Đề minh họa tốt nghiệp THPT môn Sinh có đáp án năm 2025 (Đề 69)

Đáp án B

Hướng dẫn:

Ở sinh vật nhân thực, mRNA được tổng hợp ở nhân rồi di chuyển ra ngoài tế bào chất để thực hiện quá trình dịch mã.

→ Quá trình tổng hợp chuỗi polipeptid diễn ra ở tế bào chất.

Đáp án B

Hướng dẫn:

Sau giảm phân I tạo thành 2 tế bào con có bộ NST là n(kép) → Trải qua giảm phân II tạo thành tế bào có bộ NST là n(đơn).

Đáp án D

Hướng dẫn:

Bào quan thực hiện quá trình hô hấp hiếu khí là ti thể: chu trình Krebs diễn ra trong chất nền còn chuỗi chuyền e diễn ra trên màng trong ty thể.

Còn tế bào chất là nơi diễn ra giai đoạn đường phân; lục lạp là nơi thực hiện quang hợp. - Đáp án D.

Đáp án C

Quang hợp chủ yếu sử dụng ánh sáng trong vùng bước sóng đỏ (620-700 nm) và xanh tím (400-500 nm), vì đây là các bước sóng mà sắc tố quang hợp (chủ yếu là chlorophyll a và chlorophyll b) hấp thụ mạnh nhất.

Đáp án C

Hướng dẫn:

Trong các phát biểu trên:

A sai vì giai đoạn từ những tế bào đầu tiên hình thành nên các loài sinh vật như ngày nay là giai đoạn tiến hóa sinh học chứ không phải tiến hóa tiền sinh học.

B sai vì Sự xuất hiện phân tử protein và nucleic acid kết thúc giai đoạn tiến hoá hóa học chứ không phải giai đoạn tiến hoá tiền sinh học.

C đúng

D sai vì Các tế bào sơ khai đầu tiên được hình thành vào cuối giai đoạn tiến hoá tiền sinh học chứ không phải tiến hoá sinh học.

Đáp án B

Các yếu tố ngẫu nhiên, đặc biệt là trôi dạt di truyền, xảy ra do sự biến đổi ngẫu nhiên về tần số allele qua các thế hệ, thường có tác động mạnh ở các quần thể có kích thước nhỏ.

A: Sai vì các yếu tố ngẫu nhiên có thể ảnh hưởng ở cả quần thể lớn, nhưng tác động mạnh hơn ở quần thể nhỏ.

C: Sai vì các yếu tố ngẫu nhiên thường làm giảm đa dạng di truyền do sự mất ngẫu nhiên của các allele.

D: Sai vì các yếu tố ngẫu nhiên không làm thay đổi tần số allele theo một hướng xác định, mà biến đổi không dự đoán trước.

Đáp án A

Hướng dẫn:

Bệnh N do gene lặn nằm trên vùng không tương đồng của NST giới tính X quy định, ta có:

Mẹ 1.1 bình thường sinh ra con trai II.6 bị bệnh => Mẹ 1.1 có kiểu gen là \({X^A}{X^a}\), bố 1.2 không bị bệnh nên có kiểu gen là \({X^A}Y\)Þ Kiểu gen của II.7 là \(\frac{1}{2}{X^A}{X^A}:\frac{1}{2}{X^A}{X^a}\).

Người bố II.8 không bị bệnh N, sinh ra con gái III.12 không bị bệnh nên kiểu gen của người con gái III.12 là \(\frac{1}{4}{X^A}{X^a}\) và \(\frac{3}{4}{X^A}{X^A}\)

Người mẹ I.1 và người bố II.2 không bị bệnh, sinh ra con gái bị bệnh M nên bệnh M là bệnh do gene lặn nằm trên NST thường gây ra.

Người bố II.8 bị bệnh M sinh ra con gái III.12 không bị bệnh => Kiểu gen của người con gái III.12 là Bb.

Bố mẹ II.9; II.10 không bị bệnh, sinh ra con gái III.14 bị bệnh => Bố mẹ dị hợp về gene quy định bệnh M => Kiểu gen của người con trai III.13 không bị bệnh là \(\frac{1}{3}BB:\frac{2}{3}Bb\).

Để sinh con bị cả 2 bệnh thì người mẹ III.12 phải có kiểu gen là \({X^A}{X^a}Bb\), người bố III.13 có kiểu gen là \({X^A}YBb\).

Vậy xác suất sinh con đầu lòng bị cả 2 bệnh là: \(\frac{2}{3} \times \frac{1}{4} \times \frac{1}{4} \times \frac{1}{4} = \frac{1}{{96}}\)

Đáp án đúng: A

Đáp án

Hướng dẫn: A

ABCDEFGH là trình tự gốc của nhiễm sắc thể trước khi xảy ra đột biến.

Do đột biến đảo đoạn nội tâm (đoạn nằm giữa NST), trình tự từ CDEF bị đảo ngược thành CFED, dẫn đến trình tự mới là 3. ABCGFEDH.

Đột biến đảo đoạn khác xảy ra ở vùng BCGFED, tạo ra trình tự 4. AGCBFEDH.

Một đột biến đảo đoạn tiếp theo xảy ra, khiến các gene sắp xếp lại thành 2. AGCEFBDH.

Đáp án D

Các bước của kĩ thuật chuyển gene gồm:

a. Tạo DNA tái tổ hợp

* Nguyên liệu:

+ DNA chứa gene cần chuyển.

+ Thể truyền : Plasmid (là DNA dạng vòng nằm trong tế bào chất của vi khuẩn và có khả năng tự nhân đôi độc lập với DNA vi khuẩn) hoặc thể thực khuẩn (là vius chỉ ký sinh trong vi khuẩn).

+ Enzyme cắt (Restrictase) và enzyme nối (DNA ligase).

* Cách tiến hành:

- Tách chiết thể truyền và gene cần chuyển ra khỏi tế bào

- Xử lí bằng một loại enzyme giới hạn (Restrictase) để tạo ra cùng 1 loại đầu dính

- Dùng enzyme nối để gắn chúng tạo DNA tái tổ hợp

b. Đưa DNA tái tổ hợp vào tế bào nhận

- Dùng muối \[CaC{l_2}\]hoặc xung điện cao áp làm dẫn màng sinh chất của tế bào để DNA tái tổ hợp dễ dàng đi qua màng.

c. Phân lập dòng tế bào chứa DNA tái tổ hợp

- Chọn thể truyền có gene đánh dấu

- Bằng các kỹ thuật nhất định nhận biết được sản phẩm đánh dấu.

- Phân lập dòng tế bào chứa gene đánh dấu.

Đáp án A

Cặp bố mẹ 5 và 6 bị bệnh sinh con bị bệnh nên bệnh do gene lặn quy định. Mẹ 1 bị bệnh sinh ra con trai không bị bệnh nên bệnh do gene lặn nằm trên NST thường quy định.

Quy ước: A - không bị bệnh; a - bị bệnh.

Người 1 và người 9 bị bệnh nên có kiểu gene là aa.

Người 5 và người 6 không bị bệnh sinh con ra bị bệnh nên có kiểu gene Aa.

Người số 3 có mẹ bị bệnh aa nên có kiểu gene là Aa.

Người số (4) thuộc một quần thể khác đang ở trạng thái cân bằng di truyền, quần thể này có số người mang allele lặn chiếm 64%

⇒ Tần số kiểu gene AA ở quần thể này là: 1 - 0,64 = 0,36 → Tần số allele A = 0,6; tần số allele a = 0,4.

⇒ Cấu trúc di truyền của quần thể này là: 0,36AA: 0,48Aa: 0,16aa.

Người số 4 không bị bệnh nên có kiểu gene là: \(\frac{3}{7}AA:\frac{4}{7}Aa\) có vợ là người số 3 có kiểu gene Aa sinh ra người số 7 bình thường. Vì vậy người số 7 có kiểu gene: \(\frac{5}{{12}}AA:\frac{7}{{12}}Aa\)

Người số 8 không bị bệnh có bố mẹ bị bệnh nên có kiểu gene là: \(\frac{1}{3}AA:\frac{2}{3}Aa\).

Người số 10 không bị bệnh được sinh ra từ người số 7 và người số 8 có kiểu gene: \(\frac{{34}}{{65}}AA:\frac{{31}}{{65}}Aa\)

Như vậy: Xác suất người số 10 mang allele lặn là: \(\frac{{31}}{{65}}\)

Đáp án A

Hướng dẫn: A

Gọi A là gene quy định mắt bình thường; a là gene bệnh

→ Mẹ và bố của người con gái : \({X^A}{X^a} \times {X^A}Y\)

+ Người con gái bình thường có kiểu gene dị hợp có xác suất là \(\frac{1}{2}\)

→ Xác suất sinh con bị bệnh \( = \frac{1}{2}.\frac{1}{4} = \frac{1}{8}\)

Đáp án D

Hướng dẫn:

D sai. Vì đột biến đa bội chắn thuộc đột biến số lượng NST mà đột biến số lượng NST không làm thay đổi số lượng gene có trên một nhiễm sắc thể.

(1) Do tác dụng của trọng lực, các hạt sỏi thăng bằng (statoliths) lắng xuống phía dưới tế bào chất trong tế bào cảm nhận trọng lực, đè lên mạng lưới nội chất trơn.

(4) Áp lực này làm thay đổi tính thấm của mạng lưới nội chất với ion , dẫn đến sự gia tăng nồng độ trong tế bào chất.

(3) Sự gia tăng thay đổi sự phân bố của hormone Auxin, làm Auxin tập trung nhiều ở phía dưới của rễ cây, gây ức chế sinh trưởng ở phía dưới (vì nồng độ cao của Auxin ức chế sự sinh trưởng ở rễ).

(2) Kết quả là sự sinh trưởng không đồng đều giữa phía trên và phía dưới của rễ làm rễ uốn cong xuống dưới (hướng đất dương).

Chỉ có phát biểu III đúng. → Đáp án A.

Có 10% đột biến nên sẽ có 10% AAaaBBbb và 90% AaBb.

Tỉ lệ giao tử mang toàn allele trội (AB và AABB) = \(\frac{1}{4} \times 90\% + \frac{1}{{36}} \times 10\% = \frac{{41}}{{180}}{\rm{ = }}0,23\).

Khi quần thể cân bằng di truyền có cấu trúc: (♀ + ♂)\({p^2}DD\)+ (♂)pqDd + (♀) pqDd +(♀ + ♂)\({q^2}\)dd = 1

Tỉ lệ có sừng là: (♀ + ♂)\({p^2}DD\)+ (♂)pqDd = 30% → Tần số d = 0,3 → Tần số D = 0,7.

Các cá thể có sừng gồm có: đực có 0,09DD và 0,42Dd → \(\frac{3}{{17}}DD:\frac{{14}}{{17}}Dd.\)

Cái có: 0,09DD → Cái chỉ cho 1 loại giao tử là D; đực cho 2 loại giao tử là: \(\frac{{10}}{{17}}D\,\,v\`a \,\,\frac{7}{{17}}d\).

→ Ở đời con có: \(\frac{{10}}{{17}}DD\,\,v\`a \,\,\frac{7}{{17}}Dd.\)

→ Số cừu có sừng chiếm tỉ lệ là: \(\frac{{10}}{{17}} + \frac{7}{{34}} = \frac{{27}}{{34}}{\rm{ = }}0,79.\)

Sử dụng sơ đồ hình chữ nhật: Cạnh và đường chéo của hình chữ nhật là giao tử luông bội cần tìm.

Cách giải:

AAaaBBbb tự thụ phấn.

AAaa × AAaa \( \to \left( {\frac{1}{6}AA:\frac{4}{6}Aa:\frac{1}{6}aa} \right)\left( {\frac{1}{6}AA:\frac{4}{6}Aa:\frac{1}{6}aa} \right)\) BBbb × BBbb \( \to \left( {\frac{1}{6}BB:\frac{4}{6}Bb:\frac{1}{6}bb} \right)\left( {\frac{1}{6}BB:\frac{4}{6}Bb:\frac{1}{6}bb} \right)\)

Xét các phương án:

Tỷ lệ kiểu gene AAaaBBbb \( = {\left( {\frac{4}{6} \times \frac{4}{6} + 2 \times \frac{1}{6} \times \frac{1}{6}} \right)^2} = 0,25\)

- Số năng lượng tích lũy được ở trong giáp xác là:

\[ = {\rm{ }}{3.10^6} \times {\rm{ }}0,3\% {\rm{ }} \times {\rm{ }}40\% {\rm{ }} \times {\rm{ }}100{\rm{ }} = {\rm{ }}3600.10{\rm{ }} = {\rm{ }}{36.10^6}\](kcal)

- Số năng lượng tích lũy được trong cá là \[ = {\rm{ }}{36.10^4} \times {\rm{ }}0,15\% {\rm{ }} = {\rm{ }}540\](kcal)

- Mật độ cỏ sau 2 năm: \(\frac{{100 \times 5 \times 5}}{5} = 500\) cây/m².

Đáp án A

Hướng dẫn:

Giả sử sự kháng thuốc DDT là do tổ hợp các gene lặn bị đột biến quy định, khi đó trong môi trường có DDT thì các thể đột biến sẽ sống, sinh trưởng và phát triển tốt, các cá thể bình thường sẽ sinh trưởng, phát triển kém.

Đáp án A

Hướng dẫn:

Qua bảng trên ta thấy:

Từ \[{F_1}\]đến\[{F_2}\], quần thể ở trạng thái cân bằng → quần thể không chịu tác động của các nhân tố tiến hóa.

Từ \[{F_2}\] đến\[{F_3}\], quần thể bị biến đổi 1 cách mạnh mẽ về tần số kiểu gene → quần thể có khả năng cao chịu ảnh hưởng của các yếu tố ngẫu nhiên.

Từ \[{F_3}\] đến\[{F_4}\], thể dị hợp giảm đi một nửa → quần thể có khả năng cao là quần thể tự thụ.

Xét các phát biểu của đề bài:

A. Sai. Vì từ \[{F_3}\] đến \[{F_4}\] xảy ra hiện tượng tự thụ, tần số tương đối của allele A không thay đổi đều bằng 0,7 → Quần thể không chịu tác động của chọn lọc tự nhiên.

B. Đúng vì từ \[{F_2}\] → \[{F_3}\] quần thể có thể chịu ảnh hưởng của các yếu tố ngẫu nhiên → kích thước quần thể giảm mạnh.

C. Đúng.

D. Đúng.

Đáp án A

Hướng dẫn: Vùng vĩ độ thấp gần xích đạo → Khí hậu nhiệt đới → Độ đa dạng thực vật, động vật cao.

Đi từ vĩ độ thấp đến vĩ độ cao là khí hậu từ nhiệt đới → Ôn đới, hàn đới. Vùng ôn đới, hàn đới có độ đa dạng thực vật, động vật giảm dần

→ Đi từ vĩ độ thấp đến vĩ độ cao thì độ đa dạng sinh học giảm dần → Cấu trúc của chuỗi thức ăn càng đơn giản.

Đáp án A nói ngược lại → Đáp án A có nội dung không đúng

Đáp án C

Hướng dẫn:

+ Trong chu trình Carbon: Chỉ 1 phần nhỏ xác sinh vật sau khi phân giải chất hữu cơ thì được lắng đọng vật chất, còn phần lớn Carbon đi vào chu trình dưới dạng\[C{O_2}\]:

- Thực vật lấy \[C{O_2}\] để tạo chất hữu cơ đầu tiên thông qua Quang hợp.

- Khi sử dụng và phân huỷ các hợp chất chứa Carbon, Sinh vật trả lại \[C{O_2}\] và nước cho môi trường.

C. Một phần carbon tách ra từ chu trình dinh dưỡng để đi vào lớp trầm tích, còn một phần được trở lại môi trường. Vì thế chu trình Carbon là chu trình lắng đọng 1 phần vật chất.

Đáp án

Đáp án: C

Hướng dẫn: Ong diệt bọ dừa, rệp xám để hạn chế số lượng cây xương rồng bà là ví dụ về việc ứng dụng hiện tượng khống chế sinh học trong nông nghiệp (sử dụng thiên địch để trừ sâu hại).

Khống chế sinh học là hiện tượng số lượng của một loài bị số lượng loài khác khống chế

Việc sử dụng thiên địch này không gây hại tới môi trường; chi phí thấp và an toàn vệ sinh thực phẩm

Đáp án D

Hướng dẫn: Thực vật hấp thụ nitrogen dưới dạng muối như muối amon, muối nitrate.

→ Người ta thường trồng các cây họ đậu vì trong nốt sần ở rễ cây họ đậu có 1 số loài vi khuẩn sống cộng sinh (Rhizobium).

Các loài vi khuẩn sống cộng sinh trong nốt sần cây họ đậu có khả năng cố định N₂ từ không khí.

Bổ sung thông tin: Đối với nông nghiệp thì cây họ đậu vẫn có giá trị nhất, chúng có thể cố định được khoảng 80-300 kg N/ha. Ví dụ như cây linh lăng có thể cố định được 300kg N/ha, đậu cô ve 80-120 kg/ha

a) Đúng. Vì: Aabb lai phân tích thì đời con có 1Aabb và laabb → 1 cây thấp, hoa đỏ : 1 cây thấp, hoa trắng.

Đúng. Vì: cây thân cao, hoa trắng có kí hiệu kiểu gene là A-bb. Khi cây A-bb tự thụ phấn, sinh ra đời con có 2 loại kiểu hình thì chứng tỏ cây A-bb có kiểu gene Aabb.

→ Cây Aabb tự thụ phấn thì đời con có 3 loại kiểu gene.

Đúng. Vì: vì cây thân thấp, hoa đỏ có kí hiệu kiểu gene aaB-. Cây này tự thụ phấn mà đời con có kiểu hình cây thấp, hoa trắng (aabb) thì chứng tỏ cây aaB- có kiểu gene aaBb.

→ Đời con có 3 loại kiểu gene (aaBB, aaBb và aabb).

Sai. Vì: nếu cây thân thấp, hoa đỏ có kí hiệu kiểu gene là aaBB × aaBB thì đời con sẽ có 1 loại kiểu gene aaBB.

Sai. Vì: Xét đồ thị ta dễ thấy sự biến động số lượng cá thể của quần thể sói và nai sừng tấm diễn ra không theo chu kì cụ thể.

Sai. Vì: Mặc dù nai sừng tấm chịu ảnh hưởng của bọ ve và sói chịu ảnh hưởng mạnh của virus gây bệnh. Tuy nhiên, nai sừng tấm vẫn là nguồn thức ăn của sói nên chúng có sự tương tác qua lại lẫn nhau → Sự tăng giảm số lượng mỗi loài có một phần phụ thuộc vào nhau.

Đúng. Vì: Xét đồ thị thấy số lượng nai sừng tấm phát triển mạnh nhất vào giai đoạn 1990 - 1996.

Sai. Vì: Thấy giai đoạn sau năm 1996 có sự giảm đồng thời của cả 2 loài → Không phải lúc nào số lượng nai sừng tấm giảm thì số lượng sói cũng tăng vì sói còn chịu ảnh hưởng của virus.

Sai. Vì: Nôn làm mất \[{H^ + }\]ở dạ dày => Tăng \[HC{O_3}^ - \]máu và kiềm chuyển hóa. Bởi \[C{l^ - }\]bị mất từ dạ dày cùng với \[{H^ + }\] => Hạ \[C{l^ - }\] và giảm thể tích ngoại bào. => pH trong máu của người này tăng.

Sai. Vì: Giảm thể tích dịch ngoại bào => Giảm thể tích máu => Hạ huyết áp, giảm lượng máu tới thận

Sai. Vì: Tăng bài tiết aldosterone => Tăng bài tiết K+ ở ống lượn xa và hạ kali máu, tăng bài tiết  => tăng tình trạng kiềm chuyển hóa.

Đúng. Sự giảm thông khí do bù trừ hô hấp với tình trạng kiềm chuyển hóa.

Sai. Vì: Loại nucleotide được dùng để xác định độ dài pha S là nucleotide thymine (T)..

Đúng. Vì: Pha S: DNA nhân đôi cần A, T, G, C. Nucleotide loại T chỉ dùng ở pha này → Khoảng thời gian tế bào hấp thụ T tương ứng độ dài pha S.

Sai. Vì: Khi sử dụng hoá chất 5-bromouracil để gây đột biến ở Operon Lac của E.coli, thu được đột biến ở giữa vùng mã hoá của gene Lac Z. Sản phẩm của gene cấu trúc Lạc Y và Lạc A không ảnh hưởng, tạo ra sản phẩm bình thường

Đúng. Vì: Là đột biến nhầm nghĩa: nên sản phẩm của gene Lac Z là enzyme galactosidase có thể biến đổi làm giảm hoặc tăng hoạt tính; không được tạo ra hoặc tạo ra ngắn hơn bình thường và thường mất chức năng.