- Xác định được vấn đề cần thảo luận, tranh luận.
- Đưa ra được ý kiến, quan điểm của cá nhân khi tham gia thảo luận, tranh luận về vấn đề.
- Biết thảo luận, tranh luận với các ý kiến, quan điểm khác để bảo vệ ý kiến, quan điểm của mình.
- Tôn trọng người đối thoại, có tinh thần cầu thị, lắng nghe; biết chấp nhận những ý kiến, quan điểm hợp lí, xác đáng.
1. Chuẩn bị thảo luận, tranh luận
Lựa chọn đề tài
- Đề xuất một vấn đề trong đời sống mà mình quan tâm, nhóm hoặc lớp trao đổi để thống nhất vấn đề.
Tìm ý và sắp xếp ý
- Cần nêu một số câu hỏi và tự trả lời để từ đó tiến hành tìm ý, sắp xếp ý. Gợi ý:
+ Bản chất của vấn đề là gì? Vấn đề có những khía cạnh quan trọng nào?
+ Cần có quan điểm như thế nào về vấn đề? Quan điểm đó dựa trên lí lẽ và cơ sở thực tế nào?
+ Có thể xuất hiện ý kiến trái ngược nào về vấn đề? Ý kiến đó có thỏa đáng không? Cần trao đổi lại như thế nào?
2. Thảo luận, tranh luận
Cuộc thảo luận, tranh luận được tiến hành theo các bước:
- Người chủ trì nêu lại vấn đề đời sống đã được thống nhất trước để làm đề tài cho cuộc thảo luận, tranh luận.
- Căn cứ vào tín hiệu đăng kí phát biểu của các thành viên, người chủ trì lần lượt chỉ định từng người trình bày ý kiến.
- Người phát biểu đầu tiên phải thể hiện rõ quan điểm về vấn đề hoặc một khía cạnh nào đó của vấn đề.
- Những ý kiến tiếp sau có thể đi theo hướng:
+ Tán thành ý kiến vừa phát biểu.
+ Bổ sung cách hiểu của mình về vấn đề.
+ Tranh luận với ý kiến của người vừa phát biểu trước đó.
Các ý kiến tranh luận cần tập trung vào trọng tâm vấn đề, tránh lạc hướng, huy động lí lẽ, bằng chứng cụ thể, xác thực.
Yêu cầu đối với đối tượng tham gia:
+ Cần hình thành ý kiến trên cơ sở khai thác thông tin từ sự quan sát, trải nghiệm thực tế.
+ Cần cho thấy những bộ phận xã hội có cách nhìn nhận tương tự cách nhìn nhận của mình.
+ Cần sử dụng các phương tiện phi ngôn ngữ (tranh, ảnh, video clip,…) để minh họa khi trình bày về vấn đề.
- Người chủ trì căn cứ vào nội dung các ý kiến để tổng kết cuộc thảo luận, tranh luận.