Giải SGK Địa Lí 9 Cánh diều Bài 16: Vùng Đông Nam Bộ có đáp án

- Thế mạnh, hạn chế về điều kiện tự nhiên và tài nguyên thiên thiên:

+ Thế mạnh: địa hình chuyển tiếp, đất ba-dan, đất xám bạc màu trên phù sa cổ; khí hậu cận xích đạo nền nhiệt cao, lượng mưa lớn; nhiều sông, hồ lớn; rừng phòng hộ và rừng đặc dụng; vùng biển rộng lớn, nguồn lợi hải sản dồi dào, thềm lục địa có dầu khí, ven biển có bãi tắm.

+ Hạn chế: tình trạng thiếu nước, xâm nhập mặn, hạn hán,…

- Đặc điểm dân cư, đô thị hóa:

+ Dân cư: dân số 18,3 triệu người, tỉ lệ gia tăng tương đối cao, mật độ dân số cao, nhiều dân tộc sinh sống.

+ Đô thị hóa: diễn ra sớm, gắn liền công nghiệp hóa, trình độ đô thị hóa cao bậc nhất.

- Sự phát triển và phân bố các ngành kinh tế thế mạnh:

+ Công nghiệp: phát triển hàng đầu, cơ cấu đa dạng.

+ Dịch vụ: thương mại, giao thông vận tải, du lịch, tài chính, ngân hàng,…

+ Phát triển cây công nghiệp lâu năm và cây ăn quả: vùng chuyên canh cây công nghiệp lớn, cây ăn quả phát triển mạnh.

+ Phát triển kinh tế biển đảo: khai thác khoáng sản biển, giao thông vận tải biển, khai thác và nuôi trồng thủy sản, du lịch biển đảo.

- Đặc điểm vị trí địa lí: giáp với vùng Tây Nguyên, Bắc Trung Bộ và Duyên hải miền Trung, Đồng bằng sông Cửu Long, nước láng giếng Cam-pu-chia và Biển Đông. Vị trí chiến lược, thuận lợi cho giao thương với các nước trong khu vực thông qua các cửa khẩu quốc tế và cảng biển. TP Hồ Chí Minh là trung tâm kinh tế, khoa học - công nghệ của cả nước.

- Đặc điểm phạm vi lãnh thổ: diện tích khoảng 23,6 nghìn km², chiếm 7,1% diện tích cả nước. Bao gồm TP Hồ Chí Minh và các tỉnh: Bình Dương, Bình Phước, Tây Ninh, Đồng Nai, Bà Rịa - Vũng Tàu. Vùng biển rộng với các đảo và quần đảo, có huyện đảo Côn Đảo.

- Địa hình, đất: vùng chuyển tiếp giữa Tây Nguyên và Đồng bằng sông Cửu Long, đất ba-dan màu mỡ chiếm khoảng 40% diện tích, đất xám bạc màu trên phù sa cổ chiếm diện tích nhỏ hơn, thoát nước tốt. => Thuận lợi cho đời sống sản xuất, phát triển các vùng chuyên canh cây công nghiệp, cây ăn quả quy mô lớn.

- Khí hậu cận xích đạo với nền nhiệt cao, lượng mưa lớn, trong năm có mùa mưa và mùa khô phân hóa rõ rệt => hoạt động kinh tế diễn ra quanh năm, cây trồng nhiệt đới phát triển tốt.

- Nguồn nước: có nhiều sông, hồ lớn: sông Đồng Nai, sông Bé, sông Sài Gòn, hồ Trị An, Dầu Tiếng => ý nghĩa đối với nông nghiệp, nuôi trồng thủy sản, thủy điện và giao thông,… Nguồn nước ngầm phong phú, một số điểm nước khoáng ở Bình Châu => phát triển du lịch.

- Rừng: phần lớn là rừng phòng hộ và rừng đặc dụng, các vườn quốc gia (Cát Tiên, Bù Gia Mập), khu dự trữ sinh quyển thế giới (Cần Giờ, Đồng Nai) có đa dạng sinh học cao. => ý nghĩa lớn đối với môi trường và phát triển du lịch.

- Biển, đảo: vùng biển rộng lớn, nguồn lợi hải sản dồi dào. Thềm lục địa có dầu mỏ và khí tự nhiên, dầu mỏ chiếm 93,3% trữ lượng cả nước. Ven biển, đảo có các bãi tắm phong cảnh đẹp => phát triển tổng hợp các ngành kinh tế biển.

- Hạn chế: tình trạng thiếu nước, xâm nhập mặn, hạn hán trong mùa khô => ảnh hưởng đến hoạt động sản xuất và đời sống người dân.

- Dân số khoảng 18,3 triệu người, chiếm 18,6% dân số cả nước. Tỉ lệ gia tăng dân số của vùng tương đối cao, chủ yếu do nhập cư. Là nơi sinh sống của nhiều dân tộc: Kinh, Khơ-me, Hoa, Chăm,…

- Mật độ dân số cao, năm 2021 là 778 người/km², TP Hồ Chí Minh, Bình Dương, Bà Rịa - Vũng Tàu,… là những nơi tập trung đông dân cư.

- Quá trình đô thị hóa diễn ra khá sớm, gắn liền với quá trình công nghiệp hóa.

- Trình độ đô thị hóa cao bậc nhất nước ta, năm 2021, tỉ lệ dân thành thị chiếm 66,4% dân số vùng.

- Hệ thống đô thị phát triển nhanh với sự mở rộng quy mô các đô thị, thành lập các đô thị mới và phát triển các đô thị vệ tinh. Vùng có nhiều đô thị lớn, đông dân: TP Hồ Chí Minh, Biên Hòa, Vũng Tàu,…

- Đô thị hóa góp phần thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, chuyển dịch cơ cấu kinh tế, cơ cấu lao động của vùng. Xu hướng phát triển nâng cao chất lượng đô thị; phát triển đô thị hiện đại, thông minh; kết nối với các đô thị lớn trong khu vực và trên thế giới; thúc đẩy phát triển các đô thị vệ tinh,…