Giải SGK GDCD 9 Cánh diều Bài 9. Vi phạm pháp luật và trách nhiệm pháp lí có đáp án

- Hành vi vi phạm pháp luật trong bức tranh 1 là: chở hàng hóa cồng kềnh, vượt quá giới hạn quy định khi tham gia giao thông

- Hành vi vi phạm pháp luật trong bức tranh 2 là: không phân loại rác thải

♦ Yêu cầu a)

- Khái niệm: Vi phạm pháp luật là hành vi trái pháp luật, có lỗi, do người có năng lực trách nhiệm pháp lí thực hiện, xâm phạm các quan hệ xã hội được pháp luật bảo vệ.

- Phân loại: Vi phạm pháp luật được chia làm bốn loại:

+ Vi phạm hình sự là hành vi nguy hiểm cho xã hội, được coi là tội phạm, được quy định trong Bộ luật Hình sự.

+ Vi phạm hành chính là hành vi vi phạm pháp luật, xâm phạm các quy tắc quản lí hành chính nhà nước có mức độ nguy hiểm thấp hơn tội phạm.

+ Vi phạm kỉ luật là hành vi vi phạm pháp luật, xâm phạm các quan hệ lao động, công vụ nhà nước, ... do pháp luật lao động và pháp luật hành chính bảo vệ.

+ Vi phạm dân sự là hành vi vi phạm pháp luật, xâm phạm các quan hệ tài sản hoặc quan hệ nhân thân.

♦ Yêu cầu b)

- Tình huống 1.

+ Hành vi vi phạm pháp luật: anh K đánh anh V bị thương tích 12%

+ Loại vi phạm pháp luật: vi phạm hình sự

- Tình huống 2.

+ Hành vi vi phạm pháp luật: anh M vi phạm hợp đồng đã kí kết với ông P

+ Loại vi phạm pháp luật: vi phạm dân sự

- Tình huống 3.

+ Hành vi vi phạm pháp luật: anh T vi phạm quy định trong thời gian làm việc tại cơ quan. Cụ thể là: anh T không mặc áo bảo hộ lao động.

+ Loại vi phạm pháp luật: vi phạm kỉ luật

- Tình huống 4.

+ Hành vi vi phạm pháp luật: bạn H không cài quai mũ bảo hiểm, vượt đèn đỏ và phóng nhanh, vượt ẩu khi tham gia giao thông.

+ Loại vi phạm pháp luật: vi phạm hành chính.

♦ Yêu cầu a)

- Khái niệm: Trách nhiệm pháp lí là hậu quả bất lợi mà cá nhân, tổ chức phải gánh chịu từ hành vi vi phạm pháp luật của mình do Nhà nước quy định.

- Phân loại: Tương ứng với các vi phạm pháp luật thì có 4 loại trách nhiệm pháp lí sau:

+ Trách nhiệm hình sự là loại trách nhiệm pháp lí nghiêm khắc nhất do Toà án áp dụng đối với người vi phạm hình sự, nhằm tước bỏ hoặc hạn chế quyền, lợi ích của chủ thể phạm tội.

+ Trách nhiệm hành chính là loại trách nhiệm pháp lí do các cơ quan nhà nước hoặc người có thẩm quyền áp dụng đối với cơ quan, tổ chức, cá nhân vi phạm quy tắc quản lí hành chính nhà nước.

+ Trách nhiệm kỉ luật là loại trách nhiệm pháp lí do thủ trưởng cơ quan, tổ chức áp dụng đối với cán bộ, công chức, viên chức, nhân viên, ... thuộc thẩm quyền quản lí của mình khi họ vi phạm pháp luật.

+ Trách nhiệm dân sự là loại trách nhiệm pháp lí do Toà án hoặc các chủ thể khác áp dụng đối với những chủ thể vi phạm pháp luật dân sự nhằm khôi phục tình trạng ban đầu của các quyền dân sự bị vi phạm.

♦ Yêu cầu b)

- Tình huống 1.

+ Dấu hiệu vi phạm pháp luật: anh K đánh anh V bị thương tích 12%

+ Trách nhiệm pháp lí: trách nhiệm hình sự

- Tình huống 2.

+ Dấu hiệu vi phạm pháp luật: anh M vi phạm hợp đồng đã kí kết với ông P

+ Trách nhiệm pháp lí: trách nhiệm dân sự

- Tình huống 3.

+ Dấu hiệu vi phạm pháp luật: anh T vi phạm quy định trong thời gian làm việc tại cơ quan. Cụ thể là: anh T không mặc áo bảo hộ lao động.

+ Trách nhiệm pháp lí: trách nhiệm kỉ luật

- Tình huống 4.

+ Dấu hiệu vi phạm pháp luật: bạn H không cài quai mũ bảo hiểm, vượt đèn đỏ và phóng nhanh, vượt ẩu khi tham gia giao thông.

+ Trách nhiệm pháp lí: trách nhiệm hành chính.

♦ Yêu cầu c)

- Việc áp dụng hình thức xử phạt cho các đối tượng vi phạm pháp luật có ý nghĩa:

+ Buộc các chủ thể chấm dứt hành vi vi phạm pháp luật;

+ Giáo dục, răn đe mọi người; nâng cao ý thức tôn trọng pháp luật;

+ Củng cố niềm tin của nhân dân vào tính nghiêm minh của pháp luật.