Giải VBT KHTN 8 Cánh diều Bài 38: Môi trường và các nhân tố sinh thái có đáp án

Từ hình 38.1 SGK:

- Nơi sống của các sinh vật trong hình là: con sùng đất, con giun - trong lòng đất; con bò - trên mặt đất; con sâu - trong thân cây; cây đước - đầm lầy, đất bùn ở vùng nước mặn, nước lợ; cây gỗ, cỏ,… - trên mặt đất; cá - trong nước; vi khuẩn đường ruột - trong đường ruột của người.

Từ đó, rút ra môi trường sống của các sinh vật gồm: Môi trường trên cạn, môi trường dưới nước, môi trường trong đất và môi trường sinh vật.

- Những sinh vật có cùng loại môi trường sống là:

+ Môi trường trong đất: Sùng đất và giun đất.

+ Môi trường sinh vật: Sâu đục thân và vi khuẩn đường ruột.

+ Môi trường trên cạn: Cây đước, con bò, cây gỗ, cỏ.

+ Môi trường dưới nước: Cá.

Các loại môi trường sống của sinh vật và ví dụ một số sinh vật sống trong mỗi loại môi trường đó.

Từ hình 38.2 SGK cho thấy:

- Những nhân tố của môi trường tác động đến sự sinh trưởng và phát triển của cây là: ánh sáng, gió, nhiệt độ, độ ẩm, con người, động vật ăn thực vật, sinh vật trong đất.

- Trong các nhân tố đó:

+ Nhân tố vô sinh là: ánh sáng, gió, nhiệt độ, độ ẩm.

+ Nhân tố hữu sinh là: con người, động vật ăn thực vật, sinh vật trong đất.

- Phân biệt nhóm nhân tố vô sinh và nhóm nhân tố hữu sinh:

+ Nhóm nhân tố sinh thái vô sinh là những nhân tố vật lí, hóa học của môi trường; các nhân tố này tác động đến đặc điểm hình thái, chức năng sinh lí và tập tính của sinh vật.

+ Nhóm nhân tố sinh thái hữu sinh là các nhân tố sống tác động đến sinh vật; các nhân tố này tạo nên mối quan hệ giữa các sinh vật trong môi trường (quan hệ hỗ trợ, cạnh tranh hoặc đối địch).

- Ví dụ: ánh sáng, nhiệt độ, độ ẩm, không khí,… là các nhân tố vô sinh tác động đến cây xanh; cùng sống trên một cánh đồng lúa, cỏ dại cạnh tranh chất dinh dưỡng với lúa nên khi cỏ dại phát triển thì năng suất lúa giảm;…

Từ hình 38.3 SGK cho thấy:

- Đặc điểm thích nghi của gấu với nhiệt độ giá lạnh ở vùng Bắc cực là: có bộ lông và lớp mỡ dày, không có lông mi, bộ lông màu trắng, có tập tính ngủ đông và hoạt động trong mùa hạ vào ban ngày.

- Đặc điểm thích nghi của xương rồng với điều kiện khô hạn ở sa mạc là: lá biến đổi thành gai, thân mọng nước, rễ nông và lan rộng.