Giải chuyên đề Sinh học 10 CTST Bài 1: Khái quát về công nghệ tế bào có đáp án

Chỉ từ một tế bào (hợp tử) lại có thể phát triển thành một cơ thể hoàn chỉnh có đầy đủ cơ quan vì tế bào hợp tử có tính toàn năng. Nhờ đó, tế bào hợp tử có thể phân chia tạo thành các tế bào phôi, các tế bào phôi biệt hóa tạo ra các tế bào chuyên hóa, thực hiện những chức năng nhất định rồi từ các tế bào chuyên hóa sẽ hình thành nên các mô, cơ quan, hệ cơ quan chuyên hóa, kết quả là hình thành nên một cơ thể hoàn chỉnh.

có thể phân chia thông qua quá trình nguyên phân để tạo thành phôi, các tế bào gốc phôi có tính toàn năng, có khả năng phân chia và biệt hóa thành các mô, cơ quan và cả cơ thể.

Một số ví dụ để chứng minh công nghệ tế bào đã thay đổi nền nông nghiệp của toàn thế giới:

- Ứng dụng của công nghệ tế bào đã tạo đã được nhiều giống cây trồng có năng suất cao, phẩm chất tốt, có khả năng chịu hạn, chịu rét, kháng sâu bệnh,… đem lại hiệu quả kinh tế lớn cho nền nông nghiệp. Ví dụ: Tạo ra giống lúa DR2 có khả năng chịu hạn tốt và cho năng suất cao từ giống CR203; tạo giống khoai tây KT3, VC 36-8 có năng suất cao và khả năng kháng bệnh tốt; tạo giống lúa gạo vàng có giá trị dinh dưỡng và hàm lượng vitamin cao;…

- Ứng dụng phương pháp nuôi cấy mô tế bào đã nhân nhanh các giống cây trồng sạch bệnh, mang các đặc tính tốt giúp chủ động nguồn cây giống cho nông nghiệp. Ví dụ: Nhân giống và cung cấp số lượng nhiều giống cây trồng như các loài cây ăn quả, lan Mokara, sâm dây, sâm đương quy,…

- Ngoài nông nghiệp, công nghệ tế bào còn có vai trò trong các lĩnh vực như công nghiệp thực phẩm, dược liệu, y học,…

- Ví dụ: Sản xuất các chế phẩm enzyme hoặc chất có hoạt tính sinh học trên quy mô công nghiệp, dựa trên quá trình nuôi cấy in vitro nhằm tăng sinh khối tế bào.

Mỗi tế bào đã chuyên hóa đều chứa một lượng thông tin di truyền tương đương với lượng thông tin di truyền của một cơ thể trưởng thành vì: Ở sinh vật đa bào, tất cả các tế bào trong cơ thể đều được phân chia từ một tế bào duy nhất là hợp tử. Sau khi được hình thành, hợp tử nguyên phân tạo ra các tế bào con, các tế bào này biệt hóa tạo thành các loại tế bào khác nhau trong cơ thể. Do các tế bào được tạo ra từ quá trình nguyên phân nên có bộ nhiễm sắc thể giống như hợp tử ban đầu.

Một số ví dụ chứng minh các tế bào khi đi vào các con đường biệt hóa khác nhau sẽ có chức năng khác nhau:

- Ở thực vật: Tế bào phôi có thể biệt hóa thành các loại tế bào khác nhau như tế bào biểu bì rễ hình thành lông hút để hút nước và muối khoáng, tế bào mạch gỗ và mạch rây để vận chuyển các chất, tế bào hạt đậu hình thành nên khí khổng thực hiện quá trình thoát hơi nước và trao đổi khí,…

- Ở động vật: Tế bào phôi động vật biệt hóa thành các loại tế bào khác nhau như tế bào hồng cầu có chức năng vận chuyển O2­ và CO2, tế bào cơ có chức năng tham gia vào sự vận động của cơ thể, tế bào cơ tim tham gia vào sự co bóp của tim,…