Bộ 25 đề thi ôn luyện THPT Quốc gia môn Sinh học có lời giải năm 2022 (Đề 16)

Chọn đáp án C

Trong lục lạp pha tối diễn ra ở chất nền (strôma).

Chọn đáp án A

Côn trùng hô hấp bằng hệ thống ống khí.

Chọn đáp án A

Đặc điểm thể đa bội số nhiễm sắc thể trong tế bào tăng lên theo một hay một số nguyên lần bộ nhiễm sắc thể đơn bội, lớn hơn 2n.

Chọn đáp án A

Aa giảm phân rối loạn $\to$  AA, aa, O.

BB giảm phân bình thường $\to$  B.

Vậy có thể có kiểu gen AaBB giảm phân tạo ra các loại giao tử: $\left(AA,aa,O\right)=B=AAB,aaB,B$

Chọn đáp án D

Đột biến thay thế 1 cặp nuclêôtit X-G bằng cặp T-A ở cặp nuclêôtit thứ 10 của gen nên bộ ba mã hóa thứ tư trên phân tử mARN đổi thành AGX tương ứng với axitamin mới là sêrin. Bộ ba mới mang thông tin khác với bộ ba bình thường gọi là đột biến nhầm nghĩa (sai nghĩa).

Chọn đáp án C

Tính trạng màu sắc hoa do một gen có 2 alen quy định, nên trong quần thể có 3 kiểu gen về gen này (AA; Aa; aa).

Để F₁ đồng tính trội hoa đỏ thì ít nhất một bên bố hoặc mẹ phải có kiểu gen đồng hợp trội AA $\to$ có 3 phép lai: $AA\times AA;AA\times Aa;AA\times aa$

Chọn đáp án A

Dòng thuần chủng là tập hợp các cá thể có kiểu gen dòng hợp tử và kiểu hình ổn định nên để tạo các dòng thuần chủng về từng tính trạng bằng cách cho cây tự thụ phấn qua nhiều thế hệ $\to$Menđen đã cho các cây đậu Hà Lan tự thụ phấn để tạo dòng thuần chủng về từng tính trạng.

Chọn đáp án C

Chọn đáp án B

Chọn đáp án D

Chọn đáp án A

Chọn đáp án D

Dung hợp tế bào trần tạo giống mới mang đặc điểm 2 loài mà phương pháp thông thường không thể tạo ra được. Cơ thể lai có khả năng sinh sản hữu tính.

Chọn đáp án A

Giao phối không ngẫu nhiên không làm thay đổi tần số alen, mà làm thay đổi thành phần kiểu gen của quần thể.

Giao phối ngẫu nhiên không phải nhân tố tiến hóa vì không làm thay đổi tần số alen, không làm thay đổi thành phần kiểu gen của quần thể.

Chọn đáp án A

Chọn đáp án D

Phát biểu sai là D. Mật độ cá thể của quần thể tăng lên quá cao so với sức chứa của môi trường sẽ làm tăng khả năng sinh sản của các cá thể trong quần thể. Điều này là sai. Khi mật độ tăng lên quá cao so với sức chứa, sự cạnh tranh giữa các cá thể tăng cao sẽ làm tăng tỉ lệ tử vong. Ngoài ra nó còn tác động tiêu cực đến sự sinh sản như: nơi làm tổ, nguồn sống,… dẫn đến tỉ lệ sinh sản giảm.

Chọn đáp án A

Khoảng chống chịu đối với mỗi nhân tố sinh thái là khoảng của nhân tố sinh thái đó, gây ức chế cho hoạt động sinh lí của sinh vật.

Chọn đáp án D

Chọn đáp án B

Tác giả xin bổ sung giả thiết: “Tất cả các đoạn êxôn đều tham gia cấu tạo mARN trưởng thành”.

Theo giả thiết: mARN có 6 đoạn intron $\Rightarrow$  số đoạn êxôn: $6+1=7$  (vì số đoạn êxôn luôn luôn lớn hơn số đoạn intron 1 đơn vị).

Tương quan giữa số đoạn mồi và số đoạn Okazaki ở 1 đơn vị nhân đôi:

Một đoạn Okazaki sẽ được gắn với một đoạn mồi, ngoài ra trong một đơn vị nhân đôi còn có 2 đoạn mồi không gắn với Okazaki. Do đó số lượng đoạn mồi nhiều hơn số lượng đoạn Okazaki 2 đơn vị.

Trong một đơn vị nhân đôi (gồm 2 chạc chữ Y): Số đoạn mồi = số đoạn Okazaki + 2.

Chọn đáp án D

Do tất cả các đoạn êxôn đều tham gia cấu tạo mARN trưởng thành.

$\Rightarrow$Số loại phân tử mARN trưởng thành có thể tạo ra: $\left(7-2\right)!=120$  loại (vì đoạn êxôn đầu và cuối là cố định).

Mỗi chạc chữ Y chỉ có một mạch của phân tử ADN được tổng hợp liên tục, mạch còn lại tổng hợp một cách gián đoạn vì enzim ADN-pôlimeraza sử dụng mạch khuôn tổng hợp mạch mới theo chiều 5’ $\to$  3’ mà ADN cấu trúc bởi 2 mạch ngược chiều.

Chọn đáp án A

Với 4 loại giao tử, có tỉ lệ 35% : 35% : 15% : 15% $\to$  f = 15% + 15% = 30% (vì giao tử hoán vị luôn chiếm tỉ lệ thấp).

$f=30\%\to$tỉ lệ tế bào có hoán vị gen: $30\times 2=60\%$

$\to$Số tế bào có hoán vị: $60\times 1500=900$

Chọn đáp án D

Chọn đáp án B

A sai, trong 1 quần xã, mỗi loài có thể ăn nhiều loài sinh vật và bị nhiều loài sinh vật ăn $\leftrightarrow$  tham gia nhiều chuỗi thức ăn.

C sai, mỗi bậc dinh dưỡng có nhiều loài khác nhau.

D sai, quần xã càng đa dạng về thành phần loài thì lưới thức ăn càng phức tạp.

Chọn đáp án B

Sự khác nhau cơ bản giữa mối quan hệ vật chủ - ký sinh và mối quan hệ vật ăn thịt con mồi là: Vật ký sinh thường không giết chết vật chủ, còn vật ăn thịt thì giết chết con mồi.

Chọn đáp án D

Hậu quả của đột biến cấu trúc nhiễm sắc thể ở sinh vật là thường gây chết, giảm sức sống hoặc thay đổi biểu hiện của tính trạng.

Chọn đáp án B

2n = 24 $\Rightarrow$  12 cặp $\Rightarrow$ 12 dạng thể 3 khác nhau tương ứng với 12 cặp NST.

Chọn đáp án C

Chú ý chỉ có giới cái có hoán vị gen.

Phép lai (1) cho đời con có 4 loại kiểu hình: A-B-, A-bb, aaB-, aabb.

Phép lai (2) cho đời con có 3 loại kiểu hình: A-B-, A-bb, aabb.

Phép lai (3) cho đời con có 3 loại kiểu hình: A-B-, A-bb, aaB-.

Phép lai (4) cho đời con có 2 loại kiểu hình: A-B-, A-bb.

Phép lai (5) cho đời con có 4 loại kiểu hình: A-B-, A-bb, aaB-, aabb.

Phép lai (6) cho đời con có 2 loại kiểu hình: A-B-, A-bb.

Các phép lai cho đời con có 3 loại kiểu hình là (2) (3).

Chọn đáp án A

A cho $\left(2+C_2^2\right)\times \left(3+C_3^2+3^2\right)=60$  (kiểu gen).

B cho $6+C_6^2+6^2=57$  (kiểu gen).

C cho $6+C_6^2+6=27$  (kiểu gen).

D cho $6+C_6^2=21$  (kiểu gen).

Vậy trường hợp cho nhiều kiểu gen trong quần thể nhất là A.

Chọn đáp án B

Chọn đáp án D

Nhìn vào lưới thức ăn hình bên trên ta có các chuỗi thức ăn như sau:

(1) $Cỏ \to Thỏ \to Đại bàng \to Vi \sin h vật.$

(2) $Cỏ \to Thỏ \to C\mathrm{á}o \to Đại bàng \to Vi \sin h vật.$

(3) $Cỏ \to Chuột \to C\mathrm{á}o \to Đại bàng \to Vi \sin h vật.$

(4) $Cỏ \to Sâu \to Chu\mathrm{ộ}t \to Cáo \to Đại bàng \to Vi \sin h vật.$

(5) $Cỏ \to Sâu\to Chim \to R\mathrm{ắ}n \to Đại bàng \to Vi \sin h vật.$

(6) $Cỏ \to Sâu \to Chim \to R\mathrm{ắ}n \to Vi \sin h vật.$

Vậy có 6 chuỗi thức ăn trong lưới thức ăn trên $\to$  I đúng.

Chọn đáp án D

Hiệu suất sinh thái giữa các bậc dinh dưỡng lần lượt như sau:

- SVTT bậc 2 / SVTT bậc 1 $=\left({28.10}^5:{275.10}^5\right)\times 100=\mathrm{10,18}\%.$

- SVTT bậc 3 / SVTT bậc 2$=\left({21.10}^4:{28.10}^5\right)\times 100=\mathrm{7,50}\%.$

- SVTT bậc 4 / SVTT bậc 3$=\left({165.10}^2:{21.10}^4\right)\times 100=\mathrm{7,86}\%.$

- SVTT bậc 5 / SVTT bậc 4$=\left(1490:{165.10}^2\right)\times 100=\mathrm{9,03}\%.$

Tỉ lệ thất thoát năng lượng cao nhất giữa các bậc dinh dưỡng là trường hợp hiệu suất sinh thái thấp nhất là giữa SVTT bậc 3 / SVTT bậc 2 (7,50%), tương ứng với bậc dinh dưỡng cấp 4 và bậc dinh dưỡng cấp 3 (vì sinh vật sản xuất nằm bậc dinh dưỡng bậc 1, các sinh vật tiêu thụ xếp từ bậc dinh dưỡng bậc 2 trở lên).

Chọn đáp án C

Chọn đáp án C

Trội không hoàn toàn là hiện tượng di truyền trong đó kiểu hình của cơ thể lai $F_1$  biểu hiện tính trung gian giữa bố và mẹ, còn ở $F_2$  có tỉ lệ phân li kiểu hình trùng với tỉ lệ phân li kiểu gen (1:2:1). $F_1$  có kiểu gen dị hợp và mang kiểu hình trung gian nên khi lai phân tích (lai với cơ thể đồng hợp lặn) sẽ cho tỉ lệ phân li kiểu hình là 1 trung gian : 1 lặn.

Dựa vào đặc điểm nêu trên, ta xác định được các ý đúng là: 1, 3, 4.

Chọn đáp án A

Phân tử mARN dài $\mathrm{0,51}\mu m=5100A°$

$\Rightarrow$Phân tử mARN có tổng số nu là $5100:\mathrm{3,4}=1500$

$\Rightarrow$Tỉ lệ $A:G:X$  lần lượt là $10:30:40\Rightarrow U=20\%$

Tỉ lệ $A:G:X:U=10:30:40:20$

Vậy $A=\mathrm{150,}G=\mathrm{450,}X=\mathrm{600,}U=300$

Do từ phân tử mARN tổng hợp phân tử ADN cần tổng hợp cả 2 mạch cho phân tử ADN, theo nguyên tắc bổ sung nên:

 $A=T$(trên ADN) $=A+U$  (trên mARN) =450

 G=X(trên ADN) =G+X (trên mARN)=1050

Chọn đáp án B

(1) : sai. Vì NST Y không tồn tại thành cặp tương đồng nên gen trên nó không thể tồn tại thành cặp alen được.

(2): đúng. Vì cặp NST XY là cặp không tương đồng tuy nhiên chúng có một vùng mà gen trên đó tồn tại thành cặp alen gọi là vùng tương đồng XY.

(3): sai. Vì NST X có kích thước lớn hơn, vùng không tương đồng của nó chứa nhiều gen hơn vùng không tương đồng của NST Y.

(4): đúng. Vì giới đồng giao tử là giới có cặp NST XX, là cặp tương đồng nên gen trên nó luôn tồn tại thành cặp alen.

(5): đúng. Vì vùng không tương đồng trên NST X là vùng không tương đồng trên NST Y là vùng mang gen đặc hiệu cho từng NST.

(6): đúng. Vì giới dị giao tử là giới có cặp NST XY, là cặp không tương đồng nên gen trên đoạn không tương đồng của nhiễm sắc X không có alen tương ứng trên NST Y.

Chọn đáp án C

$P:AaBbdd\times AaBbDd$ sinh ra người con mang kiểu hình trội về 3 tính trạng (A-B-Dd).

Xác suất sinh người con thứ 2 có kiểu hình giống người con đầu là: 3/4.3/4.1/2=9/32.

Xác suất để người con này dị hợp về 3 cặp gen trên là: 1/3.1/3=1/9.

Xác suất để người con này mang 3 alen trội (vì luôn có 1 alen trội D) người con có kiểu hình trội về cả 3 tính trạng nên phải có kiểu gen AaBbDd và tỉ lệ là 2/3.2/3=4/9.

Xác suất để người con này đồng hợp về cả 3 cặp gen là 0 vì  đã không thể tạo ra DD.

Chọn đáp án C

Số Nu của gen A là: $3060.2:\mathrm{3,4}=1800Nu$

Khi alen a nhân đôi 3 lần liên tiếp thì môi trường nội bào đã cung cấp 12614 nuclêôtit nên số Nu của gen a là: 1802 Nu.

$\to$Gen a nhiều hơn gen A 2 nuclêôtit, tương ứng 1 cặp Nu $\to$  Gen A bị đột biến thêm một cặp nuclêôtit.

Chọn đáp án D

Ta thấy $F_1$  có gà mái có màu lông giống bố, gà trống có màu lông giống mẹ $\to$  màu lông di truyền chéo $\to$  Nằm trên vùng không tương đồng của NST X $\to$  (1) đúng.

Ở gà trống là XX; gà mái là XY, mà gà trống $F_1$  có lông màu đen giống mẹ $\to$  lông đen là trội so với lông trắng.

Quy ước:

A- lông đen; a- lông trắng

$\to P:♂X^a{X}^a;♀X^{A}Y$

 $\to F_1:50\%X^A{X}^a:50\%X^{a}Y$ (con trống đen, con mái trắng).

Cho F₁ giao phối với nhau $\left(X^A{X}^a\times X^{a}Y\right)$  ta được:

 $F_2:1X^A{X}^a:1X^a{X}^a:1X^{a}Y:1X^{A}Y$ tỉ lệ kiểu hình ở 2 giới là đồng đều $\to$  (2) đúng.

Cho F₂ ngẫu phối tức là $♂\left(1X^A{X}^a:1X^a{X}^a\right)\times ♀\left(1X^{a}Y:1X^{A}Y\right)$

Kết quả thu được: $♂\left(1X^A:3X^a\right)\times ♀\left(1X^A:1X^a:2Y\right)$

Tỉ lệ trắng là: $3/16X^a{X}^a+6/16X^{a}Y=9/16\to$  (3) sai.

(4) Cho gà mái lông trắng X gà trống lông đen thuần chủng $\left(♀X^{a}Y\times ♂X^A{X}^A\right)$  thì 100% đời con có lông đen.

Các ý đúng là 1, 2, 4.

Chọn đáp án D

Có 3 ý đúng là I, III, IV.

I đúng. Vì tỉ lệ kiểu gen có xu hướng tăng lên từ đời P đến đời $F_3$

II sai. Vì từ $F_1$  sang $F_2$  tỉ lệ kiểu gen AA giảm mạnh từ 0,64 xuống còn 0,3; nếu là đột biến thì chỉ làm thay đổi tần số alen và kiểu gen rất chậm.

III đúng. Tỉ lệ kiểu gen ở $F_4$  phù hợp với trường hợp ngẫu phối mà ở $F_3$  kiểu gen aa không tham gia sinh sản.

$F_3:1AA:2Aa:1aa$ các kiểu gen sinh sản là $1AA:2Aa\to F_4$  là: 4/9AA : 4/9 Aa : 1/9 aa.

IV đúng. Nếu $F_4$  chịu tác động giống $F_3$  thì tỉ lệ các kiểu gen sinh sản là $1AA:1Aa$  khi đó $F_5$  có tỉ lệ kiểu hình lặn aa là: $\left(1/4\right)2=1/16$

Chọn đáp án B

Ta thấy, cặp vợ chồng 12 – 13 bị bệnh nhưng sinh con bình thường, do đó tính trạng bệnh do alen trội gây nên (Quy ước: AA, Aa quy định bệnh và aa quy định bình thường).

(1) Đúng, trừ người 17 và 18 không xác định được chính xác kiểu gen.

(2) Sai, có ít nhất 11 người có kiểu gen đồng hợp tử.

(3) Sai, những người bệnh trong phả hệ này có thể mang kiểu gen đồng hợp tử hoặc dị hợp.

(4) Đúng, vì tính trạng bệnh do alen trội gây nên.