(2025 mới) Đề ôn thi tốt nghiệp THPT môn Văn có đáp án (Đề số 41)

Các hình ảnh “mây đầu ô” được thể hiện trong bài thơ: Mây ở đầu ô mây lang thang; Mây ở đầu ô/ Hẹn những chân trời xa lạ, Mây trắng lang thang; Mây mùa thu/ Lọt qua trời hẹp ngõ/ Lướt nhanh qua mái ngói ba tầng; Mẫy ở đầu ô/ Trời xanh lộng thế,

Học sinh chỉ ra được một biện pháp tu từ trong bài thơ. Ví dụ: nhân hoá (mây lang thang, Mây ở đầu ô/ Hẹn những chân trời xa lạ,...); điệp cú pháp (Mây ở đầu ô); so sánh; câu hỏi tu từ,...

(1) Hình ảnh “những lớp người hai mươi tuổi” và “mây đầu ô” trong bài thơ cùng có sự gặp gỡ, đồng điệu về tâm hồn phóng khoáng, sự khao khát vượt lên những giới hạn gò bó, chật chội và khát vọng vươn đến một cuộc sống giàu ý nghĩa, sẵn sàng cống hiến. “Mây đầu ô” “lang thang”, cảm nhận sự bức bối, chật chội của “góc phố phường”, “hẹn những chân trời xa lạ”, “lướt nhanh qua mái ngói ba tầng” mà cảm nhận một “trời xanh lộng thế” thênh thang mở ra thoả sức vẫy vùng. Còn “những lớp người hai mươi tuổi”, họ cũng “hẹn những chân trời xa lạ” như “mây đầu ô”. Họ “cháy hết mình” ở những vùng trung du bóng cọ với “Ca nước đập vỏ bình toong/ Khăn mặt thấm mồ hôi Bụi đỏ Bụi vàng”. Họ có mặt ở những “triền cao” “tay sém ngấn mặt trời”. Họ là những áng “mây đầu ô” ở “trời công trường xa tít tắp”. Họ là những “áng mây đầu ô” ở nơi đầu sóng ngọn gió – "Áo ngực xanh yếm biển Bay bay dải mũ Hải quân”. Cả “mây đầu ổ” và “những lớp người hai mươi tuổi” đều khao khát chinh phục những chân trời của ước vọng cháy hết mình và dâng hiến – đều là những tâm hồn trẻ tràn đầy khát vọng.

(2) Cả hại hình ảnh “mây đầu ô” và “những lớp người hai mươi tuổi” đều được thể hiện bằng cảm hứng khẳng định nhiệt thành, sôi nổi của tác giả và qua đó, bộc lộ khát vọng đẹp đẽ, mãnh liệt, tràn đầy sức trẻ của tâm hồn nhà thơ.

Bài thơ thể hiện vẻ đẹp tâm hồn của tác giả Quang Dũng:

(1) Tâm hồn phóng khoáng, niềm khao khát vượt thoát khỏi những khuôn khổ chật hẹp, tù túng, hướng đến sự tự do, thoả khát vọng sống mạnh mẽ, tràn đầy sức trẻ và niềm nhiệt huyết say mê. Tâm hồn ấy luôn khát khao ước hẹn “những chân trời xa lạ”, đã sống tuổi hai mươi tràn đầy của thế hệ mình và vẫn luôn dạt dào sức trẻ, niềm đam mê, khao khát hướng về thênh thang “trời xanh lộng thế” tựa như áng “mây ở đầu ô”. Đó là một tâm hồn sống tràn đầy năng lượng!

(2) Vẻ đẹp tài hoa, tinh tế trong cách cảm nhận được thể hiện qua những hình ảnh thơ độc đáo, sáng tạo (hình ảnh tràn đầy không gian của “mây đầu ô”; hình ảnh không gian phố phường với ngọn cột đèn chiều tối lại “bừng con mắt đỏ”, cành bàng khẳng khiu, mở tàn xanh,..; hình ảnh “những lớp người hai mươi tuổi”; hình ảnh cái tôi “bay theo tiếng nhạc”, “mê xanh thẳm” “như cánh chim trời”,...), sử dụng thể thơ, từ ngữ,...

Câu hỏi “Nhưng ta có gì/ Tự thấy những ngày không tẻ?” là lời nhân vật trữ tình gửi gắm nhắn nhủ những điều sâu sắc đến chính mình và người đọc. Ta có gì, ta đánh dấu sự hiện hữu của mình trong cuộc đời như thế nào để sự tồn tại của bản thân trở nên thực sự giàu ý nghĩa, giàu đóng góp, để những ngày tháng trong quỹ thời gian mà cuộc sống ban tặng cho ta không nhàm tẻ, đơn điệu? Ta sống như những áng “mây đầu ô” khao khát vẫy vùng, luôn hướng về bầu trời xa rộng, xanh thẳm, “lộng thế”, luôn khát khao “hẹn những chân trời xa lạ” hay chịu chôn chân trong những chật chội, quẩn quanh, đơn điệu, nghèo nàn? Câu hỏi truyền thông điệp để mỗi cá nhân biết tự vấn bản thân, biết lựa chọn lối sống đẹp: sống mạnh mẽ, tràn đầy năng lượng, tràn đầy sức trẻ, làm đầy cái li cuộc sống của bản thân bằng những khát khao đẹp đẽ và sẵn sàng cống hiến. Hãy làm những áng mây ở đầu ô vẫy vùng thoả sức như cánh chim trời! Hãy mang sức trẻ và nhiệt huyết của bản thân để chinh phục bầu trời phía trước! Đó là một thông điệp sâu sắc, giàu ý nghĩa đối với mỗi chúng ta.