Bài 10: Tương tác gen và tác động đa hiệu của gen

Hai alen thuộc cùng một gen tương tác với nhau theo 2 cách:

- Trội hoàn toàn: A trội hoàn toàn so với a; Kiểu gen AA, Aa: mang kiểu hình trội; aa mang kiểu hình lặn.

- Trội không hoàn toàn: A trội không hoàn toàn so với a; AA: kiểu hình trội; Aa: kiểu hình trung gian; aa: kiểu hình lặn.

Phát biểu "một gen quy định một chuỗi polipeptit là chính xác hơn cả:

    - Một protein có thể gồm nhiều chuỗi polipeptit khác nhau cấu tạo nên (cùng quy định).

    - Một tính trạng có thể được quy định bởi nhiều loại protein khác nhau.

    - Một gen có thể tác động đến sự biểu hiện của nhiều tính trạng khác nhau.

    - Quy ước gen:

      A: quy định hoa đỏ

      a: quy định hoa trắng

    - Theo giả thiết, tỉ lệ kiểu hình ở F2 là 315 (đỏ) : 245 (trắng) ~ 9 : 7. F1 có 16 tổ hợp gen = 4 × 4 và như vậy cơ thể F1 phải là dị hợp tử về 2 cặp gen nằm trên 2 cặp NST tương đồng khác nhau. Tỉ lệ F2 là 9 : 7 # 9 : 3 : 3 : 1 nên tính trạng màu hoa do 2 cặp gen quy định và tác động theo kiểu tương tác bổ sung.

    - Sơ đồ lai:

      Kiểu gen: 9A – B–: 3A – bb : 3aaB – :1aabb

      Kiểu hình: 9 đỏ : 7 trắng

Hai alen của cùng một gen có thể tương tác được với nhau:

    - Trường hợp thứ nhất là một alen trội, một alen lặn hoàn toàn.

    - Trường hợp thứ hai là một trội không hoàn toàn (cho tính trạng trung gian).

    - Trường hợp thứ ba là cả 2 alen đồng trội.

     Sự tương tác giữa các gen không mâu thuẫn với các quy luật của Menđen vì tương tác gen là sự tác động qua lại giữa các sản phẩm của gen, không phải bản thân các gen.

      Tương tác gen không phủ nhận học thuyết Menđen mà chỉ mở rộng thêm học thuyết Menđen.