Bài tập về tính chất hóa học của Axit Cacboxylic có giải chi tiết (P1)

Thi Online Bài tập Andehit - Xeton - Axit cacboxylic có lời giải chi tiết

Bài tập về tính chất hóa học của Axit Cacboxylic có giải chi tiết (P1)

6341 lượt thi
20 câu hỏi
40 phút

BẮT ĐẦU LÀM BÀI

Câu 1:

Hỗn hợp X gồm 2 axit cacboxylic. Trung hòa m gam X bằng một lượng vừa đủ dung dịch chứa 0,3 mol KOH và 0,4 mol NaOH, thu được dung dịch Y. Cô cạn dung dịch Y thu được 56,6 gam chất rắn khan. Giá trịcủa m là:

A. 36,4.

B.30,1.

C.23,8.

D.46,2.

Xem đáp án

Lời giải

Phản ứng xảy ra vừa đủ $\Rightarrow n_{H_{2} O} = n_{O H^{-}} = n_{K O H} + n_{N a O H} = 0, 7 (m o l)$

Bảo toàn khối lượng ta có. m_axit+ m_KOH + m_NaOH = m_{chất rắn}+ $m_{H_{2} O}$

Vậy m_axit= m = 36,4 (g)

Đáp án A.

Câu 2:

Hỗn hợp M gồm hai axit cacboxylic X, Y no, đơn chức, mạch hở là đồng đẳng kế tiếp (M_X < M_y ). Cho m gam M tác dụng với dung dịch NaOH vừa đủ thu được 8,52 gam muối. Cũng m gam M tác dụng với dung dịch Ba(OH)₂ vừa đủ thu được 12,16 gam muối. Thành phần phần trăm về số mol của X trong M là:

A. 21,89%.

B. 75,00%.

C. 25,00%.

D. 29,81%.

Xem đáp án

Đáp án C.

Lời giải

Gọi CT chung của 2 axit là RCOOH

Cách 1:

Khi cho M tác dụng với NaOH ta thu được RCOONa $\Rightarrow n_{R C O O N a} = \frac{8, 52}{(R + 67)} (m o l)$

Khi cho M tác dụng với NaOH ta thu được (RCOO)₂Ba

$\Rightarrow n_{{(R C O O)}_{2} N a} = \frac{12, 16}{(2 R + 225)} (m o l) C ó n_{R C O O N a} = 2 n_{{(R C O O)}_{2} N a} \Rightarrow \frac{8, 52}{R + 67} = 2 \frac{12, 16}{2 R + 225} \Rightarrow R = 39, 5$

=> X là C₂H₅COOH và Y là C₃H₇COOH.

Gọi số mol mỗi axit lần lượt là x, y(mol)

$\Rightarrow n_{C_{2} H_{5} C O O N a} = x (m o l); n_{(C_{2} H_{5} C O O)_{2} B a} = \frac{y}{2} (m o l) n_{C_{3} H_{7} C O O N a} = y (m o l); n_{(C_{3} H_{7} C O O)_{2} B a} = \frac{y}{2} (m o l) \Rightarrow \{\begin{array}{l} 96 x + 110 y = 8, 52 \\ 141, 5 x + 155, 5 y = 12, 16 \end{array} \Leftrightarrow \{\begin{cases} x = 0, 02 \\ y = 0, 06 \end{cases} V ậ y % n_{X} = 25 %$

Cách 2:

Ta thấy 1 mol RCOOH chuyển thành 1 mol RCOONa thì khối lượng tăng 22(g) 1 mol RCOOH chuyển thành 0,5 mol(RCOO)₂ Ba thì khối lượng tăng 67,5(g)

$\Rightarrow n_{R C O O N a} = \frac{12, 16 - 8, 52}{67, 5 - 22} = 0, 08 (m o l) \Rightarrow M_{R C O O N a} = 106, 5 \Rightarrow R = 39, 5$

Đến đây ta làm tương tự như cách 1 nhưng khi lập hệ có thể dùng luôn một phương trình về số mol axit để đỡ phải tính toán nhiều.

Câu 3:

Hỗn hợp X chứa ba axit cacboxylic đều đơn chức, mạch hở, gồm một axit no và hai axit không no đều có một liên kết đôi (C=C). Cho m gam X tác dụng vừa đủ với 150 ml dung dịch NaOH 2M, thu đuợc 25,56 gam hỗn hợp muối. Đốt cháy hoàn toàn m gam X, hấp thụ toàn bộ sản phẩm cháy bằng dung dịch NaOH dư, khối lượng dung dịch tăng thêm 40,08 gam. Tổng khối lượng của hai axit cacboxylic không no trong m gam X là

A. 15,36 gam.

B. 9,96 gam.

C. 12,06 gam.

D. 18,96 gam.

Xem đáp án

Đáp án C.

Lời giải

Vì axit đơn chức $n_{a x i t} = n_{N a O H} = 0, 3 (m o l) = n_{H_{2} O}$

Bảo toàn khối lượng ta có: $m_{a x i t} = m_{m u ố i} + m_{H_{2} O} - m_{N a O H} = 18, 96 (g)$

Khi hấp thụ sản phẩm cháy vào dung dịch NaOH dư thì khối lượng dung dịch tăng chính là tổng khối lượng CO₂ và H₂O.

$G ọ i n_{C O_{2}} = a (m o l); n_{H_{2} O} = b (m o l) \Rightarrow 44 a + 18 b = 40, 08 (g) (1) L ạ i c ó : m_{a x i t} = m_{C} + m_{H} - m_{O} = 12 n_{C O_{2}} + 16.2 n_{a x i t} + 1.2 n_{H_{2} O} \Rightarrow 12 a + 2 b = 9, 36 (2)$

(1) và (2) => a = 0,69(mol); b = 0,54(mol)

Ta có X gồm 1 axit no, đơn chức, mạch hở và 2 axit không no, có 1 liên kết đôi

$n_{C O_{2}} - m_{H_{2} O} = n_{a x i t k h ô n g n o} = 0, 15 (m o l) \Rightarrow n_{a x i t n o} = 0, 15 (m o l)$

Đến đây để tính được khối lượng của axit không no thì ta phải tìm được công thức của axit no.

Ta có: ${\bar{M}}_{a x i t} = 63, 2 \Rightarrow$ axit không no phải là HCOOH hoặc CH₃COOH. Ta xét 2 trường hợp:

- TH1: axit không no là CH₃COOH => đốt cháy 0,15 mol CH₃COOH tạo 0,3 mol CO₂

$\Rightarrow n_{C O_{2} k h i đ ố t a x i t k h ô n g n o} = 0, 39 \Rightarrow {\bar{C}}_{a x i t k h ô n g n o} = 2, 6$

=> không thỏa mãn vì axit không no có ít nhất 3 nguyên tử C trong phân tử.

- TH2: Thử tương tự như trên ta thấy thỏa mãn.

Vậy $m_{a x i t k h ô n g n o} = 18, 96 - m_{H C O O H} = 12, 06 (g)$

Câu 4:

Cho 2 axit hữu cơ no, mạch hở A và B đa chức. Tỉến hành thí nghiệm như sau:

- TN1: Hỗn hợp X₁ chứa a mol A và b mol B. Để trung hòa X₁ cần 500ml dung dịch NaOH 1M, nếu đốt cháy hoàn toàn X₁ thì thu được 11,2 lít CO₂

- TN2: Hỗn hợp X₂ chứa b mol A và a mol B. Để trung hòa X₂ cần 400ml dung dịch NaOH 1M.

Biết a + b = 0,3 (mol). Cho biết công thức cấu tạo thu gọn của 2 axit:

A. CH₃COOH và HCOOH

B. HCOOH và (COOH)₂

C. HCOOH và CH₂(COOH)₂

D. CH₃COOH và (COOH)₂

Xem đáp án

Lời giải

- Xét TN1: $n_{N a O H} = 0, 5 (m o l); n_{C O_{2}} = 0, 5 (m o l)$

- Xét TN2: n_N_a_OH = 0,4 (mol)

Ở TN1 số mol axit đa chức B nhiều hơn ở thí nghiệm 2 b > a. $G ọ i s ố c h ứ c c ủ a B l à X x \Rightarrow n_{N a O H} = a + x b = 0, 5 (m o l) \Rightarrow \frac{a + x b}{a + b} = \frac{0, 5}{0, 3} < 2 \Rightarrow a + x b = 2 (a + b) \Rightarrow (x - 2) b < a \Rightarrow x - 2 < \frac{a}{b} < 1 \Rightarrow x < 3$

Vậy B có 2 chức

$\Rightarrow \{\begin{array}{l} a + b = 0, 3 \\ a + 2 b = 0, 5 \end{array} \Rightarrow \{\begin{cases} a = 0, 1 (m o l) \\ b = 0, 2 (m o l) \end{cases}$

Có ${\bar{C}}_{X_{1}} = \frac{5}{3}$ => A có 1 nguyên tử C trong phân tử

=> A là HCOOH $n_{C O_{2} đ ố t c h á y A} = 0, 1 (m o l) \Rightarrow n_{C O_{2} đ ố t c h á y B} = 0, 4 (m o l)$

=> B có 2 nguyên tử C trong phân tử => B là (COOH)₂

Đáp án B.

Câu 5:

Cho 0,03 mol hỗn hợp X gồm R-COOH và R-COOM (M là kim loại kiềm, R là gốc hiđrocacbon) tác dụng với 0,02 mol Ba(OH)₂. Để trung hòa lượng Ba(OH)₂ dư cần 200 ml dung dịch HCl 0,1M rồi cô cạn dung dịch sau các phản ứng trên thu được 6,03 gam chất rắn khan. Axit R-COOH có tên gọi là

A. axit butiric.

B. axit axetic.

C. axit acrylic.

D. axit propionic.

Xem đáp án

Lời giải

$n_{O H^{-} d ư} = n_{H C l} = 0, 02 (m o l) \Rightarrow n_{O H^{-} p h ả n ứ n g} = 0, 02 (m o l) \Rightarrow n_{R C O O H} = 0, 02 (m o l) \Rightarrow n_{R C O O M} = 0, 01 (m o l)$