Giải KHTN 9 Cánh diều Bài 27. Tinh bột và cellulose có đáp án

- Một số loại lương thực chứa nhiều tinh bột như gạo, sắn, ngô, khoai, …

- Tinh bột, celullose đều có công thức chung là (C₆H₁₀O₅)_n (trong đó n có giá trị rất lớn; giá trị n của phân tử cellulose lớn hơn giá trị n của phân tử tinh bột).

Tinh bột có phản ứng màu đặc trưng với iodine. Tinh bột và cellulose đều tham gia phản ứng thủy phân khi có acid (đun nóng) hoặc nhờ tác dụng của enzyme.

a) Hạt ngô chứa nhiều tinh bột.

b) Thân cây ngô chứa nhiều celulose.

Trong điều kiện thường, tinh bột và cellulose là chất rắn, màu trắng.

Trong thực tiễn khi nấu ăn ta thấy:

- Nấu bột sắn dây: ban đầu cho bột sắn dây (thành phần chính là tinh bột) vào nước, khuấy đều thấy không tan nhưng khi đun nóng ta thấy tạo thành hỗn hợp dung dịch keo.

- Luộc rau (thành phần chính là cellulose) thì ta thấy sau khi luộc rau vẫn còn nguyên hình dạng.

Hiện tượng: Thấy xuất hiện chất có màu xanh tím

Giải thích: Ở nhiệt độ thường, hồ tinh bột tác dụng với iodine tạo ra hợp chất có màu xanh tím.

Hiện tượng trong thí nghiệm 1 cho biết tinh bột đã tác dụng với iodine là thấy xuất hiện chất có màu xanh tím.

Dự đoán hiện tượng: Xuất hiện màu xanh tím.

Giải thích: Lát khoai tây hoặc lát chuối xanh có chứa tinh bột nên tác dụng với iodine tạo ra hợp chất có màu xanh tím.

Quan sát dung dịch sau đun sôi 4 phút thì nó trong hơn. Khi nhỏ dung dịch iodine vào thì không thấy có hiện tượng gì.

Hiện tượng trong thí nghiệm 2 chứng tỏ phản ứng thủy phân tinh bột đã xảy ra là sau khi đun sôi 4 phút thấy dung dịch trong hơn và khi nhỏ dung dịch iodine vào hỗn hợp sau phản ứng thì không thấy có hiện tượng gì.

- Tinh bột có những tính chất hóa học: a, b, c

- Cellulose có những tính chất hóa học: a, b

Ví dụ 1: Khi nhai cơm, nhai càng kĩ càng thấy có vị ngọt là do enzym đã phân hủy tinh bột trong cơm thành glucose.

Ví dụ 2: Động vật ăn cỏ như trâu, bò … mới có enzyme cellulase (dịch tiết dạ dày) xúc tác phân hủy cellulose thành cellobiose và cuối cùng thành glucose.

Ứng dụng chính của tinh bột là:

- Làm thức ăn cho người và nhiều động vật.

- Sản xuất glucose.

- Sản xuất ethylic alcohol.

Một số loại lương thực, thực phẩm có chứa nhiều tinh bột như: thóc, ngô, khoai, sắn, bánh mì, …

* Đối với nam (14 tuổi)

Lượng carbohydrate tối thiểu cần trong 1 tháng là: 300.30 = 9000 gam

Lượng carbohydrate tối đa có thể nạp vào trong 1 tháng là: 340.30 = 10200 gam

→ Lương carbohydrate cần ăn trong 1 tháng dao động từ 9000 – 10200 gam.

* Đối với nữ (14 tuổi)

Lượng carbohydrate tối thiểu cần trong 1 tháng là: 280.30 = 8400 gam

Lượng carbohydrate tối đa có thể nạp vào trong 1 tháng là: 300.30 = 9000 gam

→ Lương carbohydrate cần ăn trong 1 tháng dao động từ 8400 – 9000 gam.

Một số ứng dụng chính của cellulose là:

- Làm thức ăn cho một số loài thực vật (trâu, bò, dê, cừu, …)

- Sản xuất giấy, vải, sợi, …

- Làm vật liệu xây dựng

- Sản xuất đồ gỗ.

Ý kiến “Phản ứng quang hợp có vai trò rất quan trọng với đối tự nhiên” là đúng vì:

- Quá trình quang hợp của cây xanh đã tạo ra carbohydrate, là nguồn thức ăn cho người và nhiều động vật.

- Quá trình quang hợp hấp thụ khí CO₂, cung cấp khí O₂ để duy trì sự sống, sự cháy trên Trái Đất.

- Quá trình quang hợp hấp thụ năng lượng làm giảm bớt sự tăng nhiệt độ của khí quyển.

Rừng được coi là lá phổi của Trái Đất vì trong quá trình quang hợp, thực vật hấp thụ khí CO₂ và thải ra khí O₂ giúp điều hòa không khí.

Ứng dụng của màng cellulose sinh học trong đời sống và sản xuất như:

- Sản xuất giấy bao gói thực phẩm;

- Điều trị bỏng;

- Sản xuất túi phân hủy sinh học;

- Sản xuất mặt nạ làm đẹp;

- ...