Đề thi Ngữ văn THPT Quốc gia năm 2022 có lời giải (Đề 6)

I. ĐỌC HIỂU  

Đọc văn bản sau và trả lời câu hỏi:  

Gió và tình yêu thổi trên đất nước tôi 

Gió rừng cao xạc xào lá đổ 

Gió mù mịt những con đường bụi đỏ 

Những dòng sông ào ạt cánh buồm căng 

(…) 

Dầu đêm nay ngọn gió mùa hè 

Còn bề bộn một vùng gạch ngói 

Lịch sử quay những vòng xoáy gian nan 

Đất nước tôi như một con thuyền 

Lướt trên sóng những ngực buồm trắng xóa. 

Ước chi được hóa thành ngọn gió 

Để được ôm trọn vẹn nước non này 

Để thổi ấm những đỉnh đèo buốt giá 

Để mát rượi những mái nhà nắng lửa 

Để luôn luôn được trở lại với đời ... 

(Trích Gió và tình yêu thổi trên đất nước tôi, Lưu Quang Vũ,  

Tinh hoa thơ Việt, NXB Hội nhà văn, 2007, tr.313,317) 

Đoạn trích trên được viết theo thể thơ nào? 

Anh/Chị hiểu như thế nào về nội dung của các dòng thơ: Đất nước tôi như một con thuyền/ Lướt  trên sóng những ngực buồm trắng xóa? 

Chỉ rõ hiệu quả của phép điệp được sử dụng trong khổ thơ cuối của đoạn trích.

Qua đoạn trích, anh/chị có cảm nhận gì về vẻ đẹp của non sông đất nước?

II. LÀM VĂN

Từ gợi ý của đoạn trích phần Đọc hiểu, anh/chị hãy viết một đoạn văn (khoảng 200 chữ) trình bày suy nghĩ  của bản thân về trách nhiệm của tuổi trẻ đối với đất nước. 

Phân tích diễn biến tâm trạng của nhân vật Mị được nhà văn Tô Hoài thể hiện trong đoạn trích sau:

Lúc ấy đã khuya. Trong nhà đã ngủ yên, thì Mị trở dậy thổi lửa. Ngọn lửa bập bùng sáng lên, Mị lé mắt  trông sang, thấy hai mắt A Phủ cũng vừa mở, một dòng nước mắt lấp lánh bò xuống hai hõm má đã xám đen  lại. Nhìn thấy tình cảnh như thế, Mị chợt nhớ lại đêm năm trước A Sử trói Mị, Mị cũng phải trói đứng thế kia.  Nhiều lần khóc, nước mắt chảy xuống miệng, xuống cổ, không biết lau đi được. Trời ơi, nó bắt trói đứng người  ta đến chết, nó bắt mình chết cũng thôi, nó bắt trói đến chết người đàn bà ngày trước cũng ở cái nhà này.  Chúng nó thật độc ác. Cơ chừng này chỉ đêm mai là người kia chết, chết đau, chết đói, chết rét, phải chết. Ta  là thân đàn bà, nó đã bắt ta về trình ma nhà nó rồi thì chỉ còn biết đợi ngày rũ xương ở đây thôi... Người kia  việc gì mà phải chết thế. A Phủ... Mị phảng phất nghĩ như vậy. 

Đám than đã vạc hẳn lửa. Mị không thổi, cũng không đứng lên. Mị nhở lại đời mình, Mị lại tưởng tượng  như có thể một lúc nào, biết đâu A Phủ chẳng đã trốn được rồi, lúc ấy bổ con Pá Tra sẽ bảo là Mị đã cởi trói  cho nó, Mị liền phải trói thay vào đấy, Mị phải chết trên cái cọc ấy. Nghĩ thế, trong tình cảnh này, làm sao  Mị cũng không thấy sợ... 

Lúc ấy, trong nhà đã tối bưng, Mị rón rén bước lại, A Phủ vẫn nhắm mắt, nhưng Mi tưởng như A Phủ  đương biết có người bước lại... Mị rút con dao nhỏ cắt lúa, cắt nút dây mây. A Phủ cử thở phè từng hơi, không  biết mê hay tỉnh. Lần lần, đến lúc gỡ được hết dây trói ở người A Phủ thì Mị cũng hốt hoảng, Mị chỉ thì thào  được một tiếng “Đi ngay...”, rồi Mị nghẹn lại. A Phủ bỗng khuyu xuống, không bước nổi. Nhưng trước cái  chết có thể đến nơi ngay, A Phủ lại quật sức vùng lên, chạy. 

Mị đứng lặng trong bóng tối. 

Rồi Mị cũng vụt chạy ra. Trời tối lắm. Nhưng Mị vẫn băng đi. 

(Trích Vợ chồng A Phủ, Tô Hoài, Ngữ văn 12, tập 2, NXB Giáo dục, 2017, tr.13-14)