Đề thi Ngữ Văn ĐGNL Đại học Sư phạm Hà Nội 2025 có đáp án

VĂN BẢN 1

(1) AI và những chân trời mới tiếp cận bằng AI đang mở ra trước mắt chúng ta. Trước đây, giới hạn của tâm trí con người đã hạn chế khả năng tổng hợp và phân tích dữ liệu, lọc và xử lí tin tức, các cuộc đối thoại cũng như tương tác xã hội trong địa hạt kĩ thuật số. Ai giúp chúng ta làm chủ các địa hạt này một cách hiệu quả hơn. Nó tìm kiếm thông tin và xác định những xu hướng mà các thuật toán truyền thống không thể - hoặc ít nhất là không thực hiện hiệu quả và dễ dàng bằng. Khi làm như vậy, nó không chỉ mở rộng thực tại vật lí mà còn cho phép mở rộng và tổ chức thế giới kĩ thuật số đang ngày càng phát triển.

(2) Tuy nhiên, cùng lúc đó, Ai cũng đang thực hiện một phép trừ. Nó đẩy nhanh những động lực làm xói mòn lí trí của con người khi chúng ta bắt đầu hiểu về nó: mạng xã hội, vốn làm suy giảm không gian dành cho việc suy nghĩ, và tìm kiếm trực tuyến, vốn làm suy giảm động lực cho việc khái niệm hoá. Nếu các thuật toán tiền AI rất giỏi trong việc cung cấp những nội dung “gây nghiện” cho con người thì AI phải gọi là xuất sắc. Khi việc đọc sâu và phân tích sụt giảm, các phần thưởng truyền thống cho việc thực hiện các quy trình này cũng sẽ nhỏ đi.

(3) Nhân loại lúc nào cũng sẽ có ba lựa chọn chính: hạn chế AI, cộng tác với nó hoặc tuân theo nó. Ba lựa chọn này sẽ xác định việc ứng dụng AI cho các nhiệm vụ hoặc lĩnh vực cụ thể, phản ánh các khía cạnh triết học cũng như thực tiễn. Ví dụ, trong các trường hợp khẩn cấp trên máy bay và xe hơi, một phi công phụ Ai nên tuân theo một phi công con người hay ngược lại? Đối với mỗi ứng dụng, con người sẽ phải vạch ra một đường lối hành động; trong một số trường hợp, đường lối hành động này sẽ tiến hoá, vì các năng lực của AI và các giao thức của con người để kiểm tra kết quả của AI cũng sẽ tiến hoá. Đôi khi, con người nên tuân theo AI - nếu AI có thể phát hiện ung thư vú trong một nhũ ảnh sớm hơn và chính xác hơn con người thì việc sử dụng nó sẽ cứu mạng được nhiều người. Đôi khi, cộng tác với AI sẽ là lựa chọn tối ưu, như trong các phương tiện tự hành vốn hoạt động tương tự như hệ thống lái tự động của máy bay ngày nay. Tuy nhiên, trong những trường hợp khác như trong bối cảnh quân sự, các hạn chế nghiêm ngặt, được xác định rõ ràng và được hiểu rõ, sẽ rất quan trọng.

(Theo Henry A.Kissinger, Eric Schmidt, Daniel Huttenlocher, Thời đại A1 và tương lai loài người chúng ta, Mai Chí Trung dịch, NXB Trẻ, 2023, tr.183-185)

VĂN BẢN 2

Năm Quốc tế Du hành Vũ trụ (2011) đã kết thúc, một số chuyên gia về vũ trụ đánh giá rằng, khối lượng rác trên quỹ đạo gần Trái Đất đã đạt tới mức báo động. Trên quỹ đạo gần Trái Đất hiện nay có hơn 16.000 vật thể có nguồn gốc nhân tạo. Trong số này có 3.000 vệ tinh đang hoặc không hoạt động, hơn 12.000 tầng động cơ, khối và mảnh vụn tên lửa đẩy. Số lượng những vật thể kích thước bé hơn, từ 1 - 10 cm, theo ước tính khác nhau, vào khoảng 200.000 - 600.000. Những loại rác nhỏ hơn nữa được giới chuyên gia cho là lên tới hàng chục triệu.

Yếu tố duy nhất cứu vùng không gian gần Trái Đất tránh khỏi nguy cơ hoàn toàn trở thành bãi rác thải là những mảnh vụn đang bay ở độ cao dưới 600 km, sau một thời gian, sẽ cháy trong khí quyển. Nhưng ở quỹ đạo 800 km và cao hơn, các vật thể sẽ lơ lửng tồn tại tới vài thập kỉ. Đã xảy ra không ít trường hợp mảnh vụn làm vô hiệu hoá vệ tinh truyền thông và định vị. Trạm Không gian Quốc tế (ISS) hàng trăm lần phải đổi đường bay để tránh va chạm với các mảnh vụn vô chủ.

Giải phóng không gian vũ trụ khỏi các đối tượng rác thải là vấn đề rất cấp bách và đang được nhiều nước nghiên cứu phương án thực hiện. Cơ quan Không gian Nhật Bản dự định sử dụng lưới đánh cá để làm sạch vũ trụ. Những chiếc lưới khổng lồ được đề xuất đưa lên một vệ tinh trên quỹ đạo. Tấm lưới vài ki-lô-mét tung ra nhờ bộ điều khiển đặc biệt, sau khi hoàn thành nhiệm vụ, lưới tự động tháo gỡ khỏi vệ tinh. Các mảnh vụn thu thập được sẽ cùng lưới lọt vào bầu khí quyển để được thiêu huỷ hoàn toàn.

Hãng tin Ruvr cho rằng, đến thời điểm này, phương tiện vạn năng đối phó với rác thải không gian vẫn chưa ra đời. Điều an ủi duy nhất là, theo các nhà khoa học, xác suất thống kê mảnh vụn rơi xuống Trái Đất hoặc va chạm thiết bị vũ trụ rất không đáng kể. Với đà gia tăng hoạt động trong vũ trụ hiện nay của con người, khả năng rác vũ trụ rơi xuống Trái Đất ngày càng nhiều là điều không tránh khỏi.

(Theo Almanach - Những nền văn minh thế giới, NXB Hồng Đức, 2018, tr.2325-2326)