắp xếp các quyền cụ thể của trẻ em dưới đây theo bốn nhóm quyền theo bảng mẫu

a. Trẻ em đến tuổi đi học được tới trường.

b. Trẻ em mồ côi được chăm sóc tại cơ sở bảo trợ.

c. Trẻ em có năng khiếu múa hát được học ở các trường nghệ thuật.

d. Trẻ em được viết thư kết bạn, giao lưu với bạn bè.

e. Trẻ em không phải làm công việc nặng nhọc.

g. Trẻ em được tiêm phòng vacvin theo qui định của Nhà nước.

h. Trẻ em có quyền có quốc tịch.

i. Trẻ em được khuyết tật được học tại cá trường chuyên biệt.

k. Trẻ em được có quyền được bày tỏ ý kiến, quan điểm cá nhân.

l. Trẻ em được bảo vệ, chống lại việc bóc lột, xâm hại.

Em hãy kể một tấm gương thực hiện tốt quyền trẻ em. Em học được điều gì từ tấm gương đó.

Bố mẹ mua cho Quân rất nhiều sách tham khảo, Quân không thích đọc nên mang sách cho bạn. Khi biết chuyện, bố mẹ rất tức giận và dã mắng Quân. Quân cảm thấy rât ấm ức vì cho rằng mình là trẻ em nên có quyền cho bạn sách, bố mẹ không được phản đối.

a) Quân hiểu về quyền trẻ em trong tình huống này là đúng hay sai? Vì sao?

b) Nếu là Quân em sẽ ứng xử như thế nào?

Em hãy sưu tầm hoặc vẽ tranh về quyền trẻ em và chia sẻ bức tranh đó?

Em hãy viết thư tư vấn cho một bạn hay bị bố đánh và đe dọa nghỉ học để giúp bạn được hưởng các quyền cơ bản của trẻ em?