Đề minh họa tốt nghiệp THPT môn Sinh có đáp án năm 2025 (Đề 72)

Đáp án B

Hướng dẫn:

mRNA làm khuôn cho quá trình dịch mã tổng hợp chuỗi polipeptide

Đáp án A

Hướng dẫn:

DNA tạo thành cấu trúc Nucleosome, xoắn cuộn nhiều lần thành các cấu trúc bậc cao hơn → nhiễm sắc thể.

→ Nhiễm sắc thể nhân đôi dựa trên cơ chế nhân đôi của DNA.

Đáp án D

Hướng dẫn:

Trong con đường vận chuyển nước từ đất vào mạch gỗ của rễ có con đường thành tế bào - gian bào (Dẫn truyền apoplast):

Nước từ đất vào lông hút → Nước đi trong thành tế bào, khoảng gian bào và các mao quản trong thành, đến tế bào nội bì gặp đai Caspari thì bị chặn lại phải đi vào không bào và chất nguyên sinh của tế bào nội bì. → Đáp án D.

Đáp án C

Hướng dẫn:

Khử nitrát là quá trình chuyển hoá \(NO_3^ - \) thành \(NH_4^ + \). → Đáp án C.

- Biến đổi \(NO_3^ - \) thành \(NO_2^ - \) là một giai đoạn của khử nitrate.

- Liên kết phân tử \(N{H_3}\) vào acid dicarboxylic là quá trình đồng hóa ammonium.

- Biến \(NO_3^ - \) thành \({N_2}\) là quá trình phản nitrate hóa.

Đáp án C

Hướng dẫn:

Đột biến sẽ làm tăng số lượng allele nên làm phong phú hơn vốn gene của quần thể.

Di - nhập gene có thể làm nghèo hoặc làm phong phú hơn vốn gene của quần thể.

Chọn lọc tự nhiên loại bỏ những cá thể có kiểu hình không thích nghi nên làm nghèo vốn gene của quần thể.

Các yếu tố ngẫu nhiên làm giảm đột ngột số lượng cá thể của quần thể nên cũng làm nghèo vốn gene của quần thể.

Giao phối không ngẫu nhiên làm tăng tần số kiểu gene đồng hợp, làm nghèo vốn gene của quần thể.

Đáp án C

Hướng dẫn:

Đột biến là nguyên liệu sơ cấp; Biến dị tổ hợp là nguyên liệu thứ cấp.

Đáp án C

Bệnh di truyền do gene lặn trên NST thường

Ta có kiểu gene của những người thuộc phả hệ trên là :

Để sinh ra con bị bệnh, buộc người (14) có kiểu gene Aa là (xác suất :\(\frac{3}{5}\)) và người (15) kiểu gene Aa (xác suất :\(\frac{2}{3}\))

Vậy xác suất con 1 không bị bệnh và một đứa bình thường là: \(\left[ {\frac{3}{5} \times \frac{2}{3}} \right] \times \left[ {C_2^1 \times \frac{3}{4} \times \frac{1}{4}} \right] = 0,15\)

Đáp án C

Hướng dẫn:

Do các NST kép sau khi xếp thành 2 hàng đang phân li về 2 cực của tế bào nên đây là kì sau giảm phân I.

Đáp án C

Hướng dẫn:

Sinh vật biến đổi gene không được tạo ra bằng phương pháp lai hữu tính giữa các cá thể cùng loài.

Đáp án A

Hướng dẫn:

Nếu ta gọi p là tần số allele H quy định máu đông bình thường; q là tần số allele h quy định máu khó đông.

Vì quần thể ở trạng thái cân bằng. Nên nếu xét riêng từng giới thì cấu trúc di truyền của quần thể xét riêng từng giới sẽ có dạng.

Giới Nam: \(p{X^A}Y + q{X^a}Y = 1\)

Giới nữ: \({p^2}{X^A}{X^A} + 2pq{X^A}{X^a} + {q^2}{X^a}{X^a} = 1\)

Dựa vào giới nam ta thấy p = 0,96, q = 0,04.

Tần số người bình thường nhưng mang gene gây bệnh là pq = 0,0384.

Lưu ý: Vì đề nói tần số người bình thường nhưng mang gene gây bệnh, nên ta phải so với cả quần thể chứ không so với từng giới được.

Đáp án B

Hướng dẫn: Lai tế bào sinh dưỡng hay dung hợp tế bào trần là kĩ thuật góp phần tạo nên giống lai khác loài, áp dụng với thực vật.

Loại bỏ thành tế bào thực vật → cho các tế bào vào môi trường đặc biệt để dung hợp với nhau → nuôi cấy, phân chia và tái sinh thành cây lai khác loài.

Giống mới sẽ mang đặc điểm của hai loài.

Đáp án

Hướng dẫn:

Xét cặp NST số 1:

Bước vào GPI, cặp số 1 nhân đôi tạo thành AAaa, sau giảm phân 1 tạo thành 2 tế bào là AA và aa. 2 tế bào này bước vào giảm phân 2, không phân li thì sẽ tạo thành 3 loại tế bào là: AA, aa, O

Xét cặp NST số 3:

Bước vào GPI, cặp NST số 3 nhân đôi tạo thành BBbb, cặp này không phân li trong giảm phân 1 sẽ tạo thành 2 tế bào là BBbb và 0. 2 tế bào này bước vào GPII, phân li tạo thành 2 loại tế bào là Bb và O

Giao tử tạo ra sẽ là: (AA : O : aa) × (Bb : O)

Xét trong cùng một tế bào, nếu BBbb trong GP I đi về phía AA thì aa sẽ đi về phía O, nên sẽ có 2 trường hợp tạo ra giao tử.

Nếu trong giảm phân I BBbb đi về phía AA, O đi về phía aa sẽ tạo ra các loại giao tử là: AABb, Bb, aa, O

Nếu trong giảm phân 1 BBbb đi về phía aa, O đi về phía AA sẽ tạo ra các loại giao tử là: Bb, aaBb, AA, O

Hướng dẫn: Theo các khái niệm ta có:

Sản phẩm của hai hoặc nhiều gene không allele cùng tham gia quy định một tính trạng → Tương tác gene không allele.

Sản phẩm của một gene quy định nhiều tính trạng → Gene đa hiệu.

Sản phẩm của hai allele của cùng một gene không át chế hoàn toàn biểu hiện của nhau → Di truyền trội không hoàn toàn.

Nhiều tổ hợp hai allele của một gene quy định các kiểu hình khác nhau của một tính trạng → Gene đa allele.

Vì loại tinh trùng chứa 3 allele trội chiếm tỉ lệ: \(C_5^2 \times {\left( {\frac{1}{2}} \right)^5} = \frac{5}{{16}} = 0,31\)

Quần thể cân bằng di truyền đực lông hung \({X^d}Y = 0,2 \to {X^d} = 0,2 \to {X^D} = 0,8 \to {X^D}Y = 0,8\)

Cấu trúc quần thể ở ♀ \({X^D}{X^D} = {(0,8)^2} = 0,64\); \({X^D}{X^d} = 0,8 \times 0,2 \times 2 = 0,32\); \({X^d}{X^d} = {(0,2)^2} = 0,04\)

Cấu trúc di truyền quần thể là: Giới đực: \(0,8{X^D}Y:0,2{X^d}Y\); Giới cái: \(0,64{X^D}{X^D}:0,32{X^D}{X^d}:0,04{X^d}{X^d}\)

Quần thể có 2000 con thì có số mèo tam thể khoảng 320 con. Mèo tam thể chỉ có ở con cái => Tỉ lệ mèo tam thể là: \(200 \times \frac{1}{2} \times 0,32 = 320\) con.

Cừu đực không sừng hh lai với cừu cái có sừng HH thu được \({F_1}\) Hh.

\({F_1}\) Hh giao phối với cừu cái có sừng HH thu được: 1HH: 1Hh.

Hh biểu hiện có sừng ở cừu đực, không sừng ở cừu cái nên tỉ lệ kiểu hình không sừng là: \(\frac{1}{2} \times \frac{1}{2} = \frac{1}{4}\)

Vậy tỉ lệ kiểu hình có sừng: \(\frac{3}{4} = 0,67\).

Thời điểm ban đầu có 11.000 cá thể.

Tỷ lệ sinh: 12%/ năm

Tỷ lệ tử : 8% / năm

Tỷ lệ xuất cư: 2%/ năm

Kích thước quần thể = tỷ lệ sinh - tỷ lệ tử - tỷ lệ xuất cư

Kích thước quần thể năm sau sẽ tăng: 12% - 8% - 2% = 2%.

Vậy sau 1 năm, số lượng cá thể của quần thể là: 1100 + 1100 × 2% = 1122.

- Số năng lượng tích tụ trong tảo là = \({5.10^6} \times 0,3\% = 15.000\) (Kcal)

- Số lượng năng lượng tích lũy trong giáp xác là \(15.000 \times 20\% = 3.000\) (Kcal).

Đáp án A

Hướng dẫn:

Quá trình hình thành loài bằng con đường lai xa và đa bội hoá diễn ra một cách nhanh chóng.

Đáp án B

Hướng dẫn:

Xét các phát biểu của đề bài:

- Phát biểu A sai vì quá trình hình thành loài bằng con đường lai xa và đa bội hóa diễn ra một cách nhanh chóng, không qua nhiều giai đoạn trung gian. Quá trình hình thành loài bằng cách li địa lý mới diễn ra trong một thời gian rất dài, trải qua nhiều giai đoạn trung gian chuyển tiếp.

- Phát biểu B - đúng. Loài mới mang bộ NST của cả loài bố và mẹ nên số lượng NST lớn hơn số lượng NST của loài gốc.

- Phát biểu C sai.

- Phát biểu D sai vì quá trình hình thành này xảy ra chủ yếu ở thực vật, ở động vật rất khó xảy ra do chúng có hệ thần kinh cao cấp và cơ chế xác định giới tính phức tạp.

Đáp án B

Hướng dẫn:

Một số loài chim thường đậu trên lưng và nhặt các loài kí sinh trên cơ thể động vật móng guốc làm thức ăn. Mối quan hệ giữa chim nhỏ và động vật móng guốc nói trên thuộc mối quan hệ hợp tác do ở mối quan hệ này cả 2 loài cùng có lợi và không bắt buộc.

Đáp án C

Hướng dẫn:

Chim, đặc biệt là các loài chim như chim bói cá hoặc chim cò, thường giúp làm giảm số lượng sinh vật ký sinh (như ve, rận) trên cơ thể động vật móng guốc (chẳng hạn như hươu, nai). Mối quan hệ này là sinh vật ăn sinh vật.

Đáp án B

Hướng dẫn: Nồng độ \(C{O_2}\), metan, halogene tăng lên là một trong những nguyên nhân gây hiệu ứng nhà kính:

Hiệu ứng nhà kính là hiệu ứng làm cho không khí của Trái đất nóng lên do bức xạ sóng ngắn của Mặt trời có thể xuyên qua tầng khí quyển chiếu xuống mặt đất; mặt đất hấp thu nóng lên lại bức xạ sóng dài vào khí quyển để \(C{O_2}\) hấp thu làm cho không khí nóng lên.

Đáp án

Thuốc trừ sâu và thuốc kích thích sinh trưởng thường chứa các hóa chất độc hại có thể xâm nhập vào môi trường, gây ô nhiễm đất, nước và không khí. Chúng có thể ảnh hưởng đến đa dạng sinh học, làm giảm chất lượng đất và nguồn nước, cũng như gây hại cho sức khỏe của con người và động vật.

Xét cặp Aa

Giới đực:

+ 10% tế bào cặp nhiễm sắc thể mang cặp gene Aa không phân li trong giảm phân I tạo 5% giao tử Aa : 5% giao tử O

+ 90% Tế bào giảm phân bình thường tạo 90% giao tử bình thường (45%A:45%a)

- Giới cái: giảm phân bình thường tạo 100% giao tử bình thường (50%A:50%a)

→ Số hợp tử đột biến: 4 chiếm: 10%; số hợp tử bình thường: 3 chiếm 90%

Xét cặp Bb:

- Giới đực: giảm phân bình thường tạo 100% giao tử bình thường (50%B:50%b)

Giới cái:

+ 2% tế bào cặp nhiễm sắc thể mang cặp gene Aa không phân li trong giảm phân I tạo 1% giao tử Bb : 1% giao tử O

+ 98% Tế bào giảm phân bình thường tạo 90% giao tử bình thường (49%B:49%b)

→ Số hợp tử đột biến: 4 chiếm 2%; số hợp tử bình thường: 3 chiếm 98%

a) Sai. Vì: có tối đa 16 kiểu gene lệch bội về cả 2 cặp NST

Đúng. Vì: hợp tử đột biến dạng thể ba (2n + 1) chiếm: \(0,9 \times 0,01 + 0,98 \times 0,05 = 0,058\)

Đúng. Vì: Hợp tử AAaBb chiếm: \(0,5A \times 0,05Aa \times 2 \times 0,49 \times 0,5 = 1,225\)

Sai. Vì: tỷ lệ hợp tử aabb trong số hợp tử bình thường là: \(\frac{{0,45a \times 0,5a \times 0,49b \times 0,5b}}{{0,9 \times 0,98}} = 6,25\% \)

Sai. Vì: Mối quan hệ giữa hai loài này là quan hệ dinh dưỡng: Loài A là con mồi, loài B là vật ăn thịt.

Sai. Vì: Loài A là con mồi thường có kích thước cơ thể nhỏ hơn loài B.

Đúng. Vì: Trong quan hệ con mồi, vật ăn thịt, sự biến động số lượng của loài A dẫn đến sự biến động số lượng của loài B và ngược lại.

Đúng. Vì: Loài B thường có xu hướng tiêu diệt loài A để làm thức ăn.

Đúng. Vì: Khi máu đi từ động mạch phổi đến tĩnh mạch phổi thì máu sẽ hấp thụ \({O_2}\) và thải \(C{O_2}\) ra ngoài nên nồng độ \({O_2}\)trong máu tăng lên, còn nồng độ \(C{O_2}\) giảm đi.

Sai. Vì: (A) là vị trí tiếp giáp giữa mao mạch và tĩnh mạch phổi; (B) là vị trí tiếp giáp giữa mao mạch và động mạch phổi.

Sai. Vì: Từ đồ thị bên trái, ở vị trí chính giữa mao mạch phổi (máu từ đây đi đến động mạch chủ), nồng độ \({O_2}\) đạt 220 mL/L.

Đúng. Vì: Trong khi ở động mạch phổi (nhận máu từ tĩnh mạch chủ), nồng độ \({O_2}\), tương ứng với 40 mL/L → Chênh lệch nồng độ \({O_2}\) = 220 - 40 = 180 mL/L.

Đúng. Vì: Khi có arabinose → liên kết với araC → kích hoạt phiên mã → YEP được tổng hợp (biểu hiện cả ở ba gene).

Sai. Vì: Sau một thời gian, lượng lacl tăng lên → các protein kìm hãm này liên kết vào vùng operator của operon lac → ức chế hoạt động phiên mã → giảm lượng YEP.

Đúng. Vì: IPTG là một chất cảm ứng operon lac thông qua việc liên kết với các protein kìm hãm → các protein này không thể liên kết vào operator → không ức chế tạo YEP.

Sai. Vì: Bên cạnh đó, arabinose và protein arac được tạo ra liên tục sẽ kích thích sự phiên mã tổng hợp YEP.