Đề minh họa thi vào lớp 10 môn Ngữ văn năm 2025 - Phòng GD Thanh Hóa có đáp án

(0,25 điểm) Đoạn trích trên được làm theo thể thơ gì?

(0,25 điểm) Sắc hồng trong câu thơ Ta lớn lên bối rối một sắc hồng là của sự vật nào?

(0,25 điểm) Xét về các cấu trúc ngữ pháp, câu thơ Biết ơn những cánh sẻ nâu đã bay đến cánh đồng bị lược bỏ thành phần nào?

(0,25 điểm) Những cánh sẻ nây đã làm gì để khiến nhân vật trữ tình cảm thấy “biết ơn”?

A. Đã rút những vọng rơm vàng về kết tổ.

B. Đã dạy ta với cánh diều, kéo về cả sắc trời xanh.

C. Giúp ta biết quý yêu tháng ngày tuổi trẻ.

D. Giúp ta nhận ra mình đã khôn lớn.

(0,25 điểm) Dòng nào sau đây chứa những hình ảnh đẹp đẽ của năm tháng tuổ trẻ được tác giả nhắc đến trong đoạn trích?

A. Bèo lục bình, nét chữ thiếu thờ, phượng cứ nở, mái trường, những cánh sẻ nâu, cánh

đồng, những cọng rơm vàng, cánh diều thơ nhỏ, sắc trời xanh.

B. Bèo lục bình, nét chữ thiếu thờ, phượng cứ nở, những cánh sẻ nâu, cánh đồng, những cọng rơm vàng, cánh diều thơ nhỏ, sắc trời xanh, thầy cô và bè bạn.

C. Bèo lục bình, nét chữ thiếu thờ, phượng cứ nở, những cánh sẻ nâu, cánh đồng, những cọng rơm vàng, cánh diều thơ nhỏ, sắc trời xanh.

D. Bèo lục bình, nét chữ thiếu thờ, phượng cứ nở, những cánh sẽ nâu, cánh đồng, những cọng rơm vàng, cánh diều thơ nhỏ, sắc trời xanh, dòng lưu bút.

(0,25 điểm) Câu thơ: “Nét chữ thiếu thời trôi nhanh như dòng sông...” sử dụng biện pháp tu từ nổi bật nào?

(0,25 điểm) Khổ thơ cuối cùng giúp em hiểu gì về những khoảng thời gian trong cuộc đời mỗi người?

A. Những khoảng thời gian trong cuộc đời mỗi người đều rất ý nghĩa, tinh chất.

B. Trong cuộc đời mỗi con người, thời thơ mộng là thời kỳ có nhiều niềm vui nhất.

C. Thời gian không bao giờ quay lại nên ta cần quý trọng, sử dụng thời gian có ý nghĩa.

D. Phương án A và C đúng.

(0,25 điểm) Ý nào nhận xét không đúng về các hình ảnh được nhắc đến trong đoạn trích?

A. Là những hình ảnh đẹp đẽ, trong sáng về những năm tháng tuổi niên thiếu.

B. Là những hình ảnh gần gũi, quen thuộc với mỗi người.

C. Là những hình ảnh kì vĩ, lớn lao trong những năm tháng ta đã đi qua.

D. Là những hình ảnh gợi cảm xúc về thủa thiếu thời.

Hãy sử dụng phân tích truyện ngắn “Áo Tết” của nhà văn Nguyễn Ngọc Tư.

ÁO TẾT

Con bé Em cười tủ khi nghĩ tới cái áo đầm màu hồng mà má nó mới mua cho: Tết này mình mà mặc cái áo đó đi chơi, đẹp như tiên cho mà coi.

Nó nghĩ và nó muốn chia sẻ với con Bich, bạn nó.

Con Bich ở trong hẻm, nhà nó nghèo, má nó đi bán bắp nướng ngoài đầu hẻm, con bé Em thích con Bich vì nó hiền, với lại ngồi kế nhau từ lớp Một tới lớp Năm, làm sao mà không thân cho được. hôm nay hai mươi sáu, học buổi cuối năm, hai đứa trẻ Tết quá trời nên tính trước, nếu mùng Một con bé Em đi về ngoại thì mùng Hai đứa trẻ đi về nhà cô giáo. Bây giờ con bé Em tính trong đầu, tới bữa tiệc chắc nhiều bạn nữa, cho nên nó sẽ mặc áo đầm mới lễ nơ, bâu viền kim tuyến cho sét bạn lé con mắt luôn.

Con Bich đang ngồi nướng bắp thế cho má nó đi bỏ rác cho heo. Bé Em muốn tiếp cận nhưng trình bày lời nói:

- Còn mấy ngày nữa Tết rồi hen, mầy có đồ mới chưa?

- Có, má tao đưa vải cho cô Ba thợ cắt rồi, má tao nói gần Tết nhiều, tràn tràn, chắc tới hai mươi tám mới lấy được.

- Vậy thì có được mấy bộ?

Có một bộ hàm.

Con bé Em trợn mắt:

- Quá vậy sao?

-

Con Út Mót với Con Út Hết được hai bộ. Tao lớn rồi, trả lời cho nó.

- Vậy à?

Bé Em mất đột phá, nó chuang khựng nửa muốn, nửa muốn không.

Nhưng rõ ràng là con Bích không quên nó:

- Có đầy đủ không?

- Bốn bộ. Má tao mua cho đủ mặc từ mùng Một tới mùng Bốn, bữa trưa nào cũng mặc đồ mới hết trơn. Trong đó có bộ đầm hồng nổi lắm, hết sẩy luôn.

- Đụ rồi.

Con Bich nói xong vẫn cười nhưng mắt nó xịu xuống, buồn chứng. Nhà nó nghèo, sao bì được với nhà con bé Em. Hồi nhỏ nó mặc áo con trai của anh Hai nó để lại. Áo nó thì lo cho mấy đứa em, tới con Út Hết là đồ cũ mèm, nạm tang, kéo nhẹ cũng rách. Được cái hai chị em nó biết thân, lo học chớ không so đo chuyện cũ, má nó nói hoài, “Nhà mình nghèo quá hà, ráng vài năm nữa, khá giả rồi má mua cho”. Con bé Em nhìn con Bích. lom lom rồi leo xuống, trở về trái bắp nướng:

- Bộ đồ mầy mai chắc đẹp lắm, bữa sáng Hai mầy mặc bộ đó đi nhà cô hen?

Rồi tới mùng Một, mùng Hai, bé Em lại rủ con Bich đi chơi. Hai đứa trẻ mặc đồ hơi giống nhau, chỉ khác là con Bích mặc áo trắng bâu sen, con bé Em thì mặc áo thun có in hình mèo bự. Cô khen nó khen:

- Coi hai đứa trẻ lớn hết trơn rồi, cao nhòng.

Hai đứa trẻ cười. Lúc đó con bé Em nghĩ thầm, mình mặc bộ đầm hồng, thế nào cũng mất vui. Bạn bè phải do dự. Ôn mặc áo đẹp, trẻ mặc áo xấu coi được gì, vậy sao coi là bạn thân. Nhưng Bich lại nghĩ khác, bé Em thương bạn như vậy, tốt như vậy, có mặc áo gì Bich vẫn quý bé Em. Đó là điều hiển nhiên.

(Nguyễn Ngọc Tư, Xa xóm mũi (tập truyện) , NXB Kim Đồng, Hà Nội 2016)

* Chú thích:

Nguyễn Ngọc Tư (sinh năm 1976 tại xã Tân Duyệt, huyện Đầm Dơi, tỉnh Cà Mau) là một trong những nhà văn nữ nổi tiếng nhất của Việt Nam đương đại. Bà bắt đầu viết văn từ năm 1997, nhanh chóng gây tiếng vang với những truyện ngắn mang đậm chất Nam Bộ, như "Sông nhỏ ven quanh", "Nước hoa mây trôi", "Cánh đồng bất tận".. Tác phẩm của Nguyễn Ngọc Tư thường tập trung vào đề tài cuộc sống của dân miền Tây sông nước. Hoạt động sáng tạo của bà có thể hiện thực hóa nguồn vốn sống phong phú và khả năng quan sát tế bào; hoàng viết độc và giàu cảm xúc; sử dụng ngôn ngữ giản dị, mộc mạc nhưng vẫn giàu chất thơ, tạo nên những câu chuyện vừa chân thực vừa lãng mạn.