Đề thi Ngữ văn THPT Quốc gia năm 2022 có lời giải (Đề 30)

Phương thức biểu đạt chính của văn bản: biểu cảm

Các từ ngữ, hình ảnh về quê hương bình dị, gần gũi trong kí ức của nhà thơ: con sông xanh biếc, hàng tre, buổi trưa hè, nước gương trong, nắng…

Phép tu từ trong hai câu thơ: So sánh tâm hồn tôi như buổi trưa hè

Cái nắng của buổi trưa hè là nắng gắt, như tâm hồn tràn đầy nhựa sống và tình yêu tha thiết với quê hương của tác giả vậy. Nó mở ra một khung cảnh trữ tình đầy duyên dáng. Nắng không “ chiếu”, không “ soi” mà là “tỏa”, có lẽ chỉ từ tỏa mới có thể diễn tả được hết cái tấm lòng bao la muốn tỏa sáng trọn vẹn dòng sông quê. Sức nóng của mùa hè – sức sống của tác giả, điều đó đã nuôi dưỡng tâm hồn ông, truyền cho ông ngọn lửa sống.

- Tác giả trân trọng và yêu tha thiết quê hương, những không gian kỉ niệm gần gũi luôn hiện lên trong ngần qua dòng hồi tưởng của tác giả mỗi khi nhớ về quê hương.

- Quê hương nuôi dưỡng tâm hồn tác giả, vun đắp cho ông những khát vọng tươi đẹp trong cuộc đời. Quê hương luôn hiện diện trong sâu thẳm tâm hồn và trong trái tim tác giả.

a. Đảm bảo cấu trúc đoạn văn nghị luận 200 chữ

         Học sinh có thể trình bày đoạn văn theo cách diễn dịch, quy nạp, tổng -phân-hợp, song hành hoặc móc xích.

 b. Xác định đúng vấn đề cần nghị luận về một vấn đề xã hội: vai trò của khát vọng trong cuộc sống.

c. Thí sinh lựa chọn các thao tác lập luận phù hợp để triển khai vấn đề nghị luận theo nhiều cách nhưng phải làm rõ vai trò của khát vọng trong cuộc sống.. Có thể triển khai theo hướng sau:

- Khát vọng là mong muốn những điều lớn lao, tốt đẹp trong cuộc sống. Nó thôi thúc con người ta sống, nỗ lực để đạt đến điều đó. Khát vọng biểu tượng cho những gì lớn lao tốt đẹp mà con người ta hướng đến cho bản thân mình và cho cộng đồng.

- Vai trò của khát vọng:

+Khát vọng là biểu hiện mang tính tích cực của tâm lý, tốt đẹp của con người.

+ Khát vọng xuất phát từ những mong ước làm nên cuộc đời hạnh phúc, không chỉ cho bản thân người đó mà cho những người xung quanh.

+ Những con người có khát vọng luôn nhận thức mình là ai và có thể làm gì để giúp đỡ mọi người.

+ Những người có khát vọng sống có trái tim say mê, luôn sống hết mình và hơn ai hết họ nhận thức được lợi hại. Và trong thực tế cuộc sống họ luôn tỉnh táo tránh được những rủi ro không đáng có.

+Khát vọng mang đến cho người ta sự lạc quan nhất định và hướng đến những điều tốt đẹp nhất cho nhân loại.

+ Có những khát vọng lớn lao khó thực hiện đòi hỏi con người phải ý chí nỗ lực, bền bỉ và cố gắng mỗi ngày.

+ Người không có khát vọng, hoài bão cuộc sống sẽ trở nên tầm thường và tẻ nhạt.

         - Bài học:                        

         + Về nhận thức: phải hiểu giá trị của khát vọng trong cuộc sống;

         + Về hành động: tuổi trẻ phải biết sống đẹp, sống có ích, có ước mơ, lí tưởng, sống có hoài bão và quyết tâm để thực hiện những hoài hão cao đẹp ấy.

d. Sáng tạo

Có cách diễn đạt sáng tạo, thể hiện suy nghĩ sâu sắc, mới mẻ về vấn đề nghị luận.

e. Chính tả, dùng từ, đặt câu: Đảm bảo quy tắc chính tả, dùng từ, đặt câu