Soạn văn 11 CTST Ôn tập cuối học kì I có đáp án

- Lí do em tạo ra các đường nối giữa hai cột A và B là: Dựa vào khái niệm và đặc điểm của các thể loại và kiểu văn bản.

- Văn bản truyện thơ: Lời tiễn dặn

        “Lời tiễn dặn” kể về cuộc đời của một đôi trai gái người Thái với tình yêu nồng thắm, keo sơn nhưng lại gặp phải biết bao khó khăn, trở ngại để đến được bên nhau. Mở đầu, truyện kể lại những kỉ niệm gắn bó khi còn nhỏ của một đôi bạn rất thân. Họ cùng lớn lên bên nhau và dần chớm nở một tình yêu đẹp. Thế nhưng, bố mẹ cô gái chê gia đình chàng trai quá nghèo khổ nên đã ép gả cô cho một người nhà giàu ở bản xa. Chàng trai mang theo nỗi thất tình và buồn thương sang Lào buôn bán với ước mong kiếm đủ vàng bạc để trở về chuộc người yêu. Cuộc sống nơi đất khách quá đỗi khổ cực, gian nan và kiếm tiền chẳng hề dễ dàng. Chàng đành ôm ước vọng tan tành ấy trở về đúng ngày cưới của cô gái. Cải trang thành người khách đưa cô dâu về nhà chồng, chàng trai đã tranh thủ tâm tình, than vãn với người yêu cho vơi đi những khổ đau, cay đắng. Cả hai cùng hẹn thề sẽ tìm mọi các để được ở bên nhau. Thế nhưng, chẳng bao lâu sau đó, nhà chồng bán cô gái vào cửa quan, rồi bị mang ra chợ bán như một món hàng, cuộc đời của cô nổi trôi, lận đận không biết sẽ đi về đâu. Cuối cùng, cô bị người chồng thứ hai mang ra chợ để đổi lấy mọt nắm lá dong gói bánh. Thật hạnh phúc khi người đổi lấy được cô chính là chàng trai năm xưa. Họ cùng nhau hẹn ước ở bên nhau, sống hạnh phúc cho tới già.

- Văn bản bi kịch: Vĩnh biệt Cửu Trùng đài

        Vốn là nghệ sĩ chân chính gắn bó với nhân dân nên ông từ chối. Nhưng sau nghe lời khuyên của cung nữ Đan Thiềm nên trổ tài xây một lâu đài vĩ đại làm niềm hãnh diện của dân tộc. Công trình làm tốn rất nhiều mồ hôi, xương máu và tài sản nên bị nhân dân vô cùng căm ghét. Nhân mâu thuẫn ấy, Quận công Trịnh Duy Sản dấy binh, lôi kéo thợ làm phản giết Lê Tương Dực, Vũ Như Tô, Đan Thiềm và thiêu hủy Cửu Trùng Đài. Qua tấn bi kịch của Vũ Như Tô, tác giả muốn đặt ra những vấn đề gay gắt muôn thuở về lý tưởng nghệ thuật cao siêu và vĩnh cửu với những lợi ích thiết thực của đời sống nhân dân.

Tóm tắt những điểm cần lưu ý khi đọc hiểu một văn bản theo các thể loại là:

* Điểm tương đồng:

- Xây dựng tình huống truyện xoay quanh nhân vật Thị Mầu để làm nổi bật lên nhân vật Thị Kính.

- Sử dụng ngôn ngữ mang đậm tính văn học dân gian.

* Điểm khác biệt:

- Văn bản Thị Mầu lên chùa (trích chèo cổ Quan Âm Thị Kính, sách Ngữ văn 10, tập một):

+ Thông qua những hành động Thị Mầu để làm nổi bật lên hình ảnh Thị Kính.

= > Làm nổi bật sự trái ngược giữa hai nhân vật, từ đó làm nổi bật lên hình tượng Thị Kính.

- Văn bản Thị Kính nuôi con cho Thị Mầu (trích truyện thơ Nôm Quan Âm Thị Kính, sách Ngữ văn 11, tập một).

+ Khắc họa hình tượng Thị Kính thông qua chính những hành động, vẻ đẹp phẩm chất nhân cách của nhân vật Thị Kính.

Đặc điểm chung nổi bật của nhân vật bi kịch thể hiện qua hai nhân vật Vũ Như Tô và Hăm-lét là:

- Là những người có bản chất tốt đẹp sống có lí tưởng, có khát khao vượt lên trên thách thức của số phận.

+ Vũ Như Tô: Là một người yêu cái đẹp, muốn xây dựng Cửu Trùng đài vì hoãi bão tô điểm cho đất nước, đem hết tài năng của bản thân để xậy dưng một tòa đài hoa lệ.

+ Hăm-lét: Là người thông minh, nhanh trí và đa cảm.

- Nhân vật bi kịch được tác giả đưa vào những tình huống éo le, hoàn cảnh khó khăn dẫn đến kết cục không mong muốn.

+ Vũ Như Tô: vì xây dựng Cửu Trùng Đài đã bị nhân dân căm phẫn, truy giết.

+ Hăm-lét: Được cha báo tin về cái chết không phải do độc rắn cắn mà có người hãm hại là người em trai Clô-đi-út, nên đã phải giả điên để điều tra sự thật.