Bộ 22 đề kiểm tra giữa học kì 1 Ngữ Văn lớp 10 Cánh Diều cấu trúc mới có đáp án - Đề 15

(0,5 điểm) Xác định thể thơ của văn bản trên.

(0,5 điểm) Chỉ ra các hình ảnh thiên nhiên có trong bài thơ.

(1,0 điểm) Nhận xét sự đặc biệt về hình thức của hai câu thực. Nêu ý nghĩa của sự đặc biệt đó.

(1,0 điểm) Chỉ ra và nêu tác dụng của phép đối được sử dụng trong hai dòng thơ:

Cây rợp chồi cành chim kết tổ,

Ao quang mấu ấu cá nên bầy.

(1,0 điểm) Em rút ra được những bài học gì sau khi đọc văn bản?

II. Viết (6,0 điểm)

(2,0 điểm) Viết đoạn văn (khoảng 200 chữ) đánh giá đặc sắc của đoạn thơ sau:

Cảnh tựa chùa chiền, lòng tựa thầy.

Có thân chớ phải lợi danh vây.

Đêm thanh hớp nguyệt nghiêng chén,

Ngay vắng xem hoa bợ cây.

được sáng tác khi Nguyễn Trãi cáo quan về ở ẩn tại quê nhà với tâm thế dứt bỏ danh lợi, vui với cảnh điền viên thôn dã.

- Đặc sắc nội dung:

+ Hai câu đề: bức tranh thiên nhiên được mở ra với hình ảnh chùa chiền, nơi yên tĩnh đến kì lạ. Cảnh vật nơi thôn quê đẹp, bình yên như chốn cửa Phật, lòng người cũng thanh cao, hướng thiện.

Con người không bị phụ thuộc bởi danh lợi bon chen. Hai câu thơ nói lên sự lựa chọn của Nguyễn Trãi; về với chốn bình yên quê nhà, giữ tâm hồn trong sạch, xa lánh lợi danh.

+ Hai câu thực: mỗi câu trình bày một sự việc, vào những thời điểm khác nhưng cùng nói lên tình yêu thiên nhiên, cuộc sống và lối sống giản dị, thanh bạch nơi thôn quê với trăng gió, cỏ cây, hoa lá, chim muông... của Nguyễn Trãi.

- Đặc sắc nghệ thuật: thể thơ thất ngôn xen lục ngôn; ngôn ngữ giản dị, trong sáng; hình ảnh thơ mộc mạc, giàu sức gợi; sử dụng phép đối khá độc đáo,...

(4,0 điểm) Viết bài văn nghị luận (khoảng 600 chữ) trình bày suy nghĩ của em về ý kiến sau: “Cái rễ của học hành thì cay đắng nhưng quả của nó thì ngọt ngào”. (Ngạn ngữ Hy Lạp).