Phương pháp: Vận dụng những kiến thức đã học về các thể thơ đã học. 

Cách giải: 

Thể thơ: tự do 

Phương pháp: Vận dụng kiến thức về biện pháp tu từ. 

Cách giải: 

- Liệt kê: quả cà, quả ớt, vệt bùn 

- Tác dụng: 

+ Liệt kê những hình ảnh gần gũi quen thuộc của cuộc sống lao động, sinh hoạt hàng ngày của người dân xứ Nghệ giúp câu thơ trở nên sinh động, gợi hình gợi cảm, thể hiện được vẻ đẹp mộc mạc của câu ví dặm. 

+ Câu ví mang trong mình bao nỗi vất vả gian truân thiếu thốn của cuộc sống lam lũ đời thường. 

Phương pháp: Phân tích, lý giải. 

Cách giải: 

Vai trò của câu ví trong đời sống tinh thần người dân xứ Nghệ qua khổ (4):  

- Câu ví là tấm gương soi chiếu bao tâm sự vui buồn trong cuộc sống của người dân xứ Nghệ. 

- Qua câu ví, cha ông còn truyền lại cho hậu thế những bài học nhân sinh, đạo lí làm người. 

- Câu ví giúp mỗi người học thêm những điều bình dị mà sâu lắng trong cuộc sống. 

Phương pháp: Phân tích, lý giải, tổng hợp. 

Cách giải: 

Học sinh nêu quan điểm của bản thân mình, có lý giải cụ thể, phù hợp. 

Gợi ý: 

- Tình yêu, lòng tự hào của nhân vật trữ tình đối với ví dặm trong bài thơ trên đã gợi nhắc mỗi người cần biết trân  trọng câu ví dặm- một nét đẹp văn hóa truyền thồng của xứ Nghệ.  

- Từ đó, biết góp sức mình bảo tồn, phát huy giá trị ví dặm trong cuộc sống hiện đại. 

Phương pháp:  

- Phân tích (Phân tích đề để xác định thể loại, yêu cầu, phạm vi dẫn chứng). 

- Sử dụng các thao tác lập luận (phân tích, tổng hợp, bàn luận,…) để tạo lập một văn bản nghị luận xã hội.

Cách giải:

Yêu cầu hình thức: 

- Viết đúng một đoạn văn nghị luận xã hội theo cấu trúc. 

- Bài viết phải có bố cục đầy đủ, rõ ràng; văn viết có cảm xúc; diễn đạt trôi chảy, bảo đảm tính liên kết; không  mắc lỗi chính tả, từ ngữ, ngữ pháp. 

Yêu cầu nội dung: 

- Giới thiệu vấn đề: Trách nhiệm của thế hệ mình trong việc bảo tồn và phát huy giá trị của dân ca ví dặm trong cuộc sống hôm nay. 

- Bàn luận vấn đề: 

+ Dân ca ví dặm là một loại hình nghệ thuật trình diễn dân ca chiếm vị trí quan trọng trong đời sống văn hóa của  người dân 2 tỉnh Nghệ An và Hà Tĩnh thuộc miền Trung Việt Nam.  

- Hiện nay, các giá trị văn hóa truyền thống nói chung, dân ca ví dặm nói riêng đang đứng trước nguy cơ bị mai  một. Việc bảo tồn, phát huy giá trị của ví dặm là trách nhiệm chung của tất cả mọi người, đặc biệt là của thế hệ trẻ.

- Người trẻ cần cảm nhận được vẻ đẹp của ví dặm và biết trân trọng nét đặc sắc văn hóa này. Từ đó, mỗi người  sẽ đóng góp một phần sức mình để ví dặm thực sự được sống trong cuộc sống hiện đại hôm nay. 

- Liên hệ bản thân và tổng kết vấn đề.