Đề minh hoạ tốt nghiệp THPT môn Sinh có đáp án năm 2025 (Đề 106)

Ở người, bệnh A và bệnh B là hai bệnh do đột biến gene lặn nằm ở vùng không tương đồng trên NST giới tính X, khoảng cách giữa hai gene là 20cM. Người bình thường mang gene A và B, hai gene này đều trội hoàn toàn so với gene lặn tương ứng. Cho sơ đồ phả hệ sau:

Biết rằng không phát sinh các đột biến mới ở tất cả các cá thể trong phả hệ. Nếu đứa con đầu lòng của cặp vợ chồng III11 – III12 trong phả hệ này bị cả 2 bệnh, xác suất đứa con thứ 2 bị cả 2 bệnh là bao nhiêu?

Ở một loài thú, cặp nhiễm sắc thể giới tính ở giới cái là XX, giới đực là XY; tính trạng màu sắc thân do 2 cặp gene phân li độc lập quy định. Cho con cái thân đen thuần chủng giao phối với con đực thân trắng thuần chủng (P), thu được F1 có 100% cá thể thân đen. Cho con đực F1 lại với con cái có kiểu gene đồng hợp tử lặn, thu được Fa có kiểu hình phân li theo tỉ lệ: 2 đực thân trắng : 1 con cái thân đen : 1 con cái thân trắng. Cho F1 giao phối ngẫu nhiên, thu được F2.

a) Tính trạng màu sắc thân di truyền theo quy luật tương tác bổ sung và liên kết giới tính.

b) Trong số con thân trắng ở F2, số con đực chiếm tỉ lệ là 

c) Trong số con thân đen ở F2, số con cái chiếm tỉ lệ là 

d) Trong số con đực ở F2, số con thân đen chiếm tỉ lệ là 

Trên cánh đồng chăn thả bò lâu năm người ta thấy số lượng cá thể của quần thể của ba loài cỏ A, B và C là gần tương đương và tương đối ổn định. Ngược lại, trên một số đồng cỏ không chăn thả bò thì số lượng cá thể của loài A hơn hẳn số lượng cá thể của loài B và C, thậm chí có những vùng thiếu vắng hẳn loài cỏ B, C.

Người ta tiến hành thiết lập hai lô thí nghiệm có 3 loài cỏ trên với mật độ tương đương, có diện tích, điều kiện khác của môi trường là như nhau. Tiến hành rào kín một trong hai ô không cho bò vào ăn. Sau một số năm, tiến hành đánh giá số lượng cá thể của 3 loài, rồi rút ra kết luận.

a) Trong nghiên cứu trên, thì bò là loài chủ chốt.

b) Trong 3 loài cỏ, loài A có khả năng cạnh tranh mạnh hơn loài B và C.

c) Ở lô thí nghiệm có sự có mặt của bò: số lượng cá thể của 3 loài tương đối ổn định.

d) Ở lô thí nghiệm không có bò: loài A tăng mạnh về số lượng, loài B và C bị suy giảm hoặc biến mất.

Gần giữa thai kỳ ở người, nhau thai bắt đầu tiết ra một loại hormone có tên là corticotrophinreleasing hormone (CRH). CRH ảnh hưởng đến việc sản xuất các hormone kích thích sự phát triển của thai nhi.

Một nghiên cứu đã được thực hiện để xác định xem mức CRH có tương quan với thời gian sinh em bé hay không. Mẫu máu được lấy từ 500 phụ nữ trong quá trình mang thai của họ và đo nồng độ CRH. Sau đó, những người phụ nữ này được chia thành ba nhóm tùy theo việc sinh non, sinh đủ tháng hay sinh muộn.

Biểu đồ dưới đây cho thấy nồng độ CRH thay đổi như thế nào trong máu của bà mẹ (máu mẹ) ở mỗi nhóm trong ba nhóm khi mang thai.

a) Nồng độ tăng trong suốt thời kỳ mang thai, sự gia tăng theo cấp số nhân/mức độ tăng lên đáng kể ở giai đoạn sau của thai kỳ.

b) Nồng độ CRH cao hơn khi sinh muộn so với khi sinh đủ tháng; sự khác biệt rõ ràng hơn trong giai đoạn sau của thai kỳ; cả hai đều tăng dần nồng độ CRH.

c) Chênh lệch nồng độ CRH ở tuần thứ 30 giữa những phụ nữ sinh non và những phụ nữ sinh đủ tháng là 40 pmol/dm  3 huyết tương (3).

Trong tế bào. Tại một thời điểm cả 2 gene cùng ở một trạng thái khởi động phiên mã nhưng có một gene phiên mã nhiều, có một gene phiên mã ít. Việc phiên mã nhiều hay ít có rất nhiều yếu tố. Có các lí do sau đây được được đưa ra để giải thích cho hiện tượng trên.

a) Phụ thuộc vào promoter mạnh hay yếu.

b) Một gene có vùng tăng cường, còn gene kia không có vùng tăng cường.

c) Gene chỉ có yếu tố phiên mã chung nên gene phiên mã nhiều hơn.

d) Gene mà trong tế bào có nhiều bản sao thì phiên mã diễn ra ít hơn.

Một trong những nguyên nhân gây vô sinh là do trên màng nhân tinh trùng thiếu enzyme phospholipase C. Enzyme này tham gia vào một con đường truyền tin quan trọng trong tế bào, nó được kích hoạt bởi một thụ thể G-protein đồng thời kích hoạt một con đường với chất truyền tin thứ hai. Nguyên nhân có thể dẫn đến vô sinh khi thiếu enzyme phospholipase C được giải thích như sau:

1. IP3 liên kết làm mở kênh Ca2+ trên màng nội bào giải phóng Ca2+ vào bào tương như một chất truyền tin thứ hai.

2. Sự giải phóng Ca2+ vào bào tương có liên quan đến một quá trình quan trọng là hoạt hoá trứng (kích hoạt các mRNA hoạt động để trứng phát triển, phân chia) khi thiếu phospholipase C ở tỉnh trùng thì Ca2+ không được giải phóng trứng không được hoạt hoá trứng không phát triển dẫn đến vô sinh.

3. G-protein hoạt hoá phospholipase C. Phospholipase C tiến hành phân giải PIP2 trên màng tế bào thành DAG và IP3.

4. Quá trình dung hợp tinh trùng và trứng xảy ra tương tự như vậy, chỉ khác là phospholipase C được đưa vào trực tiếp từ tính trùng. Hãy viết liền các số tương ứng trình tự bốn lí do nối tiếp nhau là nguyên nhân dẫn đến vô sinh khi thiếu enzyme phospholipase C.

Ở một loài, A quy định quả tròn, a quy định quả dài ; B quy định quả ngọt, b quy định quả chua.

Hai cặp gene cùng nằm trên một cặp nhiễm sắc thể tương đồng. Số kiểu gene dị hợp tử về một cặp gene là bao nhiêu?

Một lưới thức ăn của hệ sinh thái rừng nguyên sinh được mô tả như sau: Sóc ăn quả dẻ; diều hâu ăn sóc và chim gõ kiến; xén tóc ăn nón thông; chim gõ kiến và thằn lằn ăn xén tóc; chim gõ kiến và thằn lằn là thức ăn của trăn. Khi nói về lưới thức ăn này các phát biểu sau:

I. Nếu loài chim gõ kiến bị tiêu diệt thì số lượng diều hâu có thể giảm.

II. Nếu loài diều hâu bị tiêu diệt thì số lượng sóc có thể tăng.

III. Chim gõ kiến và thằn lằn đều thuộc bậc dinh dưỡng cấp 3.

IV. Lưới thức ăn này có 4 chuỗi thức ăn.

Trong các phát biểu trên, có bao nhiêu phát biểu có nội dung đúng?