STT	Tên văn bản đã học	Thể loại hoặc kiểu văn bản
STT	Tên văn bản đã học	Truyện	Thơ	Kịch	Văn bản nghị luận	Văn bản thông tin
1	Nắng mới		x
2	Nếu mai em về Chiêm Hoá		x
3	Sao băng					x
4	Gió lạnh đầu mùa	x
5	Nước biển dâng: bài toán khó cần giải trong thế kỉ XXI					x
6	Quê người		x
7	Lũ lụt là gì? - Nguyên nhân và tác hại					x
8	Đường về quê mẹ		x
9	Đổi tên cho xã			x
10	Cái kính	x
11	Hịch tướng sĩ				x
12	Vì sao chim bồ câu không bị lạc đường?					x
13	Nước Đại Việt ta				x
14	Ông Giuốc-đanh mặc lễ phục			x
15	Thi nói khoác	x
16	Chiếu dời đô				x
17	Người mẹ vườn cau	x
18	Treo biển	x
19	Nước Việt Nam ta nhỏ hay không nhỏ?				x
20	Chuẩn bị hành trang vào thế kỉ mới				x
21	Tôi đi học	x
22	Chuỗi hạt cườm màu xám	x

Câu 2

Nêu tên văn bản đọc hiểu ở bài tập 1 sao cho phù hợp với tên tiểu loại hoặc kiểu văn bản ở cột bên trái trong bảng sau:

Tên tiểu loại hoặc kiểu văn bản

Tên văn bản

(ghi theo số thứ tự ở bài tập l)

Truyện ngắn

Truyện cười

Mẫu: 10, 15, 18

Thơ sáu chữ

Thơ bảy chữ

Hài kịch

Văn bản nghị luận xã hội

Văn bản thông tin

Xem đáp án

Lời giải

Tên tiểu loại hoặc kiểu văn bản	Tên văn bản (ghi theo số thứ tự ở bài tập l)
Truyện ngắn	4, 17, 21, 22
Truyện cười	10, 15, 18
Thơ sáu chữ	2
Thơ bảy chữ	1, 6, 8
Hài kịch	9, 14
Văn bản nghị luận xã hội	11, 13, 16, 19, 20
Văn bản thông tin	3, 5, 7, 12,

Câu 3

Nhận xét về nội dung (đề tài, chủ đề, cảm xúc,...) của các văn bản thơ (sáu chữ, bảy chữ) trong Bài 2 và nêu một số điểm cần lưu ý về cách đọc thể thơ này.

Xem đáp án

Lời giải

- Nhận xét về nội dung (đề tài, chủ đề, cảm xúc,...) của các văn bản thơ (sáu chữ, bảy chữ) trong Bài 2: Các văn bản là những dòng thơ hoài niệm về quá khứ về quê hương, gia đình qua đó thể hiện nỗi nhớ quê hương, gia đình của tác giả.

- Nêu một số điểm cần lưu ý về cách đọc thể thơ:

+ Thơ sáu chữ là thể thơ mỗi dòng có sáu chữ. Các dòng thơ trong bài thường ngắt nhịp 2/2/2, 2/4 hoặc 4/2, có khi ngắt nhịp 3/3

+ Thơ bảy chữ là thể thơ mỗi dòng có bảy chữ. Các dòng trong bài thơ thường ngắt nhịp 4/3, cũng có khi ngắt nhịp 3/4. Cách ngắt nhịp còn phụ thuộc vào nghĩa của câu thơ, dòng thơ.

+ Bài thơ 6 chữ hoặc 7 chữ thường có nhiều vần. Vần thường là vần chân hoặc vần cách.

Câu 4

Đề tài và chủ đề chung của các văn bản thông tin ở Bài 3 có gì đặc sắc? Nêu ý nghĩa của các văn bản này. Cần lưu ý những gì về cách đọc các văn bản thông tin trong Bài 3?

Xem đáp án

Lời giải

- Đề tài và chủ đề chung của các văn bản thông tin ở Bài 3 là giải thích một hiện tượng tự nhiên. Văn bản trả lời các câu hỏi: Hiện tượng đó là gì? Tại sao có hiện tượng đó? Chúng có lợi hay có hại như thế nào? Cần làm gì để tận dụng lợi ích và khắc phục ảnh hưởng xấu của chúng?... Văn bản tập trung nêu lên và trả lời các câu hỏi ấy bằng những kiến thức có cơ sở khoa học là văn bản giải thích một hiện tượng tự nhiên.

- Khi đọc các văn bản thông tin, cần chú ý nội dung ý tưởng và hướng triển khai thông tin theo một cách hoặc kết hợp những cách khác nhau như: trình bày theo trật tự thời gian, quan hệ nguyên nhân – kết quả, mức độ quan trọng hay phân loại đối tượng.

Câu 5

Nêu nội dung chính của các văn bản hài kịch và truyện cười trong Bài 4, từ đó nhận xét và phân tích ý nghĩa tiếng cười được thể hiện trong các văn bản này.

Xem đáp án

Lời giải

- Bài 4 học các văn bản sau: Đổi tên cho xã (trích vở hài kịch Bệnh sĩ của Lưu Quang Vũ), Cải kính (Nê-xin), Ông Giuốc-đanh mặc lễ phục (trích vở kịch Trưởng giả học làm sang của Mô-li-e), Thi nói khoác và Treo biển (truyện cười dân gian Việt Nam).

- HS nêu nội dung chính và ý nghĩa của tiếng cười trong mỗi văn bản trên theo bảng, ví dụ:

Tên văn bản	Nội dung chính	Ý nghĩa tiếng cười
Đổi tên cho xã (Lưu Quang Vũ)	Phản ánh hiện tượng thích phô trương, hình thức, giả tạo,... không chú ý đến chất lượng.	Phê phán “bệnh” thành tích, háo danh và ca ngợi sự trung thực, thẳng thắn,..
Cải kính (Nê-xin)	Truyện nêu lên và châm biếm, phê phán những thành phần ưa sĩ diện trong xã hội. Trong truyện, nhân vật tôi vì muốn sĩ diện cho giống tri thức nên đi khám để cắt kính đeo. Các bác sĩ thì sĩ diện tỏ ra mình giỏi nên đều chê người trước nhưng rồi kết cục ai cũng khám sai cho nhân vật tôi. Điều đó vẫn có ý nghĩa đối với cuộc sống hôm nay bởi tồn tại rất nhiều người như thế.	Truyện Cái kính nêu lên và châm biếm, phê phán về "bệnh tưởng" và việc khám chữa bệnh chuyên moi tiền của một số bác sĩ dởm.
Ông Giuốc-đanh mặc lễ phục (Mô-li-e)	Vở hài kịch không chỉ mang tính chất giải trí mà còn qua đó phê phán những con người đã dốt còn học đòi làm sang, tạo nên những tiếng cười đáng suy ngẫm.	Trào phóng, nổ tung những tiếng cười châm biếm thói lố bịch, háo danh, ưa nịnh, thích được tâng bốc của bọn quý tộc phong kiến lỗi thời.
Thi nói khoác	Phê phán những kẻ có tính khoác lác. Câu chuyện là một lớp đối thoại của các vị quan với nhau, ai nấy đầu khoái chí với lời nói khoác của mình nhưng cuối cùng vẫn phải sợ hãi trước lời nói khoác của anh lính hầu.	Truyện Thi nói khoác chủ yếu nhằm mục đích châm biếm, đả kích, phê phán những thói hư tật xấu trong xã hội.
Treo biển	Câu chuyện phê phán nhẹ nhàng những người thiếu chủ kiến, không suy xét kĩ khi nghe ý kiến của người khác.	Truyện “Treo biển” đã tạo nên tiếng cười vui vẻ, có ý nghĩa phê phán nhẹ nhàng những người thiếu bản lĩnh, thiếu suy nghĩ độc lập khi làm việc, cũng như khi nghe người khác góp ý, nhận xét. Đó là những người thiếu chủ kiến khi làm việc, không suy xét kĩ khi nghe ý kiến của người khác.