Đề tham khảo ôn thi HSG Sinh học 12 (Tự luận) có đáp án - Đề 3

1.1 Trong tế bào nhân thực, hãy cho biết:

-  Loại RNA nào đa dạng nhất? Giải thích.

-  Loại RNA nào có số lượng nhiều nhất? Giải thích.

1.2 Tế bào mỡ (Adipocyte) là những tế bào được tìm thấy trong mô mỡ ở động vật có vú. Những tế bào này hấp thụ glycerol và acid béo để tạo ra triglyceride (chất béo trung tính) để lưu trữ lâu dài. Hình 1.1 thể hiện một phân tử glycerol và ba acid béo (X, Y và Z). Hình 1.2 là phân tử triglyceride được hình thành từ các thành phần này.\

a)  Nêu tên liên kết hình thành giữa glycerol và acid béo, tên của kiểu phản ứng hình thành liên kết này.

b)  Chỉ ra sự khác biệt giữa các acid béo X, Y và Z được thể hiện trong hình 1.1.

c)  Giải thích tại sao triglyceride không thích hợp như một thành phần của màng tế bào.

2.1. Các nhà khoa học tách riêng thylakoid của lục lạp và đưa vào môi trường tương tự như chất nền của lục lạp. Theo dõi pH của môi trường chứa thylakoid ở các điều kiện khác nhau và thu được kết quả thể hiện ở Hình 2.1. Trong đó, (i) là thời điểm bắt đầu chiếu sáng, (ii) là thời điểm một chất X được thêm vào môi trường đang được chiếu sáng.

a)  Trong khoảng thời gian từ 5 đến 10 phút tính từ khi bắt đầu thí nghiệm, pH của môi trường chứa thylakoid thay đổi như thế nào so với trước khi chiếu sáng? Giải thích.

b)  X có thể là chất ức chế quá trình nào dưới đây? Giải thích.

(1)  Quá trình phosphoryl hóa.

(2)  Quá trình tổng hợp enzyme Rubisco.

(3)  Quá trình truyền điện tử giữa hệ quang hóa I và II.

3.1 Thủy đậu là một loại bệnh có mức truyền nhiễm cao gây ra bởi virus Varicella zoster (VZV). Nồng độ kháng thể chống VZV trong máu của một người trong vòng 120 ngày được thể hiện trong Hình 3.1. Nồng độ kháng thể có sự thay đổi rõ rệt trong ngày thứ 30.

Cho các sự kiện từ a đến d bên dưới, hãy phân tích hình và dự đoán sự kiện nào sẽ diễn ra ở ngày thứ 30 và giải thích vì sao không chọn các sự kiện còn lại?

(a)  Người này bắt đầu bị nhiễm virus.

(b)  Người này được tiêm vaccine phòng bệnh.

(c)  Người này được tiêm kháng thể chống virus.

(d)   Người này được cho uống kháng thể chống virus.

5.1.  Các nhà khoa học đã phân lập được lục lạp nguyên vẹn từ dịch chiết tế bào lá ở thực vật ưa bóng. Họ chuẩn bị 6 ống nghiệm, mỗi ống đều chứa cùng một số lượng lục lạp và một chất oxy hóa màu xanh lam dicloindophenol (DIP), DIP mất màu khi nó ở trạng thái khử. Họ chiếu đèn vào những ống nghiệm ở cùng mức cường độ ánh sáng nhưng có các quang phổ (bước sóng ánh sáng) khác nhau. Hình 5 biểu thị kết quả của thí nghiệm.

a.   Hãy cho biết pha sáng xảy ra mạnh nhất ở bước sóng nào: 550 nm, 650 nm hay 700 nm? Tại sao?

b.  Trình bày sự khác biệt về kết quả thí nghiệm khi chiếu ánh sáng kép có bước sóng (650 + 700) nm so với khi chiếu ánh sáng đơn có bước sóng 650 nm hoặc 700 nm? Giải thích.

5.2.  Nghiên cứu về quá trình ra hoa ở cây cải dại (Arabidopsis thaliana) cho thấy, sự ra hoa ở cây cải dại bị chi phối bởi nhiều gene và nhiệt độ môi trường. Trong đó, gene C mã hóa protein ức chế hoạt động của các gene khác quy định sự ra hoa, gene D mã hóa enzyme deacetylase liên quan đến sự ức chế phiên mã của gene C, gene D được cảm ứng bởi nhiệt độ thấp kéo dài.

Giả sử các yếu tố môi trường khác của cây là bình thường, xét hai trường hợp sau đây:

-  Trường hợp 1: cây cải dại được cảm ứng bởi nhiệt độ thấp kéo dài.

-  Trường hợp 2: Cây cải dại không được cảm ứng bởi nhiệt độ thấp kéo dài. Hãy cho biết trường hợp nào cây ra hoa? Giải thích.

Tại sao khi thiếu các nguyên tố dinh dưỡng khoáng N, Mg, Fe cây đều bị vàng lá, nhưng biểu hiện khác nhau: thiếu N, Mg cây bắt đầu vàng từ lá già, còn thiếu Fe cây lại biểu hiện vàng từ lá non?

6.2. Khi khảo sát sự sinh trưởng của một cá thể thuộc loài thông nhựa (Pinus latteri), thu được các hình biểu diễn dưới đây:

Hình 6.1: biểu diễn lát cắt ngang thân cây ở vị trí cách mặt đất 1,3 m. Hình 6.2: biểu diễn một phần cấu tạo giải phẫu thân.

Hình 6.3: mô tả diễn biến nhiệt độ, lượng mưa trung bình năm trong thời gian sinh trưởng của cây.

Hình 6.1                                     Hình 6.2                                               Hình 6.3

a)  Dựa trên số lượng vòng gỗ hàng năm, hãy xác định tuổi của cây ở Hình 6.1. Giải thích.

b)  Quan sát Hình 6.2, hãy phân tích ảnh hưởng của các nhân tố sinh thái dẫn đến sự khác biệt về độ dày, độ đậm nhạt của mỗi vòng gỗ, kích thước và độ dày của thành tế bào. Biết rằng, hàm lượng khoáng trong đất ổn định theo thời gian.

c)  Vòng gỗ thứ X ở Hình 6.1 tương đương với năm nào trong thời gian nghiên cứu? Vì sao vòng gỗ X mỏng hơn những vòng khác?

7.1.  Vì sao quá trình hô hấp ở chim đạt hiệu quả cao hơn so với các loài động vật có xương sống trên cạn khác?

7.2.

Một số sự kiện sau diễn ra trong quá trình hô hấp ở người khi thay đổi trạng thái hoạt động:

(1)  Tăng pH máu

(2)  Tăng thở ra khí CO₂

(3)  Tăng nồng độ CO₂ trong máu

(4)  Giảm nồng độ CO₂ máu.

(5)  Giảm pH máu.

Hãy sắp xếp các sự kiện theo trình tự thời gian bằng cách điền các số (1), (2), (3), (4) và (5) vào các ô tương ứng trong mỗi trường hợp dưới đây và giải thích.

a)  Người khỏe mạnh đang tập thể dục với cường độ vận động tăng dần.

b)  Người khỏe mạnh đang ngồi tại chỗ và hít thở với nhịp tăng dần.

8.1.

a)  Lượng Hemoglobin trong máu của động vật có xương sống ở nước phụ thuộc vào nhiệt độ của nước nơi chúng sinh sống. Đường cong nào của đồ thị trong hình 8 mô tả đúng sự biến đổi này? Giải thích.

b)  Một người đàn ông có nhịp tim 70 nhịp/phút, tĩnh mạch phổi có 0,24 mLO2/mL, động mạch phổi có 0,16 mL O2/mL, lượng O2 cơ thể tiêu thụ là 420 mL/phút. Hãy tính thể tích tâm thu của người đàn ông này?

8.2. (1,0 điểm) Giả sử trên sợi trục của một tế bào thần kinh (neuron) ở người trưởng thành bị hỏng một vài bao myelin.

a)  Tốc độ truyền xung thần kinh trên sợi trục đó có thay đổi không? Giải thích.

b)  Sau một thời gian các bao myelin bị hỏng có được phục hồi không? Giải thích.

Người ta tiến hành nghiên cứu đánh giá mức ảnh hưởng theo lứa tuổi của 3 hormone X, Y, Z đến sinh trưởng của trẻ nam. Kết quả nghiên cứu cho thấy, mỗi hormone có mức ảnh hưởng đến sinh trưởng khác nhau và phụ thuộc vào độ tuổi của trẻ. Số liệu trong Bảng 9 là tỉ lệ % mức ảnh hưởng đến sinh trưởng của mỗi loại hormone ở độ tuổi nhất định so với mức ảnh hưởng cực đại (100%) của chính hormone đó đối với trẻ nam trong khoảng độ tuổi từ 1 đến 20.

Bảng 9

Hãy trả lời các câu hỏi sau:

a)  X, Y, Z là tương ứng với hormone nào sau đây: hormone sinh trưởng (GH), thyroxine, testosterone? Giải thích.

b)  So với người bình thường khỏe mạnh, trẻ nam 15 tuổi bị nhược năng tuyến yên (giảm khả năng tiết các hormone tuyến yên) có hàm lượng mỗi hormone X, Y, Z tăng, giảm hay không đổi? Giải thích.

(1,0 điểm). Ở người, nồng độ ADH và andosteron thay đổi như thế nào trong các trường hợp sau? Giải thích.

b.  Sau khi uống rượu, bia.

c.  Trời nắng nóng, cơ thể ra nhiều mồ hôi.

d.  Người bị thương, mất máu nhiều.