Giải SBT Ngữ văn 11 Cánh diều Lời tiễn dặn (Trích Tiễn dặn người yêu) có đáp án

Lời tiễn dặn là lời của chàng trai. Bởi vì truyện Tiễn dặn người yêu là lời của chàng trai kể lại câu chuyện tình yêu và hôn nhân của chính mình. Đoạn trích Lời tiễn dặn nằm trong chuỗi lời kể đó. Ở đoạn trích này có lời đối thoại giữa chàng trai và cô gái nhưng cuộc đối thoại giữa hai người cũng được kể qua lời của chàng trai.

Trong phần (1) của đoạn trích, chàng trai và cô gái đã nói với nhau về tình cảnh của hai người. Họ yêu nhau chưa được bao lâu thì chàng trai đã phải đưa tiễn người yêu về làm dâu nhà người khác. Trên đường về nhà chồng cô gái thổ lộ tâm trạng cô đơn, thương nhớ, không muốn xa rời người yêu. Chúng trai an ủi, động viên cô gái bằng những lời ước hẹn: “Không lấy được nhau mùa hạ, ta sẽ lấy nhau mùa đông / Không lấy được nhau thời trẻ, ta sẽ lấy nhau khi giá bụa về già.”.

Qua lời chàng trai và cô gái có thể thấy hai người đang sống trong tâm trạng đau khổ, nhớ thương, quyến luyến không muốn chia tay. Họ gửi gắm lời ước hẹn ở tương lai sẽ được kết duyên cùng nhau.

Thái độ, cử chỉ của chàng trai khi chứng kiến tình cảnh đau khổ của cô gái khi ở nhà chồng: xót xa, thương cảm: “Cơ khổ thân em bụi lắm chôn vùi", ân cần chăm sóc: “Đầu bù anh chải cho − Tóc rối đưa anh búi hộ”, thuốc thang cho cô gái: “Lam ống thuốc này em uống khỏi đau”.

Qua lời căn dặn người yêu, có thể thấy chàng trai là người có những phẩm chất tốt đẹp.

– Giàu nghĩa tình:

+ Thấu hiểu nỗi đau khổ của người yêu (Lời chàng trai thể hiện sự sẻ chia, thương cảm: “Đôi ta yêu nhau chưa trọn một ngày / Chưa đầy một khắc / Của không mua lẽ đâu được giữ liền tay...”, “Tơ rối đôi ta cùng gỡ / Tơ vò ta vuốt lại quay guồng / Quay lại guồng gỗ tốt cán thuôn / Về với người ta thương thuở cũ”.

+ Quan tâm chu đáo đối với người mình yêu (Lời nói và hành động của chàng trai khi cô gái bị nhà chồng đánh đập, hành hạ: “Dậy đi em, dậy đi em ơi! / Dậy rũ áo kẻo bọ / Dậy phải áo kẻo lấm! / Đầu bù anh chải cho / Tóc rối đưa anh búi hột Anh chặt tre để đốt gióng đầu / Chặt tre dày, anh hun gióng giữa / Lam ống thuốc này em uống khỏi đau”).

+ Thuỷ chung son sắt trong tình yêu (thuỷ chung kiếp này và thuỷ chung mãi mãi đến tận kiếp sau nếu chẳng may chết đi).

– Giàu nghị lực:

+ Trong đau khổ vẫn không tuyệt vọng, vẫn an ủi, động viên người yêu với mong ước và cũng là niềm hi vọng vào tương lai hai người sẽ kết duyên đôi lứa (Phân tích đoạn thơ: “Đôi ta yêu nhau đợi đến tháng Năm lau nở / Đợi mùa nước đỏ cá về / Đợi chim tăng ló hót gọi hè / Không lấy được nhau mùa hạ, ta sẽ lấy nhau mùa đông / Không lấy được nhau thời trẻ, ta sẽ lấy nhau khi goá bụa về già”).