+ Những tác phẩm tiêu biểu của ông: Bộ ba tiểu thuyết tự thuật: Thời thơ ấu (1913-1914), Kiếm sống (1916), Những trường đại học của tôi (1923) và Người mẹ (1906-1907).

- Điểm giống nhau và khác nhau giữa khoa học và nghệ thuật.

Khoa học

Nghệ thuật

- Lao động tinh thần trên cơ sở tư duy logic - tư biện.

- Biện pháp chính là trừu tượng hóa.

- Sinh ra sản phẩm vật chất cụ thể

- Các sản phẩm tinh thần chỉ là trung gian.
- Đoạn đường trung gian này càng ngày càng ngắn.

- Kinh nghiệm tri thức là nền tảng.

- Cần có óc tưởng tượng phi thường và khả năng chăm chú thế giới.

- Tách xa các quan niệm triết học - độc lập với các quan hệ này - vì đối tượng của khoa học là tự nhiên.

- Có cơ chế sáng tạo gần gũi với sáng tạo nghệ thuật (thí dụ như những vấn đề đặt ra trong Heuristik - phát hiện học rất đúng với quá trình sáng tác).

- Nhà khoa học có thể làm việc độc lập với các biến động và sinh hoạt xã hội.

- Sự cô đơn tính chất độc lập, cá tính sáng tạo là cần thiết.

- v v

- Lao động tinh thần trên cơ sở cảm quan hình tượng.

- Biện pháp là nhập cảm kết hợp với suy đoán trừu tượng.

- Sinh ra sản phẩm tinh thần không có con đường tác động trực tiếp vào sản xuất vật chất như khoa học.

- Con đường gián tiếp này càng ngày càng dài ra.

- Kinh nghiệm xúc cảm là nền tảng.

- Cần có óc tưởng tượng phi thường nhờ khả năng liên tưởng "vô qui tắc" - cần khả năng chăm chú thế giới.

- Gắn chặt với các quan niệm triết học - đối tượng là con người với tư cách là sản phẩm của xã hội và của tự nhiên (vế thứ hai này hay bị lãng quên một cách vô thức).
- Có cơ chế sáng tạo gần gũi với sáng tạo khoa học.

- Nghệ sĩ chỉ có thể làm việc sáng tạo khi hòa nhập mình với đời sống xã hội - sự ở ẩn chẳng qua là một cách tổ chức công việc mà thôi.

- Sự cô đơn trong suy nghĩ, tính độc lập của nhân cách và cá tính sáng tạo là cần thiết.
- v v

Câu 2

* Nội dung chính: Văn bản nêu lên giá trị của khoa học và nghệ thuật, mối quan hệ giữa kho học và nghệ thuật.

Chú ý cách tác giả nhấn mạnh ý kiến của mình.

Xem đáp án

Lời giải

Tác giả sử dụng các từ “không”, “có thể”, “hơn là”, “không những thế và bày tỏ sự chân thành, tự giác của bản thân”.

Câu 3

Ở phần (2), tác giả đã nêu lên sự khác biệt chủ yếu nào giữa nghệ thuật và khoa học?

Xem đáp án

Lời giải

Sự khác biệt chủ yếu:

- Nghệ thuật là tình cảm, phụ thuộc vào cảm xúc, khuất phục trước cá tính, khó phá vỡ rào cản định kiến

- Khoa học thực nghiệm là kinh nghiệm, tri thức thông qua quan sát tỉ mỉ, lí luận logic, thoát khỏi thứ mà nghệ thuật không rũ bỏ được và nó mang tính quốc tế, nhân loại